r
v
bedenkt dat het schijvenpakket ronddraait met
een snelheid van 2400 omwentelingen per mi
nuut.
Het grafische werkstation
Het meest spectaculaire deel van een inter
actief grafisch systeem is het grafische werk
station. Kenmerkend is dat deze werkstations
zijn uitgerust met een grafisch beeldscherm, dat
wordt gebruikt om het op de magneetschijven
opgeslagen digitale bestand zichtbaar te maken.
Wellicht ten overvloede wil ik nog even ingaan
op het verschil tussen analoog en digitaal. Zoals
in de inleiding al werd gezegd is de landmeter
druk doende met het afbeelden van de werke
lijkheid. In het geval van een huis kan dit resul
teren in de volgende afbeelding (zie fig. 3).Dit
is een analoge afbeelding (overeenkomstig de
werkelijkheid). Al onze kaarten zijn in feite
analoge afbeeldingen. Het hiervoor bedoelde
huis is echter ook te beschrijven met getallen,
bijvoorbeeld door de coördinaten van de hoek
punten. Men krijgt dan een beschrijving in digi
tale vorm. Deze vorm spreekt de mens echter
niet aan. Daarom wordt deze digitale vorm door
de computer vertaald naar de analoge vorm,
waarbij het resultaat op het beeldscherm zicht
baar wordt gemaakt.
7030
1678242340531679
1678211140532634
1678269340532820
1678287740532250
1678267840532180
1678280340531801
digitaal
Fig. 3. Analoog - digitaal.
Men komt in principe de volgende soorten
grafische beeldbuizen tegen:
refresh-buizen;
storage-buizen;
een combinatie van storage- en refresh-buis.
Het kenmerkende van een refresh-buis is, dat
het beeld herhaald wordt opgebouwd. Dit dient
echter snel te gebeuren (minimaal 15 x per
seconde) om flikkering van het beeld te voor
komen. Vooral bij veel af te beelden informatie
kan dit moeilijkheden veroorzaken. Een voor
deel is echter, dat zodra er iets in de af te beel
den informatie wordt gewijzigd, dit direct op
het beeldscherm zichtbaar wordt.
Dit is niet het geval bij een storage-buis, waarbij
het beeld eenmalig wordt opgebouwd. Het
beeld blijft zichtbaar tot men de opdracht geeft
het uit te wissen. Aan dit beeld kan nu wel
wat worden toegevoegd. Iets verwijderen kan
men niet. Heeft men iets uit het digitale be
stand verwijderd en wil men dit zichtbaar ma
ken op het scherm, dan zal het beeld helemaal
opnieuw moeten worden opgebouwd.
Soms treft men een combinatie van storage en
refresh aan. Niet het gehele beeld wordt daarbij
steeds opgebouwd, maar slechts een gedeelte.
De gebruiker kan er voor zorgen, dat dit juist
het gedeelte is dat nog aan veranderingen on
derhevig is.
Via het beeldscherm krijgt men zicht op de in de
bestanden opgeslagen gegevens. Met behulp
van dit beeldscherm kan men echter ook ingrij
pen in deze bestanden. Men kan namelijk met
de afgebeelde gegevens manipuleren, door de
betreffende gegevens op het scherm aan te wij
zen en door de computer mee te delen wat met
deze gegevens moet worden gedaan.
lichtpen
Fig. 4. Lichtpen.
Voor dit aanwijzen bestaan verschillende tech
nieken. Bij een refresh-buis kan men gebruik
maken van een lichtpen. Dit is een soort pen,
die in plaats van een schrijfstift een fotocel be
vat. Deze fotocel reageert op het moment, dat
de elektronenstraal, die het beeld opbouwt,
langs komt (zie fig. 4). Dit moment is bepalend
voor de positie van de elektronenstraal en dus
voor de positie van het door de lichtpen aan
gewezen punt. Via deze positie kan het betrok
ken element in het bestand worden opgezocht.
Het aanwijzen kan ook gebeuren via een op het
beeldscherm af te beelden dradenkruis of meet-
merk, dat door de gebruiker kan worden be
wogen en geplaatst op het te bewerken ele
ment.
De besturing van het dradenkruis kan op ver
schillende manieren gebeuren (zie fig. 5). Soms
gaat dit via een zogenaamde ,,trackerball",
een kogel, die met de hand kan worden ver
draaid en waarvan de draaiing correspondeert
hs
analoog
441
