3. WATWJGENMJ? s. werë/tscf/APPSi/j*: jzw/vre-iseeertt/s Kt//MTe-VOe%Tt//6 sysree/v Af A V/GAr/G srsreefi /A/f=o&*rAr/£ sYsree/y tY£t 5ysree/*r 5PACGMB PHKOADS Een ruimte-laboratorium moet ingebed zijn in een totaalsysteem waarin we kunnen onder scheiden: Het ruimtevoertuig-systeem, bestaande uit het ruimtevoertuig zelf, met hulpapparatuur om menselijk verblijf mogelijk te maken, het inge bouwde laboratorium, en de bemanning (astro nauten, wetenschapsmensen en laboratorium technici). Het navigatiesysteem, waarmee de positie van het voertuig moet kunnen worden bepaald, waarmee de nodige baanveranderingen moeten worden gerealiseerd en waarmee tevens de ver bindingen met de grondstations mogelijk moe ten worden gemaakt. Het informatiesysteem, dat dient te zorgen voor gegevensverwerving en vastlegging, dat de no dige informatie kan uitwisselen met de grond stations en dat ook kan zorgen voor de ver eiste gegevensverwerking aan boord. De NASA heeft besloten tot de bouw van een ruimtevoertuig dat er uit ziet als een geavan ceerd vliegtuig, de „orbiter". Na de lancering zal dat voertuig een baan (Eng.: orbit) om de aarde gaan beschrijven. De volledige lengte van de orbiter bedraagt 38 m, de diameter is 4.5 m en de lengte van het ruim komt op 18 m. Het ruim kan voor vervoer dienen van bv. sa tellieten die men naar de ruimte wil transpor teren of die men, na ze ingevangen te hebben, vanuit de ruimte naar de aarde terug wil voeren. Het ruim van de orbiter heeft echter voor de wetenschap bijzondere betekenis als plaats waar men het ruimtelaboratorium Spacelab kan huisvesten. „Payload" is een begrip dat uit de vliegtuig wereld afkomstig is en betekent „betalende", d.i. nuttige, lonende lading. Indien Spacelab in het ruim van de orbiter is gemonteerd ver staan we onder payload een samenstel van apparatuur dat gebruikt zal worden in Space lab. Spacelab zal in afhankelijkheid van ge wicht, volumen, energieverbruik en nog andere grootheden zoals de opbouw, een zeker aantal payloads kunnen herbergen. 167

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1977 | | pagina 7