Foto-interpretatie
ten behoeve van
milieu-onderzoek
door Avan Kan, landmeetkundig ambtenaar B
bij de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat.
Inleiding
Begin 1972 werd binnen de Deltadienst van de
Rijkswaterstaat een afdeling Milieu-Onderzoek
opgericht. Deze afdeling kreeg tot taak het be
studeren van de invloeden die de Deltawerken
hebben op het ecosysteem van de buitendijkse
gebieden in zuid-west Nederland. Tevens zou
deze afdeling adviezen moeten geven met be
trekking tot het beheer en het beleid (bijv.
inrichting) van afgesloten rivierarmen en prog
noses moeten opstellen voor de gebieden in de
eventueel nog af te sluiten rivierarmen. Voor
de milieu- of landschapskaartering van deze
gebieden werd de hulp ingeroepen van de Meet
kundige Dienst te Delft. Dit leidde tot de op
richting van de afdeling Foto-Interpretatie bij
deze dienst.
Algemeen
De Meetkundige Dienst is belast met het ver
vaardigen van basis-, vegetatie- en geomorfo-
logische kaarten van de door MO (Milieu-
Onderzoek) aangewezen gebieden. Het gebruik
van luchtfoto's is voor deze gebieden uitermate
geschikt. Niet alleen omdat sommige van deze
gebieden slecht toegankelijk zijn, maar vooral
omdat de luchtfoto, mits juist toegepast, buiten
de topografie een massa andere gegevens bevat
betreffende reliëf, bodemvochtigheid en vege
tatie. Met dit juist toepassen van de luchtfoto
wordt ondermeer bedoeld de keuze van de
fotoschaal en die van het gevoelig materiaal.
De fotoschaal is o.a. bepalend voor de hoeveel
heid informatie die men aan de foto wil ont
trekken, van de terreinstructuur en de kaart-
schaal (dus de geëiste nauwkeurigheid). De
keuze van het gevoelig materiaal is afhankelijk
van de soort informatie die men uit de foto wil
halen.
Keuze van de schaal van de luchtfoto's
Na overleg met het ITC (International Institute
for Aerial Survey and Earth Sciences), Delta
dienst, DIHO (Delta Instituut voor Hydro-
biologisch Onderzoek), SBB (Staatsbosbeheer),
RIN (Rijks Instituut voor Natuurbeheer) en de
universiteiten van Utrecht en Nijmegen, werd
besloten bij alle milieu-onderzoek waarbij
luchtfoto's gebruikt zullen worden, een foto
schaal te gebruiken van 1 5000.
Argumenten daarvoor waren:
a) foto's op schaal 1 5000 geven een accep
tabele hoeveelheid informatie;
b) de schaal 1 5000 is nauwkeurig genoeg
voor de milieu-kaartering;
c) bij toepassing van dezelfde schaal bij alle
milieu-onderzoek is onderlinge vergelijking
mogelijk;
d) aantrekkelijke keuze uit financieel oogpunt.
Keuze gevoelig materiaal
Daar men in de Nederlandse delta hoofdzake
lijk te doen heeft met moeras-, schorren- en
slikkenvegetatie werd na overleg met het ITC
besloten, voor de vegetatiekaartering gebruik
te maken van zogenaamde false-color fotogra
fie Het gebied van het zichtbare licht ligt
tussen het onzichtbare ultraviolet en het on
zichtbare infrarood, waarbij het onzichtbare
infrarood is te onderscheiden in fotografisch-
en thermisch infrarood. Het fotografisch infra-
Het milieu en de daarbij behorende karakteristieke
levensgemeenschappen.
Deze fotografie wordt o.a. door verschillende ge
meenten gebruikt om zieke bomen op te sporen.
Een andere toepassing is kwaliteitsonderzoek van
gewassen. Zie ook Geodesia 1972 - 7/8, „niet me
trisch gebruik van luchtfoto's" door ir. J. M.
Remeijn.
83
