landmeetkundige opgaven wagenplanimeter ft GEMEENTETUBBERGEN Zie voor de opgaven Geodesia van maart 1979 blz. 106. 5! Opgave 7a Alle zeven inzenders komen tot de juiste resul taten, n.l.: voetpunt loodlijn C 31.576 20.592 D 8.536 21.777 Hierbij hebben bijna allen gebruik gemaakt van een benaderingsmethode, zoals bij de opgave al gesuggereerd was. De meesten laten de lengte van de diagonaal BD verschillende waarden doorlopen en berekenen dan de oppervlakte van ABCD als funktie van BD. Dit leidt tot BD 28.306, waarna de voetpunten en loodlijnen van C en D eenvoudig te berekenen zijn. Het is natuurlijk ook mogelijk zoals enkele anderen doen om de oppervlakte als funktie van hoek A op te vatten, dus G f awaarbij G de oppervlakte en a de hoek bij A voorstelt. Een gedachtengang, die hierbij gevolgd kan worden en die vaak tot goede resultaten leidt is de volgende: De oppervlakte is bij benadering een kwadratische funktie van a dus G Aa2 B a C De coëfficiënten A, B en C kunnen worden bepaald als bij drie waarden van a de oppervlakten zijn berekend, b.v.: a G 80 538.845 77 532.016 70 510.661 Er geldt nu: 538.845 6400 A 80 B C 532.016 5929 A 77 B C 510.661 4900 A 70 B C Oplossing van dit stelsel geeft: A —0.077438; B 14.434114; C -120.2808, dus G -0.077438 a2 14.434114 a 120.2808. Substitutie van G 530 leidt tot de vierkants vergelijking —0.077438 a2 14.434114 a 650.2808 0, waarvan de oplossing is a, 76.2156 en a2 110.1800. De waarde vana2 voldoet niet in verband met de gestelde voorwaarde a is scherp. De opper vlakte, die behoort bij een waarde voor a van 76.2156 blijkt te zijn 529.995! De gevraagde gegevens zijn ook nu weer eenvoudig te bere kenen. De enige inzender, die een rechtstreekse op lossing inzond is de heer J. H. van Oogen te Alkmaar, die de lengte van BD op 2x stelt. Ver volgens drukt hij de oppervlakten van de drie hoeken ABD en BCD uit in x met behulp van de s-formule. Na heel wat indrukwekkend reken werk leidt dit tot de vierdegraadsvergelijking 1.0168 x4 - 559.4255 x2 71260.2392 0. Nu kan een vierdegraadsvergelijking doorgaans alleen maar met een benaderingsmethode wor den opgelost, maar hier kan het rechtstreeks na de substitutie x2 y. Te koop gevraagd: een goed onderhouden Inlichtingen: de heer Rustwijk, Gemeentewerken Tubbergen. Tel. 05493-2161 of privé 05490-63465. 258

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1979 | | pagina 34