De weg naar gemeentelijke
basiskaarten
Een exposé van doel en functie
door J. G. Versteeg, technisch hoofdambtenaar A bij Afdeling
Landmeten en Kadaster van Gemeentewerken Zaanstad.
in veel gemeenten met verouderd en onvolledig kaartmateriaal kan slechts aan
kaartvervaardiging worden gedaan, naarmate er allerlei gemeentelijke plannen
in het kader van uitbreiding, vernieuwing, vervanging en reconstructie ont
staan. De relatie echter tussen de vraag naar kaartmateriaal en het tijdstip,
waarop het in verband met bovenstaande plannen aanwezig dient te zijn,
wordt tegenwoordig vanwege politieke en maatschappelijke factoren steeds
moeilijker voorspelbaar. Deze wijze van werken spantde kaart" achter de
wagen. Verder is kaartmateriaal dringend gewenst bij de beoordeling van
bouwplannen en gronduitgiften. Veel onderzoekwerk op dit punt kan worden
vermeden of is zelfs overbodig, indien bij de beoordeling de actuele afbeelding
van het terrein, compleet met ondergrondse leidingen, aanwezig is. Van goed
kaartmateriaal kan dus een preventieve werking uitgaan. De bovengenoemde
gedachtengang maakt grootschalige kaartvervaardiging tot een centraal
thema, waarop ik in het volgende, met Zaanstad als uitgangspunt, wil ingaan.
1. Inleiding
Geruime tijd voor de samenvoeging in 1974 van
de zeven Zaangemeenten, te weten Assendelft,
Koog aan de Zaan, Krommenie, Wormerveer,
Zaandam, Zaandijk en Westzaan, tot de nieuwe
burgerlijke gemeente Zaanstad, had de afdeling
Landmeten en Kadaster van de gemeente Zaan
dam (de enige gemeente onder de zeven Zaan
gemeenten met een eigen landmeetkundige af
deling) al het besluit genomen haar doelstelling
binnen de nieuwe gemeente met een nieuwe in
deling van haar kaarten voort te zullen zetten.
Die nieuwe indeling werd de toen landelijk in
voorbereiding zijnde zgn. raamkaartenindeling
bladformaat 1,00 x 0,50 m, schaal 1 500 en een
kaartinhoud volgens tabel 1
De voormalige gemeenten hadden allemaal wel
eens iets aan kaartvervaardiging d.m.v. uitbe
steding laten doen. Na hun samenvoeging werd
de vraag naar kaartmateriaal echter zo groot,
dat deze vraag het aanbod ver overtrof. Met de
beschikbare capaciteit konden bijna uitsluitend
ten behoeve van het uitvoeren van gemeente
lijke plannen kaarten worden vervaardigd. Voor
kaartvervaardiging gericht op het volmeten van
de 727 raamkaarten, bleef niet of nauwelijks tijd
over.
Het op elk moment slagvaardig kunnen reage
ren op indirecte vragen vanuit de burgerij en het
bedrijfsleven, met daarbij nog de vergrote vraag
in het kader van allerlei gemeentelijke deelplan-
nen, moest dan uiteindelijk toch resulteren in
het maken van een verantwoorde opzet om tot
een volledige gebiedskaart te komen. In het na
volgende zal deze weg worden beschreven in
het licht van een algemeen belang, dat aan
kaartmateriaal gehecht kan worden, als basis
voor het ruimtelijk beleid en de leidingenregi
stratie. Misschien kan het formuleren van deze
gedachten voor soortgelijke middelgrote ge
meenten bijdragen tot een beter besef, waar
door die gedachten wellicht kunnen leiden tot
het treffen van beleidsmaatregelen.
2. De gemeentelijke raamkaart van Zaan
stad
2.1. Indeling grondgebied
Voor een goed inzicht in de produktiekosten per
hectare en per raamkaart is het territorium van
Zaanstad, groot ca. 8012 ha, in vier gebiedsoor-
ten ingedeeld:
358