m ZJ L-x-J L-x-J vaststellen van de inhoud van een kaart de kaartredactie kan nu van start gaan. Eerst wordt de schaal gekozen. Dan volgt de mogelijkheid voor een 2e reductie. We zullen daar wat langer bij stil staan. Dit kan geschie den door de in het gegevensbestand aanwezige codes nader te bewerken. Zo kunnen we over gaan op verzamelcodes of om met de termino logie van paragraaf 5 te spreken, overgaan op een hoger „level" in de classificatie. Een voor beeld wordt getoond in afbeelding 9. Vervangen we de codes bitumen, tegels en klinkers door verhard, dan gaan de ketens 3-4 en 4-5 over in de codes verhard/verhard. In feite is er dan aan weerszijden van deze ketens geen sprake meer van een verschil in code en kan besloten worden om de keten niet te te kenen. Indien een keten van punten in het bestand meerdere codes heeft, kunnen we bepaalde co des voorrang verlenen, zodat per keten slechts één code overblijft om te worden getekend. Dit kan het geval zijn bij de keten 1-2 met de codes gebouw/gras. Geven we de code gebouw voorrang, dan wordt een dikke lijn (de signa tuur voor gebouw) getekend. In de keten 1-6 is in de linker tekenhelft voorrang gegeven aan het begrip heg met de daarbij behorende signatuur. In het rechter gedeelte is een andere beslissing genomen en verschijnt ook een an dere signatuur. Tenslotte kunnen we ketens, welke op bepaalde codes betrekking hebben, weglaten. Dit is geschied bij de keten 8-9, waar een dubbele gebouwcode werd aange troffen. Er is hier sprake van een tussenschei- ding in een gebouw, welke in de rechter helft van de tekening is weggelaten. De volgende activiteit in het schema is de kwa litatieve generalisatie. Men kan onderscheid maken tussen kwantitatieve en kwalitatieve ge neralisatie [5], Onder het eerste verstaan we dat het aantal objecten wordt verminderd. In ons schema gebeurt dat bij de activiteit „2e reductie", welke we reeds behandeld hebben. Met kwalitatieve generalisatie wordt bedoeld, dat de vorm van de (overgebleven) objecten wordt vereenvoudigd, onder behoud van het karakter van elk object. Bij de kwantitatieve generalisatie grijpen we in op het niveau van objectcodes. De kwalitatieve generalisatie zal zijn aangrijpingspunt voornamelijk vinden op het niveau van de coördinaten. We schrijven met opzet „voornamelijk", want ook hierbij kan de aard van het object van betekenis zijn. Zo is het denkbaar, dat slechts bepaalde objec ten een vormaanpassing ondergaan. In het schema is de richtingspijl, welke de volgorde van de activiteiten aangeeft, om het vakje kwa litatieve generalisatie heen getekend. Dit bete kent, dat bij het ontwerp van het topografie- systeem voorlopig afgezien is van de mogelijk heid hiervoor. In een later stadium kan hier alsnog in voorzien worden. De volgende activiteit is het toekennen van symbolen aan codes. Door het proces van de 2e reductie is er bij elke keten van punten (bij elke te tekenen lijn) nog slechts één code over gebleven. Er is nu nog één vrijheidsgraad over, namelijk het kiezen van een symbool voor de te tekenen lijn. Het belangrijkste middel dat daarbij te pas komt, is de set van symbolen welke het systeem kan tekenen. Er moet een tabel worden samengesteld waarin achter elke objectcode een symboolnummer wordt inge vuld dat betrekking heeft op een symbool van de betreffende set. Daarmee komt het lijnen- beeld van de kaart vast te liggen. Er blijven nu nog twee activiteiten over, namelijk het selec teren van de overige kaartelementen en het eigenlijke tekenen van de kaart. Tot de overige kaartelementen behoren o.m.: a. kaderlijn, ruitkruisjes, coördinaataanduidin gen, titel, bladnummer, enz. b. de beschrifting zoals straatnamen, huisnum mers, eigennamen, soortnamen, enz. c. eventuele vlaksignaturen en symbolen voor puntvormige objecten. Deze laatste kun nen voor een groot deel hetzelfde proces ondergaan als de lijnvormige objecten. LINKS X X RECHTS 1-2 gebouw/gras 3-4 bitumen /tegels 4-5 tegels klinkers 1 - 6 tegels/gras heg 7-8 grasgrasheg 8-9 gebouw gebouw Afbeelding 9: twee kaartfragmenten gebaseerd op de zelfde topografische informatie. Links en rechts is een verschillende kaartredactie toegepast (2e reduc tie). 53

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1976 | | pagina 15