ingen. Later zijn hier nog aan toegevoegd: straatnamen, huisnummers en twee soorten wegverharding. In de lopende projecten wordt deze inhoud in beginsel steeds aangehouden. De afnemers van de kaart hebben de mogelijk heid een naverkende of een niet-naverkende kaart te kiezen. De naverkenning is noodzake lijk, wanneer men bij een fotogrammetrische vervaardiging de afbeelding van de opstallen aan de nauwkeurigheidsnorm wil laten vol doen. Voor goed identificeerbare punten in naverkende kaarten is in beginsel een relatieve standaardafwijking van 0,2 mm op de kaart haalbaar. Bij de lopende projecten wordt getracht aan deze norm te voldoen. Vervaardiging, uitgifte en bijhouding Na het verschijnen van het KB in juli 1975 is gestart met de vervaardiging. Een belangrijk kenmerk van de vervaardiging is dat deze pro- jectsgewijs en niet-programmatisch verloopt. Uitgangspunt is steeds geweest dat het project in financieel opzicht self-supporting dient te zijn. Dit houdt in dat de kaarten in beginsel volledig door de gebruikers dienen te worden betaald. Dit uitgangspunt maakte een program matische aanpak van het project GBKN onmo gelijk. Alvorens met de vervaardiging in een bepaald project kan worden begonnen, dienen de afnemers van de kaart overeenstemming te bereiken over de verdeling van de kosten. Dit heeft lange en soms vruchteloze onderhande lingen tot gevolg. Na het bereiken van overeen stemming wordt een overeenkomst gesloten, waarin naast de financiële voorwaarden ook technische afspraken over levertijden en bepa lingen over auteursrechten worden opgeno men. Bij de vervaardiging wordt in beginsel die methode gekozen, die tegen zo laag mogelijke kosten een produkt levert dat aan de gestelde eisen voldoet. De kosten van vervaardiging van een GBKN hangen in sterke mate af van de eisen die aan de vorm, inhoud en nauwkeurigheid van de kaart worden gesteld, van de aard van het gebied en van de aanwezigheid van bestaande gegevens. Gezien de grote verschillen in uit gangssituatie, met name waar het de twee laatstgenoemde aspecten betreft, komen ver schillende vervaardigingsmethoden in aanmer king. In de praktijk gaat de voorkeur uit naar een fotogrammetrische werkwijze. In de staat op pag. 337 wordt een indruk gegeven van de huidige GBKN-produktie. Op vallend is dat een relatief grote belangstelling bestaat voor de bebouwde gebieden, die over het algemeen op een „echte" schaal 1 1000 of op een schaal 1 500 worden afgebeeld. Deze voorkeur geldt zowel de projecten in uitvoering als de projecten die in voorbereiding zijn. Een belangrijke vraag die bij de uitgifte van de GBKN moet worden beantwoord betreft de vorm, waarin de kaart aan de gebruiker moet worden aangeboden. Tot dusverre is de kaart steeds in grafische vorm aan de afnemers gele verd. Een alternatief zou de uitgifte van de kaart in digitale vorm zijn. Het digitaliseren van een grafische GBKN is in technisch opzicht geen groot probleem. Een digitale uitgifte is zeer wel mogelijk na een klassieke vervaardi- gingswijze. Vooralsnog zal het gebruik van een digitale GBKN voor veel afnemers problema tisch zijn. Een grote mate van standaardisatie met betrekking tot hardware en software zal in dat geval nodig zijn om de GBKN zijn functie ten behoeve van de uitwisseling van informatie te laten vervullen. Daar staat tegenover dat op lange termijn een digitale GBKN grote voor delen kan bieden. Vooral het minder gebonden zijn aan schaal en indeling is een aantrekkelijk perspectief. Waarschijnlijk zal een grafische GBKN voor de meeste gebri>ikers een noodzakelijke tussen stap zijn om het bestaande gegevensbestand te ordenen. De huidige vorm staat een ontwik keling naar de digitale vorm, zelfs voor slechts één van de gebruikers in een gebied, niet in de weg. Het KB van juli 1975 spreekt niet alleen van ver vaardiging en uitgifte, maar ook van bijhouding van de GBKN. Evenmin als bij vervaardiging en uitgifte is er bij de bijhouding sprake van een programmatische aanpak. De bijhouding wordt in de lopende projecten op ad-hoc basis gere geld. Het uitgangspunt dat de GBKN self-sup porting dient te zijn, belet op dit moment ook een programmatische aanpak voor de bijhou ding. Problematiek Opgemerkt werd al dat pas met de vervaardi ging van de GBKN in een bepaald project wordt gestart, wanneer overeenstemming over de ver deling van de kosten van de vervaardiging is bereikt. Dit heeft een projectmatige en niet- programmatische aanpak tot gevolg. Hoewel de GBKN in een redelijke omvang van de grond kwam bestond er in verschillende kringen van gebruikers kritiek op de weinig planmatige aanpak. Met name landelijke of in grote regio's opererende gebruikers spraken de wens uit de vervaardiging meer planmatig te laten verlo pen. Geprobeerd is binnen de Centrale Kaarte- 338

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1978 | | pagina 8