De redactie van Geodesia wenst u
prettige feestdagen en een voorspoedig 1980
Ik noemde reeds de inhoudsbepaling, maar ook
het tekenen van profielen en hoogtelijnenkaarte-
ringen is mogelijk, uitgaande van een digitaal
bestand met hoogte-informatie. De program
matuur hiervoor is operationeel.
Door het gebruik van Z-coördinaten zal het
mogelijk zijn van drie-dimensionale situaties
perspectieftekeningen te maken. Toepassingen
hiervoor zijn te vinden bij de stadsontwikkeling
en het landschapsontwerp. Deze drie-dimensio
nale bestanden noemt men digitale terreinmo
dellen (DTM's).
Met behulp van perspectieftekeningen van het
betrokken gebied, gezien vanuit verschillende
standplaatsen, kan men de invloed van verande
ringen in het landschap, bijvoorbeeld door de
bouw van een flatgebouw, beoordelen. Door
op het scherm die verandering te variëren kan
men verschillende alternatieven snel met elkaar
vergelijken, waarbij voor ieder alternatief het
beeld vanuit verschillende standplaatsen door
het IGS wordt opgebouwd.
Ongetwijfeld zullen, naarmate in den lande
meer interactief grafische systemen verschij
nen, de toepassingsmogelijkheden van het pro-
dukt digitaal fotogrammetrisch bestand groter
worden, zeker indien een uitwisseling van be
standen gaat plaatsvinden. De aanpassing
van bestanden voor de verschillende systemen
is daarbij geen beletsel zoals ik reeds opmerkte.
Op dit moment kunnen bestanden uit ons Ap-
plicon-systeem worden ingevoerd in een M&S-
systeem en omgekeerd. Door uitwisseling en
combinatie van bestanden zullen vele nu nog
onbekende mogelijkheden worden gerealiseerd,
waarbij het fotogrammetrische digitaal vervaar
digde bestand als basis kan dienen en het IGS
als manipulatie-apparaat.
Ik wil nu in het kort de geschetste technische
mogelijkheden van de combinatie IGS en digi
taal bestand samenvatten.
Algemeen hebben wij te maken met een
tijdsbesparing en een kwaliteitsverhoging,
vooral bij het inbrengen van naverkennings-
gegevens.
Door interactieve bijhouding wordt de levens
duur van de digitale kaart verlengd. Dit voor
deel bestaat niet bij een half-automatisch
vervaardigde kaart.
Nieuwe mogelijkheden zijn er voor het maken
van selecties uit de kaartinhoud voor verschil
lende kaartgebruikers en het uittekenen van
diezelfde kaartgegevens op verschillende
schalen.
Voorts volgen er toepassingen uit de combi
natie van de topografie met andere bestan
den, zoals voor leidingenbeheer en andere
vastgoedsystemen
Tenslotte levert het gebruik van de Z-coördi-
naat interessante mogelijkheden t.a.v. in-
houdsbepalingen en drie-dimensionale pers
pectivische beelden.
Al resumerend geloof ik dat wanneer wij kijken
naar het maatschappelijk nut, verkregen met
digitale kaartering, het een nationaal belang is
dat de voor de GBKN verantwoordelijke in
stanties zodanige omstandigheden scheppen,
dat vervaardiging van digitale kaartering wordt
gestimuleerd.
Wij zijn ervan overtuigd dat de nieuwe moge
lijkheden die digitale kaartering biedt ruim
schoots opwegen tegen de wat hogere aan-
maakkosten. Die mogelijkheden liggen niet in
de laatste plaats bij betere dienstverlening aan
het publiek.
Nieuwe taken zullen ontstaan, vervuld door
mensen die gaan werken met de mogelijkheden,
geschapen door de automatisering in de karto-
grafie. Het is bepaald niet zo dat alleen maar
taken wegvallen door automatisering; andere
en vaak heel boeiende taken komen ervoor
terug.
Algemeen wordt dan ook erkend dat wij naar
digitale kaartering toe moeten. Ik verwijs ter
illustratie van deze gedachte naar het belang
wekkende artikel Kadaster en Maatschappij van
de heren Koen en Schipper en het rapport van
de heren Huizinga en Plantinga over het gebruik
van de GBKN in Friesland. Beide artikelen zijn
te vinden in het septembernummer van Geo-
desia. Tenslotte zou ik ervoor willen pleiten dat
de beleidsbepalende instanties deze en vele an
dere duidelijke signalen vertalen in concrete
beleidslijnen, waarin digitale kaartering niet
meer als een wenselijkheid op lange termijn
wordt gezien, doch wordt aangewezen als een
urgent instrument om het vastgoedbeheer in
Nederland op korte termijn efficiënter te maken.
Ik heb het hier over een nationale kostenpost
van tussen de honderd en tweehonderd miljoen
gulden.
450