Verwerking (DIV) en de Gradicon Digitizer bij
de afdeling Waterstaatscartografie van de Di
rectie Waterhuishouding en Waterbeweging.
Digitaliseren is een moeizame en tijdrovende
bezigheid. Apparatuur en programmatuur om
op adequate wijze het interpreteren, selecteren
en generaliseren van de mens over te nemen
zullen echter wel nooit beschikbaar komen.
Men zal het moeten zoeken in het on-line
interactief (d.i. in dialoog met de computer)
digitaliseren, m.a.w. onder controle van en met
bijsturing door de cartograaf.
Data-processing
Uit de aan het computersysteem toegevoerde
hoeveelheid gegevens, bestaande uit fotogram-
metrische modellen, terrestrische bijmetingen,
etc. moet een kaart worden samengesteld die
aan bepaalde eisen voldoet. Daartoe moeten
deze gegevens zichtbaar gemaakt kunnen wor
den, omdat ook hier de mens een grote inbreng
zal behouden. Hier ook kan de cartograaf zijn
esthetische normen toepassen, wanneer hij
tracht te komen tot een evenwichtig en over-
zichtelijk kaartbeeld, compleet met signaturen,
kader en beschrifting.
Dit zichtbaar maken gebeurt met behulp van
een aan de computer gekoppeld beeldscherm
(graphic display)! Programmatuur verzorgt de
selectie en schaling van het verlangde kaartge-
deelte, het wijzigen of uit het bestand verwij
deren van door de cartograaf (bijvoorbeeld
door middel van een lichtpen) op het scherm
aangewezen details en het toevoegen van nieu
we elementen.
Van belang is het hierbij te bedenken dat niet
alleen de coördinaten van alle relevante punten
in een bepaald coördinatensysteem in het gege
vensbestand aanwezig dienen te zijn, maar ook
de codering die aangeeft op welke wijze deze
punten al dan niet met elkaar verbonden moe
ten worden. Deze codering zal in het algemeen
reeds tijdens het digitaliseren worden toege
voegd, maar zij moet ook in deze fase gewijzigd
kunnen worden (muteerbaar zijn) voor het ver
beteren van slechte aansluitingen of het wijzi
gen van de lijnsoort. Belangrijke subroutines
zijn ook die voor het rechthoekig maken van
gebouwen, het toepassen van cirkelbogen, e.d.
Scherm kers
Muiten
Caerte vande
S.CHER-MEER
Apoo Je Jêlve u ReJyrkt ende by
Cave Is ivn jy MorjensJuyver LnJ
door Lcttna uyrjeJtelr jj OctjSjy
GrteL-ut Jtxr M Tie ter Wdj LunJ meter
OuJorp
ScW-Mmt Laad—Roeden
Aeckrr Sic
Kaart van de Schermer door de landmeter Pieter Wils, gegraveerd door S. Rogiers (1635), met kavelnummers
en -letters die naar de registers verwijzen. Verkleind tot 1 80.000. Exemplaar en fotografie: afdeling Geodesie
T.H. Delft.
234
