BRUNSVIGA
ook het erfrecht weer op de helling. Vooruit
lopend op de invoering van Boek 4 van het
nieuwe B.W. zijn bij ontwerp van wet tot parti
ele wijziging van de regeling van het erfrecht
(nr. 12863) verschillende veranderingen voor
gesteld: het zijn de nieuwe art. 884, 884 a,
884 b en 884 c, waartegenover de bestaande
art. 888-920 komen te vervallen.
De voornaamste uit titel 4-2 overgenomen ver
schillen met de geldende wet zijn: afstamme
lingen van een kind van de erflater of van een
uit eigen hoofde geroepen broer, zuster, groot
ouder of overgrootouder van de erflater worden
als erfgenamen bij versterf bij plaatsvervulling
geroepen voordat andere bloedverwanten uit
eigen hoofde aan de beurt komen, niet alleen
wanneer het kind (evt. de broer enz.) overleden
is, maar door nieuw artikel 884 c, lid 1 even
eens in drie andere gevallen
Het in het nog geldende erfrecht gemaakte
ingrijpende onderscheid tussen wettige en na
tuurlijke afstammelingen komt door nieuw arti
kel 884, lid 4 en een wijziging van art. 222 van
Boek 1 B.W. te vervallen. Natuurlijke en wet
tige kinderen krijgen dus vrijwel dezelfde rech
ten. De art. 884-884 c, 891-899, 901-920 kun
nen aldus tezamen het nieuwe erfrecht vormen.
Voornamelijk wordt beoogd, de door het nieu
we wetboek nagestreefde versterking van de
erfrechtelijke positie van een langstlevende
echtgenoot en van natuurlijke kinderen nu reeds
als geldend recht te verwezenlijken (dus voor
uitlopend op de eigenlijke invoering van Boek
IV B.W.). Het verlangen van de erflater om de
nalatenschap in de eerste plaats te bestemmen
tot verzorging van de overlevende echtgenoot is
zeker gerechtvaardigd. De in art. 903 voorge
stelde regel, volgens welke de overlevende echt
genoot recht heeft op een som ineens ter ver
zorging, zal door de wijziging zo nodig de
gehele waarde der nalatenschap omvatten (ook
een gedwongen overhaast vertrek uit de woning
en de verdeling van de inboedel is niet meer
nodig blijkens de speciale regels in art. 901 en
902). De langstlevende wordt dus tot enig erf
genaam aangewezen. Onterving van de vrouw
door haar man wordt terecht onmogelijk. De
kinderen erven dus alleen, als de erflater geen
echtgenoot nalaat, van tafel en bed gescheiden
is, onwaardig is, of de nalatenschap verwerpt of
bij testament onterfd is.
In art. 892 wordt bepaald, welke uitkerings
rechten bij versterf aan de kinderen worden
toegekend. De legitieme portie van een natuur
lijk kind wordt niet meer afwijkend geregeld.
Volgens deze (voorgestelde) wijzigingen zal de
wet (art. 884) tot een nalatenschap roepen (als
erfgenamen uit eigen hoofde) achtereenvolgens:
a. de echtgenoot van de erflater;
b. de kinderen van de erflater;
c. de ouders van de erflater tezamen met diens
broers en zusters;
d. de grootouders van de erflater;
e. de overgrootouders van de erflater.
Diegenen onder onze lezers, die zich in deze
materie willen verdiepen, worden in de eerste
plaats verwezen naar de uitvoerige Memorie van
Antwoord van minister Van Agt. Het stuk nr.
12863 is voor een tijdschriftartikel te uitvoerig.
Handrechenmaschinen
F. H. FLASDIECK
Aanbevolen lectuur (buiten de titels in de tekst):
W. C. Baert, De erfopvolging bij de Franken en
Friezen (proefschrift Utrecht, 1897).
Mr. I. Telting, Schets van het oud-Friesche privaat
recht (in: Themis, Regtsk. Tijdschr. 1867).
Mr. P. C. J. A. Boetes, Friesland tot de 11e eeuw,
1927.
Meijers, Onderzoek over erfrecht bij versterf (in T.
voor Rechtsgesch., V, 1924 en IX, blz. 206).
Wierdsma en Brandsma, Oude Friesche Wetten (met
Ned. vertaling, 1857).
M. de Haan Hettema, Oude Friesche Wetten, 2 dln.,
Leeuwarden 18461851, vooral VI en X.
G. Gosses, By it Rudolfsboek (in: It Beaken, jg. IV,
nr. 6113, Assen 1942, Meidielingen fen de Fr. T.).
V. d. Vorm-Blondeet, Verhandeling van het Hol-
landsch, Zeelandsch ende West-Vrieslandsch versterf
recht door Mr. Hobius van der Vorm, 7e dr. door
nir. Valentijn Jan Blondeel, Amsterdam 1774.
Rq. von Richthof en, Friesische Rechtsquellen von
dr. Karl Freiherr von Richthofen, Berlin 1840.
Mr. S. J. Fockema Andreae, Het oud-Nederlands Bur
gerlijk Recht, Haarlem 1906.
MA A. S. de Blécourt, Kort begrip van het oud-
vaderlants Burg. Recht, 5e dr., Groningen 1939;
Aantekeningen over Marken (in. T. voor rechts
gesch. I).
Mr. J. M. Barets, Aanmerkingen over het enkel en
dubbel verband (m.b.t. Testamenten).
bis zu 21 Stellen, auch z.B. Modell 18 RKW
(met tekenknop, 18 cijfers en correctieschijfjes
in het resultaat register)
fabrikneuwertig,
Lieferung mit 1 Jahr Garantie,
per Auto sofort lieferbar
D 56 WUPPERTAL 2 (BARMEN)
FUTTERSTR. 17 - TEL. 0949/2121/55 55 54
Korrespondenz in hollandisch
37
