Automatisering kaarteerproces bij KLM Aerocarto*) doorir. W. Sonnenberg, directeur van KLM Aerocarto. Inleiding In het navolgende breng ik u verslag uit van onze ervaringen gedurende het laatste jaar waarin wij besloten tot automatisering van onze kaarteerafdeling en waarin wij vervolgens een systeemopzet ontwierpen, een leverancier ko zen en uiteindelijk het systeem installeerden. Op dit moment is ongeveer 75% van het totale systeem operationeel, de rest volgt voor eind 1977. Waarom hebben wij deze ingrijpende stap ge nomen? (Het ging uiteindelijk om een miljoenen investering). De bekende factoren waren hoge loonkosten; een arbeidsintensief proces; concurrentie van lage Ionen-landen; een techniek die voldoende ver ontwikkeld is om een goed produkt te leveren. In feite stonden we voor de keuze om het bedrijf over enkele jaren te sluiten we gens onverkoopbare prijzen van de produk- ten; arbeidsintensief werk uit te besteden in goedkope landen, middels onze dochter ondernemingen; door automatisering de produktiviteit en rentabiliteit op te voeren zonder verlies aan arbeidsplaatsen. We kozen het laatste I ware (computers, tekentafels etc.) en software (programma's etc.) nu voldoende ontwikkeld was om a. een goed produkt te maken; b. niet het risico te lopen dat binnen zeer korte tijd door nieuwe ontwikkelingen de kostbare installatie voortijdig als verouderd moet wor den beschouwd. Wat wilden we nu eigenlijk automatiseren? Ik zal dat in enkele hoofdpunten aangeven, al vorens in te gaan op de manier, waarop we het gedaan hebben: aerotriangulatie en blokvereffening; stereokaartering aan het instrument; tekenzaal; administratie, gecompliceerd door het aantal projecten (van 50 gulden tot soms 10 miljoen gulden) en de samenstelling van die projecten. Hoe hebben we dat gedaan In grote lijnen bestaat ons systeem uit vier delen 1. dataverzameling aan stereokaarteer-instru- menten (coördinatenregistratie codering b.v. voor huis, weg, boom); 2. dataverwerking op de centrale computer HP 3000 II (voor blokvereffening en kaartcompi- latie); 3. interactief editing en digitizing; 4. automatisch tekenen. Op het Congres voor Fotogrammetrie te Hel sinki (1976) was overduidelijk dat de automati sering in de kaartering voor wat betreft hard- Inleiding gehouden op 27 oktober 1977 in Utrecht op het negende NGL-congres. Apparatuur Ik stel me voor eerst kort de samenstellende delen van het systeem te bespreken. Daarna kunnen we dieper ingaan op de functies die ver richt worden, waarbij aspecten als software, besparingen en probleemgebieden ter sprake kunnen komen. 3

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1978 | | pagina 5