Meting hiervan geschiedt door het houden van
een stemming. De recente wijziging van de
Ruilverkavelingswet 1954 is ingegaan op 1 juli
j.l. en bepaalt dat voor een besluit tot ruilver
kaveling wordt vereist, hetzij de meerderheid
van de hoofdelijk uitgebrachte stemmen, hetzij
de meerderheid van de oppervlakte waarvoor
een stem werd uitgebracht. Een groot verschil
met vroeger, waar de niet uitgebrachte stem
men (de thuisblijvers) meetelden.
Het dienen van het eerder genoemde algemeen
belang heeft in 1954 in de Ruilverkavelingswet
een belangrijke plaats gekregen door de moge
lijkheid dat tot een maximum van 5% van de
totale waarde gronden aan openbare lichamen
kunnen worden toegewezen.
Aan te nemen valt dat hiermede de grens van
het ruilverkavelen via een stemming is bereikt.
Ontwerpen van „de Reconstructiewet Midden
Delfland" en „Herinrichtingswet Oost Gronin
gen en Gronings-Drentse Veenkoloniën" zijn
daarvoor een bewijs.
De grondafstand voor algemene doeleinden
kan dan niet meer uit de algemene korting ko
men, maar zal ter plaatse door onteigening
moeten worden verworven. De mogelijkheid
van een landinrichtingsproject bij besluit van
de Kroon, zoals in België, kent ons land thans
nog niet.
Ik schetste u in het voorgaande de omvang van
de toepassing van het instrument herindeling,
het doel en enkele problemen. Maar we dienen
ons af te vragen of dit instrument nog wel past
106
in het huidige maatschappelijke gebeuren. Ik
meen dit bevestigend te kunnen beantwoorden
om navolgende redenen:
1. Voordat het project ten uitvoer wordt ge
bracht zijn de direct belanghebbenden bekend
met de spelregels.
Zij weten welke percelen zij inbrachten met de
bijbehorende oppervlaktes hun inbrengsitu-
atie en zij kunnen ongeveer ook verwach
ten welke oppervlakte zij na herindeling ver
krijgen.
Kortom er is bekendheid met de rechten, wel
ke kunnen worden geclaimd. Dit geeft zeker
heid.
2. Eigenaren, pachters en huurders zijn volle
dig geïnteresseerd in het herinrichtingsgebeu-
ren, vanwege hun betrokkenheid bij de zaak.
De praktijk levert daartoe nog dagelijks het be
wijs. De participatie bij de inspraak voor de
ontwerp-plannen is zeer bevredigend, de op
komst van rechthebbenden bij wenszittingen
voor de toedeling is zeer groot, soms bijna
100%.
Door deze betrokkenheid stimuleren zij het
herinrichtingsgebeuren. Genoemde betrokken
heid geeft een reden te meer om de procedure
snel en soepel te doen verlopen, zodat de re
sultaten van het werk in korte tijd kunnen wor
den waargenomen.
3. De verwerving van de grond door de over
heid en de daarvoor benodigde financiering be
perkt zich tot de elementen van algemeen be
lang, waardoor tijd- en energie-vragende pro
cedures van onteigening overbodig zijn en de
financiële deelname van de overheid wordt be
perkt.
Om deze redenen is het instrument van de her
indeling (herverkaveling) ook politiek in de be
langstelling geraakt. Een werkgroep van het
CDA (9) heeft zich in dit verband duidelijk
uitgesproken voor herverkaveling bij stadsver
nieuwing.
Ook naar mijn mening kan het instrument her
indeling in stadsvernieuwing een doelmatig
middel zijn, vooral in de gevallen waarin eige
naren en huurders in belangrijke mate geïnte
resseerd zijn bij de resultaten. Hierbij zij nog
opgemerkt dat omzetting van eigendom in erf
pacht één van de tevoren vastgestelde spelre
gels kan zijn. Voor te recontrueren stadsge
deelten is het naar mijn mening van belang de
mogelijkheid van het sluiten van herindelings
overeenkomsten te scheppen analoog aan die
bij ruilverkaveling bij overeenkomst. Titel II
en enkele artikelen van de bestaande Ruilver
kavelingswet kunnen hiervoor model staan. Wil