Tabel 1 nr. van de meting 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Tabel 2 nr. van de meting 8 4 13 11 10 1 6 3 14 7 5 9 2 15 12 175085,28 m 38 29 19 34 28 33 13 38 25 24 46 23 30 42 13 cm 19 23 24 25 28 28 29 30 33 34 38 38 42 46 441941,70 m 73 68 63 72 63 74 67 67 71 68 71 65 69 74 y 67 cm 63 65 68 71 70 63 68 69 74 72 67 73 74 71 Zouden we de uitkomsten rangschikken naar oplopende x, dan ontstaat tabel 2 (alleen de getalwaarden achter de komma zijn weerge geven). Uit deze tabel blijkt al dat de y-waarde tendeert toe te nemen bij toenemende x-waarde. Deze correlatie is in getalwaarde uit te drukken door berekening van de covariantie axy. We krijgen dan: (x, y) =_(175085,30; 441941,69) 2 (x x)2 1082 cm2 -> axx (öx)2 77,29 0X =8,8 om 2 (y y)2 182 cm2 0yy (öy)2 13,00'—0y 3,6 cm - (x x) (y y) 270 cm2 -» oxy 19,29 Ter vergelijking: ax-ay 31,70 oxy De correlatiecoëfficient p 0,61 zodat we van een duidelijke correlatie tussen x en y mogen spreken. Dit bevestigt in getal maat de eerste conclusie die uit tabel 2 werd getrokken. Uit de berekende ox, oy en oxy is nu een stan daardellips af te leiden (zie b.v. [1]: pag. 47, 180). In figuur (c) stelt de binnenste ellips de stan daardellips voor overeenkomend met een zgn. 39% betrouwbaarheidsgebied. De buitenste el lips omvat het 95% betrouwbaarheidsgebied, hetgeen wil zeggen dat er een kans van 95% bestaat dat een herhaalde bepaling van de x,y- coördinaten van P binnen deze ellips zijn uit komst heeft. Met de lengte van de halve korte as 0X', de halve as oy' en het argument op van de lange as van de standaardellips kan eenvoudig weg de gemeenschappelijke kansverdeling x en v getypeerd worden. In fig. (c) is ox' 2,8 cm en oy' 9,1 cm, terwijl ip ='74,5° De afmetingen van de bui tenste ellips zijn: halve korte as: (2,45)ox' 6,8 cm halve lange as: (2,45)ay' 22,2 cm 230 0X.0y De verdelingen langs de assen geven de cm-waarde achter de komma van het coördinaatgetal aan.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1976 | | pagina 16