tering: de Oldehove ziet u geheel links. Het ori gineel bevindt zich in Leeuwarden; deze kopie is uit de collectie Moll in de Universiteits-biblio- theek te Utrecht. De opschriften spreken voor zichzelf. En ook deze fraaie, niet grote, reliëfkaart van Joan Blaeu, Haarlem 1646, valt op door zijn uit nemend tekenwerk (zie fig. 2). Aan de droog- rekken (blekerijen) is evenveel zorg besteed als aan bruggen, poorten en torens, evenveel zorg ook als aan de omschrijving van de belangrijke gebouwen. Naast de mededeling: ,,dimensa a Petro Wils, Geometra", is nog vermeld: „Am- p/issimis prudentissimisqe viris D.D. Praetori consulibus, Scabinis et Senatui urbis Harlemen- sis. Tabu/am banc D.D." Het ommuurde leprozenhuis aan de Cruyswech is buiten de stad ook in perspectief te zien (links). In de publikaties van H. de Buck Bibliografie der geschiedenis van Nederland, 1968) en B. van 't Hoff (Bijdrage tot de datering van de oudere Nederlandse stadsplattegronden, Den Haag 1942), vindt u zeker meer voorbeelden. Uit de collectie Bodel-Nijenhuis in de Leidse Universiteits-bibliotheek (de grootste kaarten verzameling in Nederland) is o.m. bekend de plattegrond in panoramavorm van Brugge, door Mare Gheeraets (1562). Volgens de kanunnik Duclos is Gheeraets' weergave betrouwbaar te noemen, maar het tekenwerk kan m.i. niet wed ijveren met dat van bovenstaande kaarten. In het Algemeen Rijksarchief Den Haag bevindt zich een nog ouder exemplaar uit deze catego rie; het is de kaart van de drie Skieën van 1512 in het formaat 54 x 97 cm. En tot de werkstuk ken verrijkt met een derde dimensie, behoren eveneens de oude kaarten van Amsterdam door Corn. Anthonisz (1544) en Balthasar Florisz (1625). Van geheel andere aard zijn wel de voortbreng selen van Matthaeus Merian (panorama van Heilbronn a/d Neckar, uit Topographia Sveviae 1643), van Sebastiaan Münster (het panorama van Bern, uit Cosmography 1564) of van Pieter van der Aa (Frankfurt a/M in Galérie Agréable du Monde 1729), waarvan in figuur 3 een ge deelte is afgebeeld. Deze kaarten zijn wat grof. 304

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1978 | | pagina 10