de broers de oudsten: in Nederland circa twee
jaar op de markt. Ik mag wel zeggen dat deze
apparaten in die tijd min of meer outsiders zijn
gebleven. Bij nadere kennismaking is dat eigen
lijk tamelijk verwonderlijk. De verklaring voor
hun betrekkelijke onbekendheid bij ons zal dan
ook waarschijnlijk in bepaalde organisatie- en
handelsfactoren schuilen. Hoe het ook zij, toen
deze machines op de markt verschenen, waren
het in technisch opzicht 'voorlopende' appara
ten met scherpe prijzen. Nu, twee jaar later,
kunnen zij in puur technisch opzicht nog steeds
zeer goed mee, en het is overwegend op het
punt van bedieningsgemak voor de operator en
de programmeur dat men, naar mijn smaak, van
een zekere veroudering kan spreken. Uiterlijk
zijn de SX-100 en SX-300 moeilijk van elkaar
te onderscheiden. Het meest in het oog lopende
verschil is het feit dat de SX-100 een invoer
heeft voor magneetkaartsoftware, terwijl dit bij
de SX-300 gebeurt met een cassette-magneet
bandje (tapje, teepje?). Een tweede verschil is
dat aan de SX-300 nog heel wat andere appa
ratuur 'gehangen' kan worden en aan de SX-
100 niet. Een derde verschil is de mogelijkheid
van het insteken van zogenaamde ROM's in de
SX-300. Beide machines hebben een basisversie
met 500 stappen programmageheugen en 30
dataregisters. Door het (inwendig) aankoppelen
van geheugenelementen kunnen deze getallen
worden opgevoerd tot 5000 stappen en 500 da
taregisters. Voor een redelijke vergelijkbaarheid
met de andere, hier besproken, machines, be
paal ik mij hier tot de uitvoering 1000 pro
grammastappen en 100 dataregisters. Met deze
getallen zit men min of meer tussen de TI SR-
60 en de HP 9815A in. De SX-100 en 300 zijn
nogal fors uitgevallen apparaten, die men wel
onder de arm kan vervoeren, als het maar niet
te ver hoeft. De display geeft verschrikkelijk
108
veel cijfertjes te zien (n 3,1415926535898),
maar de leesbaarheid van de cijfertjes vind ik
niet overweldigend. Verder zitten er in die dis
play ook nog controlelampjes; alles bij elkaar
is het achter dat ruitje een drukte van belang.
De printer van de SX-en zou ik echter een 10
willen geven: hij kan werken op twee papier
breedten, is vrijwel geluidloos, kan door mid
del van een simpele programma-instructie uit
voer in kolommen naast elkaar afdrukken en
hij kan behalve alle hoofdletters, een groot aan
tal kleine letters en een heel stel symbolen af
drukken. Uniek voor een machine in deze klas
se.
Programmeerbaarheid
ad a. functies: zeer goed. Alles is er, zelfs ab
solute waarde, integer en fractile (hoewel men
die niet direct op het toetsenbord kan vinden).
ad b. tests: goed. Er kan getest worden op
0, t4 0 en 0, error toestand en entry. Dit
laatste wil zeggen dat een te nemen beslissing
afhankelijk kan worden gemaakt van het feit
of al dan niet bij de voorafgaande stop data is
ingevoerd. Erg gemakkelijk, bij voorbeeld om
een machine te melden dat de invoerprocedure
beëindigd is. (Op SR-60 en HP 9815A in an
dere vorm ook aanwezig).
ad c. flags: slecht. De SX-300 heeft geen flags.
Enigszins verwarrend is overigens het feit dat
het woord FLAG wel voorkomt. Maar daarmee
wordt dan bedoeld: LABEL (zie e).
ad d. subroutine-bekwaamheden: matig. Sub
routines kunnen tot 2 diep worden genest.
ad e. adresseermogelijkheden: goed. Sprong-
adressen kunnen symbolisch en absoluut worden
omschreven. Wel moet gezegd worden, dat de
programmeerwijze voor beide alternatieven vol
komen verschillend is, wat nogal afbreuk doet
aan het programmeergemak. Maar het went on
getwijfeld.
ad f. aantal labels en ZTBT's: redelijk. Het
aantal mogelijke labels bedraagt 256 (dit wil
in praktijk zeggen: onbeperkt veel); het aantal
ZTBT's is wat krap: 7.
ad g. manipulatie van tussenuitkomsten: matig.
De dataregisters kunnen worden aangesproken
met store, recall en store cumulatief. Vermenig
vuldigen en delen in een dataregister behoort
niet tot de mogelijkheden.
ad h. lussen: geen. Hier kan slechts herhaald
worden hetgeen bij de Texas Instruments SR-
60 is gezegd.
Redigeerbaarheid
De redigeerbaarheid van de SX-300 is goed.
SX-300 Canon Canola).
