aapss ree/v/j/v 3. 6ESPABM6 OP 4. AAA/flASBAAR AA&OPA TOBWA? AAMPASSAABHe/D IASS HSZSMEZi//YG AABOPA TOP/i/Af AAB0PA70P/OA7. AABOPATOP/C/Af De constructie van een ruimtelaboratorium zal op zich genomen uitermate kostbaar zijn en derhalve een degelijke analyse en verantwoor ding vergen. Herhaald gebruik der installaties, nl. van het ruimtevoertuig, het laboratorium en de experi- menteerapparatuur zal een eerste kostenbespa rende factor zijn. Apparatuur die momenteel gelanceerd wordt kan niet dan bij hoge uitzon dering teruggevoerd worden naar de aarde, en dient na gebruik en zelfs na storing als verloren te worden beschouwd. De behuizing bij de experimenten, het laborato rium, dient in sterke mate aanpasbaar te zijn aan het voorgenomen samenstel van experimen ten. De aanpasbaarheid van het ruimtelabora torium zal leiden tot een intensiever gebruik van de onderdelen waaruit het is opgebouwd. Lage versnelling tijdens de lancering (en tijdens de terugkeer naar de aarde) is gewenst voor apparatuur en bemanning. Voor de apparatuur betekent dit een eenvoudiger constructie en dus een vlottere ontwikkeling. Voor de laborato riumbemanning betekent dit, dat de uitgebreide en zware training voor astronauten achterwege zal kunnen blijven. Het laboratorium dient voldoende ruimte te bieden om de daarbij behorende bemanning de gelegenheid te geven op aangename wijze, „in hemdsmouwen", hun arbeid te verrichten. Ook qua gewicht moet er voldoende speelruimte zijn, opdat het kostbare en langdurige ontwik kelingswerk ter minimalisering van het gewicht achterwege kan blijven. Ter versnelling van de ontwikkeling van appa ratuur is het uiterst belangrijk dat men reeds ervaring kan opdoen met snel te bouwen proto typen, die in een beschermde omgeving kunnen functioneren. De bemanning kan kleine hape ringen die daarbij op kunnen treden zelf ver helpen. De ervaring met een prototype kan lei den tot een nieuwe opzet die in eerste instantie wederom slechts als prototype behoeft te wor den uitgevoerd. Pas indien de werking van een prototype in beginsel bevredigend uitvalt, zal men overgaan tot een definitief ontwerp. Een werkwijze, die toelaat allerlei benodigde apparatuur samen te bouwen tot laboratorium eenheden op een plaats die gunstig is voor de „gebruiker" van een ruimte-experiment, als mede die apparatuur aldaar uit te testen, zal een vlot verloop van het experiment uitermate ten goede komen. 166

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1977 | | pagina 6