meer een gebruikscollectie voor het Geografisch
Instituut hier ter plaatse, dit in tegenstelling tot
de vorige 7 collecties die ook landelijk en zelfs
internationaal van belang zijn. Hetzelfde geldt
voor de volgende twee geografische instituten:
9. Geografisch Instituut der Rijksuniversiteit
Groningen (GIRUG): 12.500 kaarten en at
lassen. Kleine huiscollectie met voornamelijk
modern kaartmateriaal.
10. Geografisch Instituut Vrije Universiteit
Amsterdam (Universiteitsbibliotheek): onge
veer 11.000 kaarten en atlassen, ook hier weer
voornamelijk moderne kaarten en atlassen,
maar hier wordt toch wel wat gedaan aan het
aanschaffen van historische kaarten.
Na deze 10 collecties met meer dan 10.000 „in
woners" volgen dan een vijftal verzamelingen
met 5000 tot 10.000 kaarten, waaronder het
Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Vol
kenkunde te Leiden (met bijna 10.000 kaarten
en atlassen, waarbij het accent zeer sterk ligt op
voormalig Nederlands Oost-Indië in de periode
1800- 1950. Zo zijn van grote gebieden com
plete sets topografische kaarten op grote scha
len beschikbaar), de Koninklijke Nederlandse
Heide Maatschappij te Arnhem, en de afdeling
Geodesie van de Technische Hogeschool te
Delft. Alvorens wat meer te vertellen over deze
laatste collectie, wil ik nog enkele kleine maar
zeer gespecialiseerde collecties vermelden.
Voor topografische prenten, afbeeldingen van
steden, veldslagen, gebouwen, vestingwerken
etc. maakt men een goede kans bij het Rijks
prentenkabinet te Amsterdam (naast het Rijks
museum) met belangrijke collecties als die van
Frederik Muller en van Halma, of bij de Stich
ting Atlas van Stolk te Rotterdam. Voor mili
taire kartografie kan men zich wenden tot het
Nederlands Leger Museum in Leiden. Voor de
maritieme kartografie (zeekaarten en alles wat
verder met scheepvaart en navigatie te maken
heeft) kent Nederland twee belangrijke musea:
het Nederlands Historisch Scheepvaart Museum
te Amsterdam en Maritiem Museum Prins Hen
drik te Rotterdam; voor meer moderne karto
grafie van de zee kan men terecht bij de Hydro
grafische Dienst te Den Haag.
En voor de volledigheid: de belangrijkste kar-
tografische collecties ter wereld bevinden zich in
het British Museum te Londen, de Library of
Congress te Washington, de Bibliothéque Na
tionale te Parijs en (vermoedelijk althans) in
de grote bibliotheek van Leningrad. Het aantal
bladen overschrijdt bij deze collecties gemakke
lijk het miljoen.
Tot slot dan nog iets over de verzameling van
de afdeling Geodesie van de TH te Delft; dit is
een goed voorbeeld van een vrij onbekende
verzameling die toch wel de moeite waard is.
De verzameling van de afdeling (officieel Labo
ratorium voor) Geodesie valt eigenlijk uiteen in
twee aparte deelverzamelingen: enerzijds de
moderne kaarten, anderzijds de historische
kaarten, elk met een eigen gebruikerspubliek.
De collectie moderne kaarten is een zuivere
huiscollectie: de gebruikers behoren vrijwel al
lemaal tot het laboratoriumpersoneel en de
studenten, en dan vooral tot de groep Karto
grafie. „Derden" raadplegen de collectie maar
zeer zelden.
De moderne kaartcollectie bevat een volledige
bedekking van Nederland op de schalen
1/25.000, 1/50.000, 1 100.000 en de nieuwe
1 250.000. Daarnaast omvat de collectie een
aantal weinig samenhangende topografische en
thematische kaarten van Nederland en andere
landen, uit alle delen van de wereld; voorname
lijk bedoeld als demonstratiemateriaal bij col
leges en practica, en als materiaal voor thema-
Mare Atlan,
190
Mercatores «i uuinea
Hoekfragment van Willem Blaeu's kaart Africae
Nova Descriptio, 1640 (kopergravure).
In fut ar ol..
r catrcnx
T JCUM.
