in zwart uw leidingenbestand daarop te gaan
bijhouden. De combinatie zwart/zwart voldoet
niet aan eis 1, en dwingt u bij vervanging van de
topografie door een geheel vernieuwde figura
tie, alle leidingen met de hand over te tekenen.
Start dus met een GBKN in een ondertoon en
t.b.v. eis 2 in spiegelbeeld.
Gespiegeld (of spiegelbeeldig) betekent dat u de kaart
kunt lezen, als u de topografie lichtgevoelige
emulsie) aan de achterkant hebt.
GBKN gespiegeld en in ondertoon.
Fig. 5
WELKE ONDERTONEN ZIJN LEVERBAAR
Met wat meer of soms minder moeite kan de
reprograaf u een GBKN voortoveren met grijze
lijnen, met bruine, blauwe of anders gekleurde
lijnen. Ook zwarte natuurlijk, maar die hadden
we juist afgezworen
Wèl kan hij u nog confronteren met gerasterde
lijnen. Dat zijn lijnen die uit zwarte puntjes of
streepjes zijn opgebouwd. Samen met de witte
(blanke) deeltjes daartussen wekken de lijnen de
indruk grijs te zijn. Denkt u maar eens aan uw
grijs visgraat-kostuum: gemaakt uit witte en
zwarte draadjes.
zwarte lijnen
gerasterd
Fig.6
div. kleuren
Hoewel u met een gerasterde figuratie met eis 1
geheel aan uw trekken komt, zal eis 3 u echter
moeten weerhouden om toch voor een rasterlijn
te kiezen. Het wegbelichten is voor de repro-
graaf een halsbrekende opgave, die, al is 't
maar door een minimale rek of krimp van de
film, gedoemd is te mislukken. Hoe dat dan in
z'n werk gaat, leidt hier te ver. Mogelijk iets
voor een apart verhaaltje. Kiest u dus alstublieft
niet voor een gerasterd kaartbeeld.
Het zal voor u op z'n minst interessant, maar ik
denk zelfs belangrijk zijn te weten, welke moge
lijkheden elk der drie procédé's bieden en hoe u
met het eindresultaat (dus de GBKN) verder
kunt werken.
Zoals u boven reeds las, is in de reprografie na
genoeg alles mogelijk. Ik zal u slechts een
„klein" aantal mogelijkheden noemen, om te
voorkomen dat u mij de zegswijze: „Ik zie door
't bos de bomen niet meer" in de schoenen
schuift. (Of was 't juist andersom?).
Komaan dan
1. Mogelijkheden met halogeenzilverfilms
„fotografische" films)
We zullen alleen de mogelijkheden van contact
film noemen. Uitgaande van een negatief krijgt
u daarbij als kopie een positief. Denkend aan
dat bos en die bomen spreken we maar niet
over omkeerfilms en direct-positieffilms. Als de
kaartvervaardiger zijn originele GBKN-tekening
graveert in een graveerfilm, verkrijgt hij een
negatief en ziedaar, we kunnen onze opsom
ming starten
a. Als we door ons negatief heen een vers stuk
lichtgevoelige film belichten, en die film daar
na ontwikkelen, fixeren, spoelen en drogen,
dan zal die kopie-film een positief lijnenbeeld
bevatten.
negat iet
zwartHjnige positieve film.
N.B.: Om verstrooiing van het licht tijdens de
belichting te voorkomen, legden we de graveer
film met de graveerlaag tegen de lichtgevoelige
laag van de film. Omdat de figuratie op de gra
veerfilm rechtlezend was (u graveerde immers
leesbaar in de laag!), zal de figuratie op de
nieuwe film juist gespiegeld zijn. We stempel
den het beeld als het ware over. Aan eis 2 is vol
daan! Zo, dat weten we tussendoor ook gelijk
even. Nu de verdere opsomming.
OP WELKE MATERIALEN KAN DE REPRO-
GRAAF DE GBKN AFDRUKKEN
Hij kan kiezen voor drie procédé's, te weten:
1de halogeenzilverfilm;
2. de wash-off-film;
3. de diazofilm.
b. We belichten weer door onze graveerfilm
heen een nieuw stuk film. Nu moeten we na
het ontwikkelen een z.g. bleekfixeer gebrui
ken. De zwart ontwikkelde lijnen bleken nu
en worden grijs. (Eis 1 en eis 3).
359
