De nieuwe
HAROPEN-digitaliseerapparatuur
door Herbert Till, directeur van Hagen Systeme GmbH te
Frankfurt.
Bij de grafische informatieverwerking hebben
elektronische coördinatenlezers in steeds toe
nemende mate hun onmisbaarheid bewezen.
Naast het oplossen van zuivere meetproblemen
bleek in de praktijk de toepassingsmogelijkheid
van de zg. menu-techniek; d.w.z. dat bij de
besturing van programma's in computers via
het digitaliseersysteem beslissingen kunnen
worden genomen, alsmede een dialoog tussen
computer en operateur mogelijk is. Door de
menu-techniek kunnen met betrekkelijk kleine
programma's problemen worden opgelost,
waarvoor zonder deze digitaliseerapparaten gi
gantische programma's met talrijke vertakkin
gen nodig zouden zijn.
Hoe luiden de criteria bij de beoordeling van
digitaliseerapparaten? Terwijl voor de exacte
opname van grafieken een elektronische en
mechanische precisie van de apparatuur nodig
is gelijk aan die van positionering van een sen
sor met de hand of daar nog bovenuit gaat,
is voor een menuveld een nauwkeurigheid van
millimeters of zelfs van centimeters voldoende.
Zuivere menuveldbewerkingen worden dan ook
meestal met zg. „tabletts" verricht; voor digi
taliseren van plattegronden, kaarten, werktuig
kundige tekeningen e.d. stelt men overeenkom
stig hogere eisen aan de nauwkeurigheid en de
betrouwbaarheid van het apparaat. Nog een
criterium voor de geschiktheid van een digitiser
is het bedieningsgemak. Dit wordt ten zeerste
bepaald door het rekening houden met ergono
mische eisen. Om maar de belangrijkste eisen
te noemen, de operateur moet in een niet ver
moeiende lichaamshouding kunnen werken,
met een ongecompliceerde en lichte bediening
van de sensor, met de mogelijkheid om het
werk op ieder moment en op iedere plek van
het meetveld te kunnen onderbreken.
Economische overwegingen vormen een ver
dere belangrijke factor bij de beoordeling.
Hieronder valt naast de aanschaffingsprijs in
de eerste plaats de mogelijkheid van een appa
raat om te worden aangepast aan de meetpro
blemen van de betreffende gebruiker. Het is
niet zinvol om een apparaat met overbodige
functies aan te schaffen en voor die functies
ook te betalen. Eveneens dient te worden be
keken, welke taken door een eventueel reeds
aanwezige rekenautomaat met behulp van naar
verhouding eenvoudige programma's kunnen
worden verricht, in plaats van door hardware
opties van het digitaliseerapparaat.
De economie van een apparaat wordt voorts
verregaand bepaald door zijn technische be
trouwbaarheid, bedrijfszekerheid en gemakke
lijk onderhoud. Deze gezichtspunten gelden
evenzeer voor de keuze en investering bij het
aansluiten van randapparatuur.
Bij het digitaliseren van grafische voorstellin
gen, vooral wanneer de coördinatenparen door
uitgebreide getallen of teksten gekenmerkt
moeten worden, is een controle van de output
vóór de definitieve registratie op de gekozen
informatiedrager onontbeerlijk. Daartoe moet
er een afdruk op papier of een afbeelding op
een beeldscherm komen. Dikwijls is de afdruk
Dit artikel is de vertaling van het artikel „Die
neuen Digitalisiergerate HAROPEN", dat werd
gepubliceerd in „Algemeine Vermessungs-Nach-
richten", Heft 2/1977, Seite 65-67.
204
Foto: Tom Kroeze.
