In de RUN-toestand is de HP 9815A in twee
opzichten toch duidelijk superieur aan de SR-60:
hij is véél sneller en hij kan veel grotere (ge
segmenteerde, maar automatisch aankoppel-
bare) programma's verwerken. Voor de gebrui
ker zijn er ook zeker een paar nadelen: de niet
zo mooie display (kleiner en geen tekst) en de
irritant lawaaiige printer, die bovendien bij niet
optimaal lichtniveau, slecht leesbaar is. Ook
mist hij de mooie branch-constructie via het
toetsenbord zoals de SR-60 die heeft. Maar
hiermee heb ik, wat mij betreft, de 'zwakke'
punten van deze machine wel opgenoemd. Of
men zou de prijs ook tot die zwakke punten
moeten rekenen. Vermeld moet nog worden
dat, van de drie hier besproken machines, de
HP 9815A verreweg de meest compacte en
transportabele is. Een bijzonderheid van de HP
9815A is het feit dat programmageheugen en
dataregisters geen strenge scheiding kennen. Bij
het aanzetten van de machine zijn er twintig da
taregisters (0 t/m 9 en A t/m J) en 1928 in
structiestappen beschikbaar. Meer dataregis
ters kunnen via een uiterst simpele instructie
worden gereserveerd, waarbij ieder extra re
gister acht instructiestappen van het program
mageheugen 'afknabbelt'. Door deze voorzie
ning is een zeer efficiënt gebruik van de geheu
genruimte mogelijk.
Programmeerbaarheid
De programmeerbaarheid van de HP 9815A is
over de hele linie werkelijk voorbeeldig.
ad a. functies: zeer goed. Behalve absolute
waarde (gemakkelijk programmeerbaar) is alles
er, en men kan het ook allemaal op het toet
senbord vinden.
ad b. tests: zeer goed. Doordat de machine
werkt in de RPN kan behalve op de inmiddels
bekende criteria ook getest worden op de rela
tie tussen twee willekeurige getallen (namelijk
de inhouden van X- en Y-register) zoals X>Y,
X Y, X Y, X 7^ Y. Een (buitengewoon pret
tig werkende) bijzonderheid is verder het feit
dat aan het IF-statement niet noodzakelijker
wijs een sprongopdracht behoeft te worden ge
koppeld. Dit laat zich het best demonstreren
met een fictief stukje programma. Stel, u moet
de wortel trekken uit een berekeningsresultaat
dat, indien negatief, eerst positief moet worden
gemaakt. Normaliter ontstaat dan een stukje
programma van de volgende vorm:
if x pos GTO LBL 01 change sign LBL
01
De HP 9815A biedt de volgende mogelijkheid:
if x neg. change sign
Het is dus niet zozeer een kwestie van sprin
gen of niet-springen, alswel de instructie na het
IF-statement uitvoeren of niet uitvoeren. Die
instructie mag ook gerust een sprongopdracht
zijn.
ad c. flags: uitstekend. Vier normale en vier
speciale flags zijn beschikbaar, het tweede vier
tal biedt mogelijkheid tot enige bijzonder aar
dige 'constructies'.
ad d. subroutine-bekwaamheden: uitstekend.
Nesten van subroutines tot 7 diep is mogelijk.
ad e. adresseermogelijkheden: zeer goed.
Adressen van sprongopdrachten kunnen abso
luut (direct zowel als indirect) en symbolisch
worden opgegeven.
ad aantal labels en ZTBT's: zeer goed. Er is
een totaal van 100 labels beschikbaar plus 15
ZTBT's.
ad g. manipulatie van tussenuitkomsten: zeer
goed. Alle registers zijn vrij adresseerbaar met
STO, STO STO—STO X en STO-t-,
ad h. lussen: drie stuks. Dit is een van de (vele)
aantrekkelijke zaken van deze machine. De drie
lussen kunnen simultaan, in elkaar genesteld,
worden gebruikt. Het zou een beetje te ver voe
ren om de merites van deze voorziening duide
lijk te maken, maar er zijn zeer fraaie pro
grammaconstructies mee uit te voeren.
Redigeerbaarheid
De redigeerbaarheid van de HP 9815A is pri
ma. Uiteraard zijn tussenvoegingen, vervangin
gen en annuleringen van programmastappen
mogelijk. Tussenvoegingen (inserts) van meer
dan één instructie kunnen worden ingevoerd
na het initiëren van een insertconditie, die na
afloop weer wordt opgeheven.
Het effectief zijn van die conditie wordt in de
display duidelijk weergegeven en bij omschake
ling van programmeer- naar opereertoestand
wordt de insertconditie automatisch beëindigd,
waardoor vele, erg vervelende, moeilijkheden
worden voorkomen.
Een van de mooiste voorzieningen van de ma
chine is overigens de volautomatische sprong-
adrescorrectie. Dit houdt in dat een sprong naar
een bepaalde instructie op een bepaald abso
luut (regelnummer) adres altijd naar die zelfde
instructie zal blijven voeren, ongeacht hoeveel
instructies er, waar dan ook in het programma,
worden ingevoegd of uitgehaald. In een woord:
voortreffelijk.
110