serieuze ondergrond, namelijk als het gaat om
het toelichten van vormbepalende principes. De
principiële opzet van een hoofdwegennet, een
stedelijk groensysteem of een agglomeratievorm
kan soms het duidelijkste worden toegelicht
door een schetsmatige of gestileerde tekening,
die de aandacht niet afleidt naar alle plaatse
lijke details en moeilijkheden. Ook dergelijke
schematische tekeningen vinden voor allerlei
onderwerpen steeds meer toepassing.
Totstandkoming van een plan
Tot hier toe is het verhaal een beetje achterste
voren uitgevallen: het begint met een bespre
king van de formele plannen en eindigt met de
toelichting, die ondermeer verslag doet van het
voorafgaand onderzoek. Nu gebeurt het in de
praktijk wel vaak, dat de toelichting pas wordt
geschreven als het ontwerp al goeddeels klaar
is, maar het voorafgaand onderzoek gaat toch
ook in de werkelijkheid inderdaad vooraf aan
het ontwerpwerk.
Tegelijk met de opdracht om een plan te ma
ken, geeft het gemeentebestuur aan de gemeen
telijke dienst of het stedebouwkundige bureau
al een aantal uitgangspunten mee. Men wenst
een plan voor een nieuw woongebied of indu
strieterrein. Het plan moet een bepaald grond
gebied bedekken of een capaciteit bezitten, aan
gepast aan de vermoedelijke behoeften over een
bepaalde periode. Het moet helpen voorzien in
89
Fragment van een ongekleurde toelichtende kaart (Dagelijkse forensenstromen groter dan 50 personen en saldi
per gemeente volgens volkstelling 1960).