voeging van deze transparanten ontstond dan een kaart met een schaal gelijk aan de foto- schaal, in dit geval dus 1 4000. Door de nadelen verbonden aan deze werkwijze werd later overgegaan op een betere methode. Na deze proef-kaartering van de Kwade Hoek, werden de eerste fotovluchten uitgevoerd en werd begonnen met de landschapskaartering van de Slikken van Flakkee uit false-color op namen. Dit gebied, gelegen in de Grevelingen, dat 's zomers een vast peil heeft van 20 cm NAP, beslaat een oppervlakte van 1600 ha., waarvan het grootste deel bestaat uit slik en een kleiner deel uit schor. Door deskundigen van MO wordt dit gebied beschouwd als proefgebied, waarin moet wor den onderzocht welke veranderingen ontstaan, als zo'n getijdegebied wordt afgesloten van de zee. Daar de Brouwersdam een jaar tevoren werd gesloten, was deze fotovlucht in feite een jaar te laat om een goede vergelijking te hebben met de oorspronkelijke toestand. Van de ge bieden in de Grevelingen (zie fig. 1) werden de volgende kaarten met schaal 1 5000 ge maakt: basiskaarten vegetatiekaarten geomorfologische kaarten bodemvochtigheidskaarten hoogtepuntenkaarten hoogtelijnenkaarten gebruikskaarten. De kaartering werd aanvankelijk ook weer ver richt op de eerder beschreven wijze, dus met transparanten op de foto's. Al spoedig bleek dat de nauwkeurigheid groot moest zijn, omdat de verschillende kaarten onderling vergelijk baar moesten zijn, daar de vegetatie en de geomorfologie sterk met elkaar in verband staan. Om de veranderingen in het milieu op de voet te kunnen volgen worden de meeste gebieden jaarlijks opnieuw gevlogen. De kaarten van de opvolgende jaren moeten ook weer vergelijk baar zijn. Door op fotoschaal te werken kan dit niet verwezenlijkt worden, daar deze foto- schaal altijd afwijkt van de gewenste vaste schaal (in dit geval 1 5000). Daarom werd besloten gebruik te maken van nauwkeuriger apparatuur, waarmee wel op schaal gewerkt zou kunnen worden. De keuze viel op de Stereomicrometer SMG4 van Santoni (Italië) (zie fig. 2). Met dit een- voudige fotogrammetrische instrument met aan gebouwde tekentafel kunnen zowel dia's als papierafdrukken verwerkt worden. Het stereoscopisch model kan gewaterpast (vlakgelegd) worden met behulp van een tafel tje, dat men in drie richtingen kan kantelen. De bewegingen van een „voeler" die over dit tafeltje glijdt worden mechanisch overgebracht naar het optisch gedeelte van het instrument, waardoor men het gevolg van een kanteling in het stereoscopisch model waarneemt. Tevens kan men met een aangebouwde micrometer hoogtemetingen in het stereoscopisch model verrichten. Het tekentafeltje kan ook in twee richtingen (qp en w) gekanteld worden, waar door men een blad kan inpassen. Vergroten (3 Xzowel als verkleinen (2 Xis mogelijk. De kennismaking van de interpreteurs met de false-color afdrukken verliep niet zonder pro blemen. Het werken met kleur bleek in het begin vrij vermoeiend voor de ogen. De onwer kelijkheid van de kleuren werd niet als storend ervaren. De kleuren kunnen nog enigszins ver anderd worden door bij het afdrukken gebruik te maken van filters. Na bestudering van een aantal proefopnamen kwam men tot de con clusie dat de ongefilterde opnamen toch de meeste informatie verschaften en voor de waar nemer de prettigste plaatjes zijn. Organisatie Alvorens tot een beknopte beschrijving van de verschillende kaarten te komen, wil ik wijzen op het organisatieschema (zie fig. 3) waaruit duidelijk blijkt dat de kaartering voor MO een produkt is van een goede samenwerking van de verschillende afdelingen van de Meetkun dige Dienst. Zonder buitendienst, rekenkamer, Fig. 2. Galileo-Santoni SMG 4 microcart. 85

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1975 | | pagina 5