Sluisbouw „Weurt"
Nauwkeurigheidswaterpassing ten
behoeve van PGEM-Centrale
door ing. H. J. Theeuwsen en ing. W. A.
van Beusekom, Meetkundige Dienst van
de Rijkswaterstaat.
I. Algemeen
In de laatste jaren is duidelijk gebleken, dat de
capaciteit van de sluis bij Weurt onvoldoende
is. Door de schippers wordt al jarenlang ge
klaagd over de soms wel heel erg lange wacht
tijden bij deze poort tussen Maas en Waal, aan
het noordeinde van het Maas-Waalkanaal (zie
de foto's 1 en 9). Daar gaat nu iets aan
gebeuren: een tweede sluis zal worden gebouwd
en tevens wordt het kanaal van Heumen tot
Weurt over een lengte van 13 km verbreed.
Bij de bouw van deze sluis is het nodig ter
plaatse bronbemaling toe te passen; deze bron
bemaling zal de grondwaterspiegel doen dalen.
Het gevolg hiervan kan zijn, dat omliggende
gebouwen gaan verzakken, en wanneer deze
verzakkingen onregelmatig zijn, ontstaan er
scheuren. De schade, die op deze manier zou
kunnen ontstaan, moet uiteraard vergoed wor
den. De Wateronttrekkings-Commissie Weurt,
die is ingesteld door de minister van Verkeer
en Waterstaat, belast zich o.a. met het onder
zoeken van klachten in dit verband. Om een
gefundeerd oordeel te kunnen vellen over deze
klachten, heeft de Directie Sluizen en Stuwen
de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat
verzocht, door middel van een secundaire water
passing een groot aantal punten binnen een
straal van drie km van de nieuw te bouwen
sluis in hoogte te bepalen. Deze punten liggen
regelmatig over het terrein verspreid. Grote
gebouwen in de directe nabijheid zijn van extra
hoogtemerken voorzien. Op de oostelijke oever
van het Maas-Waalkanaal, niet ver van de te
bouwen sluis, bevinden zich grote opslagplaat
sen met benzine-tanks. Van ieder van deze
tanks werden vier punten in hoogte bepaald.
De totale kringwaterpassing werd „opgehan
gen" aan o.a. het ondergrondse merk te Malden.
De eerste meting van dit net van punten is
uitgevoerd voordat met de bronbcmaling werd
begonnen; de totale lengte van waterpassing
bedraagt 62 km.
II. Aanleiding tot' de metingen in de
PGEM-Centrale
Op ongeveer 800 meter van de nieuw te bou
wen sluis ligt de Provinciale Gelderse Elektrici-
teits Maatschappij Centrale. In deze centrale
staan 12 turbines (zie figuur 2), waarvan er
10 in bedrijf zijn (5 en 6 niet meer). Deze
turbines zijn zeer gevoelig voor deformatie (as
sen van 30 m), aldus de Directie van de PGEM
in een brief aan de Directie Sluizen en Stuwen.
Genoemd werd, dat door scheefzakken van de
turbinevloer of door vervormingen groter dan
0,1 mm de turbines kunnen uitvallen en de
schade daardoor in de honderdduizenden gul
dens kan lopen. In een overleg tussen Directie
Sluizen en Stuwen en de Meetkundige Dienst
werd besloten om een nauwkeurigheidswater
passing uit te voeren vóórdat de bronbemaling
zou beginnen, en wel meerdere keren, zodat
een indicatie zou worden verkregen van de be
weging in de vloeren vóór de bemaling (rela
tieve beweging in de funderingen). In opdracht
van de PGEM verrichtte het ingenieursbureau
Dwars, Heederik en Verhey (DHV) dezelfde
metingen.
59