daar een cultuur die het kartograveren zo ver
bluffend goed beheerste, nimmer zou vergeten
haar eigen continent duidelijk in kaart te bren
gen. Op de Re-kaart is in die richting niets con
creets te vinden. Geheel los van het vorenstaan
de moet men tegenover eerder genoemde dialo
gen nogal sceptisch staan, omdat zij zijn geba
seerd op verklaringen van percipiënten.
Professor Hapgood, een wetenschapshistori
cus, hoorde van Mallery's werk en heeft van
deze oude kaart een studieobject gemaakt. Een
groep studenten van het Keene State College,
onder leiding van de genoemde hoogleraar,
heeft elk detail van de Re-kaart nauwkeurig on
derzocht en met huidige kaarten vergeleken.
Ook het resultaat van die studie is verbluffend.
De Re-kaart bleek, na in zijn geheel naar het
huidige coördinatenstelsel getransformeerd te
zijn, zó goed gekartografeerd, dat slechts een
afwijking kleiner dan enkele graden werd ge
constateerd. Terecht stelde Hapgood, dat deze
afwijking is toe te schrijven aan verschuivingen
van de continenten.
Hapgood heeft het resultaat van het project ge
publiceerd in een boek: ,,Maps of the ancient
Sea Kings".
Uit de titel van het boek blijkt, dat niet alleen de
Re-kaart is onderzocht, doch ook andere kaar
ten, waaronder de Orbis Terrarum, de Eratos-
theneskaart, de Columbuskaart en de Portola-
nokaart.
Juist door vergelijking met deze geografische
werken wordt het vakmanschap van de maker
der Re-kaart sterk geaccentueerd.
Wij beschikken met de Re-kaart over visueel be
wijsmateriaal, dat op geen enkele wijze in de be
staande opvattingen kan worden ingevoegd.
Hieruit blijkt, dat de werkzaamheden, die de
wetenschapshistoricus wacht, niet primair zijn
gelegen in het verzamelen van geschiedkundig
belangrijk materiaal, maar in het bij stukjes en
beetjes aanpassen van onze geschiedenis, die
daar vanaf wijkt.
Het aanpassen van de geschiedenis zal, met be
trekking tot de Re-kaart, zeker moeilijk zijn, in
dien zij het enige bewijsmateriaal vormt, dat is
overgebleven uit de invloed van een supercul
tuur op een subcultuur.
In het vorenstaande is nog geen verklaring ge
geven voor het feit dat de oude kaart de naam
draagt van een Turkse admiraal. Piri Re'is ge
noot, als admiraal van de Turkse Vloot, grote
vermaardheid als kartograaf. Hij heeft dan ook
vele kaarten vervaardigd die evenwel verdacht
veel lijken op de onderwerpelijke kaart.
100
Uitgaande van dat gegeven gaan er in Turkije
dan ook vele stemmen op voor de bewering dat
deze Turkse admiraal de oude kaart zelf zou
hebben vervaardigd, welke mening door de
conservator van de kaart een museum te
Ankara van harte wordt onderschreven.
Een mijns inziens onbenullig standpunt. Ter
ontmaskering van deze „Turkse illusie" is on
der meer aan te voeren dat admiraal Piri Re'is
slechts korte reizen maakte en nimmer richting
Amerika heeft gekoerst, zodat hem beter de
status van mediterrane zeeman kan worden toe
gekend. Het aandeel van de Turkse admiraal is
dan ook terug te voeren tot de simpele vraag:
,,Hoe komt deze admiraal in het bezit van dit
artefact?" Het antwoord op die vraag zal ons
waarschijnlijk altijd onthouden blijven. Gemaks
halve blijf ik bij gebrek aan iets beters de
naam van deze admiraal gebruiken ter aandui
ding van de oude kaart. Of kaarten?
Het is zonder meer aannemelijk te veronderstel
len dat ook Columbus over een dergelijk kopie
heeft kunnen beschikken. Het is zelfs denkbaar
dat de Re-kaart deel heeft uitgemaakt van de
zogeheten Perestrello-papieren. Deze papieren
waren eigendom van de schoonvader van Co
lumbus, kapitein van Porto Santo en leider van
de eerste Portugese kolonie Bartolomeo
Perestrello.
Geschiedschrijvers beweren waaronder Co
lumbus buitenechtelijke zoon dat de Peres
trello-papieren van zulke bijzondere betekenis
waren, dat het Columbus een verstandshuwelijk
met de adellijke, oudere en tot een andere kaste
behorende dona Filipa Moniz Perestrello zonder
meer waard was.
Het blijft gissen, maar vast staat dat Columbus
reis naar Amerika aanzienlijk minder spectacu
lair zou zijn geworden, indien het zeker was dat
bij de overtocht de Re-kaart tot de navigatie
middelen behoorde.
Een geheel andere vraag welke moeilijk te be
antwoorden valt is deze: ,,/s de Re-kaart ge
maakt ter afbeelding van een platte of van een
bolvormige aarde?".
Uit het feit dat het Andesgebergte op de Re-
kaart is afgebeeld mag men aannemen dat de
Stille Oceaan bij de Re-kaartvervaardigers be
kend was. Of hieruit ook de oceanische verbin
ding met Azië bekend mag worden veronder
steld een belangrijk gegeven voor theorieën
omtrent de bolvormigheid van de aarde is
alleen te beantwoorden indien men over de vol
ledige Re-kaart kan beschikken.
U ziet, de Re-kaart dwingt ons tot het doen van
veronderstellingen en heeft de wetenschaps-
