Aspecten van landregistratie in
ontwikkelingslanden
door mr. ir. J. L. G. Henssen, president van het Office International du Cadastre
et du Régime Foncier van de Fédération Internationale des Géomètres.
Inleiding
Het is mij een bijzonder genoegen op het Jubileum
congres van het NGL van het grote en interessante
gebied, dat de landregistratie in ontwikkelingslanden
omvat, enkele facetten, zij het summier, te belichten.
Ik acht het juist daarom van belang, omdat ieder die
met mondiaal werk wordt geconfronteerd constateert
dat in de ontwikkelingslanden een systematisch, me
thodisch en overzichtelijk ingerichte registratie van
gegevens over de grond hoe langer hoe meer in het
brandpunt van de belangstelling staat.
Alvorens over te gaan tot het daadwerkelijk bespre
ken van enkele facetten van landregistratie in ont
wikkelingslanden, wil ik enige aandacht schenken aan
het Office International du Cadastre et du Régime
Foncier (OICRF). Dit, omdat dit instituut zich reeds
tientallen jaren met bijstand en advies inzet voor ont
wikkelingslanden.
Het OICRF is een permanent orgaan van de Fédéra
tion Internationale des Géomètres (FIG) en is reeds
sinds het FIG-congres in Scheveningen van 1958, bij
de Hoofddirectie van het Kadaster, voorheen in Den
Haag en thans in Apeldoorn, ondergebracht. Voor
degenen die zijn geïnteresseerd in de geschiedenis
van het tot stand komen van het OICRF verwijs ik
naar een hierop betrekking hebbend artikel in het
Lustrumboek van Snellius 1970-1975 (blz. 143 e.v.).
De taak van dit Office is driedelig
1Het verzamelen en systematisch archiveren en in
dexeren van documentatiemateriaal, dat verband
houdt met bestaande kadaster- en landregistratie-
systemen.
2. Het maken van vergelijkende studies, gevolgd
door publikatie van de resultaten.
3. Het verstrekken van informatie en advies met be
trekking tot kadaster- en landregistratiesystemen
aan alle geïnteresseerden, hetzij ten behoeve van
studie, hetzij om landen te helpen die een kadaster-
of landregistratiesysteem wensen op te bouwen of
hun bestaande systeem willen verbeteren.
Omtrent de genoemde drie taakgebieden kan ik het
volgende opmerken
Ad 1. Met betrekking tot het verzamelen en het in
dexeren kan ik meedelen dat het Office van meer dan
honderd landen meer of minder uitgebreide publika-
ties en kaarten bezit. Dit is het resultaat van het werk
Inleiding gehouden op 25 oktober 1979 in Utrecht op het NGL
Jubileumcongres.
van de contactpersonen, met wie in de diverse landen
wordt gecorrespondeerd en samengewerkt.
Ad 2 en 3. Betreffende het opstellen van vergelijkende
studies en het verstrekken van informatie en advies
kan ik u wijzen op enkele bijdragen, die de laatste
jaren door het Office zijn geleverd aan
a. het tot stand komen (in 1973) van een UNO-rapport
betreffende de vele facetten, die aan landregistra
tie vooral in ontwikkelingslanden zijn verbonden;
b. het samenstellen van het door de Engelse land-
registratiedeskundige Simpson geschreven boek
„Land, Law and Registration", dat het boek van
Dowson-Sheppard vervangt;
c. het tot stand komen van het door de heer Dale van
de polytechnische school van Noord-Oost London
geschreven boek over „Cadastral Surveys within
the Commonwealth";
d. een voor ontwikkelingslanden onder auspiciën van
de UNO georganiseerde workshop betreffende
„Cadastral Surveying, Mapping and Landinforma-
tion", in 1978 gehouden in Hannover en enkele
jaren daarvoor gehouden in West Berlijn.
Vele personen, voor het merendeel uit het buitenland,
hebben hun weg naar het Office reeds jaren gevonden
via briefwisseling en/of via persoonlijke bezoeken en
contacten.
Ik ben mij bewust dat ik wat uitgebreid ben ingegaan
op de taak en werkzaamheden van het Office. Ik heb
dit gedaan omdat een NGL-congres een uitgesproken
gelegenheid is om aan die zaken meer bekendheid te
geven en om degenen die op het betrokken gebied
studies verrichten uit te nodigen ook kennis te nemen
van hetgeen het Office te bieden heeft.
Landregistratie in ontwikkelingslanden
Algemeen
Het lijkt mij voor de duidelijkheid wenselijk aan te
geven wat in deze voordracht bij benadering wordt
verstaan onder „landregistratie" en wat onder „ont
wikkelingslanden".
Onder „landregistratie", waaronder kadaster is be
grepen, wordt overeenkomstig de algemene opvat
ting in internationale vakkringen verstaan een syste
matische, methodische, overzichtelijk ingerichte en
voor een ieder of voor ieder belanghebbende toegan
kelijke overheidsregistratie van alle onroerend goed,
gelegen in een gebied dat als één bestuursgebied kan
worden beschouwd.
Veelal betreft die registratie enerzijds rechtsfeiten en/
of rechtsgevolgen en anderzijds gegevens betreffende
de gesteldheid van het onroerend goed, waaronder
GEODESIA i
