Een stap in de richting van een
coördinatenkadaster
door ir. J. Polman, hoofd van de afdeling Onderzoek van de
Centrale Directie van het Kadaster en de Openbare Registers
Bij het hanteren van de term "coördinaten-
kadaster" komt men al gauw tot de conclusie
dat dit begrip niet door iedereen op dezelfde
wijze wordt geïnterpreteerd. Daarom is een
definitie van het begrip "coördinatenkadaster"
in een verhaal, waarbij deze term zelfs in de
titel voorkomt, niet overbodig.
Laten we beginnen met de betekenis van het
woord "kadaster", een begrip, dat u waar
schijnlijk niet geheel onbekend in de oren
klinkt. In de ruimste zin van het woord kan men
daaronder verstaan informatie over vastgoed,
opgeslagen in registers en afgebeeld op kaar
ten. Spreekt men over een bepaald soort vast
goedinformatie dan wordt het woord "kadas
ter" gebruikt in combinatie met een ander
woord, b.v. eigendomskadaster, leidingenka
daster of straten kadaster.
In Nederland wordt de term "kadaster" niet
alleen gebruikt voor de aanduiding van een
informatieverzameling, maar vooral ook in de
betekenis van het instituut "Kadaster", de
overheidsinstelling, die zich bezighoudt met de
registratie van de zakelijke rechten op onroe
rend goed.
Een derde betekenis van het woord "kadaster"
heeft betrekking op het landmeetkundige as
pect van de registratie van de zakelijke rechten
op onroerend goed. Men komt dan terecht bij
de technische uitvoering van de registratie van
kadastrale grenzen. Men spreekt van een
grafisch kadaster als de meetkundige infor
matie over kadastrale grenzen uitsluitend is
vastgelegd op kadastrale kaarten. Bij een
getallenkadaster beschikt men naast de gra
fische informatie ook nog over numerieke
informatie in de vorm van de meetgegevens,
Inleiding gehouden op 28 oktober 1977 in Utrecht op het
negende NGL-congres.
waarmee de grenzen in het terrein zijn vast
gelegd.
Bij een coördinatenkadaster tenslotte zijn de
grenspunten van kadastrale percelen in coör
dinaten bepaald. De kadastrale kaart komt bij
deze registratievorm tot stand als afgeleide van
deze coördinaatgegevens.
Bij de kadastrale dienst in Nederland is vooral
het getallenkadaster in gebruik. De meetgege
vens, waarmee nieuwe kadastrale grenzen zijn
vastgelegd, worden bewaard in het veldwerk
archief. Bij het uitzetten van kadastrale gren
zen ten behoeve van grensaanwijzingen maakt
men zoveel mogelijk gebruik van de meet-
getallen uit het veldwerkarchief. Alleen wan
neer het veldwerkarchief incompleet is, zal
men maten aan de kadastrale kaart ontlenen.
In de jaren zestig werd een eerste aanzet gege
ven tot het gebruik van de computer bij het ver
werken van meetgegevens ten behoeve van
hermetingsprojecten. Daarbij werden alle op
genomen detailpunten in coördinaten bepaald
om de kaartering van de nieuwe plans met een
35