Nederlandse hulp bij het kaarteren van
Indonesië*)
c. namen bestaande uit twee of meer woorden wor
den steeds aaneengeschreven, tenzij de leesbaar
heid het gebruik van een koppelteken wenselijk
maakt (dit teken wordt geplaatst tussen die delen
welke het minst bij elkaar behoren, b.v. Nomerimi-
kondre);
d. voor de Nederlandse ,,oe"-klank wordt de letter
„u" gebruikt.
Het Surinaamse kaartenbestand
Vooralsnog is het Surinaamse kaartenbestand als
volgt samengesteld:
Topografische kaarten (catalogus ter beschikking)
1. Schaal 1 100.000 in een serie van 101 bladen
(zwart-wit druk).
2. Schaal 1 200.000 in een serie van 29 bladen
(zwart-wit druk).
3. Schaal 1 500.000 in een serie van 4 en in een serie
van 2 bladen (vier-kleurendruk).
4. Schaal 1 1.000.000 (één blad vier-kleurendruk).
5. Diverse series 1 40.000 (met en zonder hoogte-
lijneninterval 20 m zwart-wit druk, slechts het
noordelijk deel van Suriname).
Kaartseries van gedeelten van het land in de
schalen 1 20.000 en 1 10.000.
7. Kaartseries van Paramaribo 1 12.500, 1 10.000,
1 6000 en 1 1000 (stadskaartering).
door ir. A. J. Kers, medewerker van het ITC.
1. Inleiding
Voor de Tweede Wereldoorlog waren reeds grote
delen van het toenmalige Nederlands-lndië gekaar-
teerd, hoofdzakelijk door de Indische Topografische
Dienst. Tussen 1862 en 1942 werden een groot aantal
driehoeksnetten gemeten met, door de geïsoleerde
ligging, verschillende nulpunten. Van grote delen van
o.m. Java, Sumatra waren kaarten op de schalen
1 25.000 en 1 50.000 gepubliceerd. De oorlogstoe
stand en de daaropvolgende vrijheidsstrijd legde de
kaartering bijna geheel stil. Het vertrek van de Neder
landers aan het eind van de 40-er en begin 50-er jaren
veroorzaakte op het gebied van de landmeetkundige
opleiding en de uitvoering van het kaarteringswerk
een soort vacuum. Slechts enkele Nederlanders ble
ven nog tot ongeveer 1955.
In Nederland kaarteerden de Meetkundige Dienst van
de Rijkswaterstaat en de Topografische Dienst tussen
Inleiding gehouden op 25 oktober 1979 in Utrecht op het NGL
Jubileumcongres.
b. Hydrografische kaarten
Deze werden tot nu toe door de Nederlandse Hydro
grafische Dienst samengesteld en hebben betrekking
op de kust (schaal 1 750.000) en de benedenloop van
de hoofdrivieren (schaal 1 75.000).
c. Luchtvaart-navigatiekaart
In 1970 werd t.b.v. de Surinaamse Luchtvaartdienst
in de schaal 1 1.000.000 een luchtvaart-navigatie
kaart samengesteld. De hoogten werden in voeten
aangegeven en de isogoonlijnen, voor het tijdvak
1970, overgenomen van de chart of the earth mag
netic field, published by the Defense Mapping Agen
cy, Hydrographic Centre (era 1970)". Vanwege de vrij
grote toename van de jaarlijkse variatie (ca 7') moet
binnenkort een herziening volgen.
d. Geologische kaart
In 1966 verschenen een foto-geologische kaart in de
schaal 1 1.000.000 en een geo-morfologische kaart
in de schaal 1 500.000 (2 bladen). Er werd een geolo
gische kaart in de schaal 1 500.000 gepubliceerd, in
1978 gedrukt bij de Topografische Dienst te Delft.
e. Bodemkaart
Een serie van 24 bladen schaal 1 100.000 ten noor
den van de vijfde breedtegraad 1978. In bewerking is
eveneens in de schaal 1 100.000 het gebied tussen
de vierde en vijfde breedtegraad.
1952 en 1962 Nederlands Nieuw Guinea op de schaal
1 100.000. Bij de overdracht van Irian Barat aan
Indonesië was ongeveer 2/3 van dit gebied gekaar-
teerd.
Door de politieke toestand in de jonge republiek en
het ontbreken van voldoende mankracht en middelen
werd het kaarteringswerk slechts op bescheiden
schaal voortgezet. Hoewel op internationale congres
sen nog wel contacten bestonden tussen de Indone
sische en Nederlandse collega's, duurde het tot na de
omwenteling van 1965 voordat de contacten een
meer officieel tintje kregen; uit deze contacten resul
teerden o.m. twee projecten op kaarteringsgebied
(zie 4).
Onder het nieuwe bewind begon men de ontwikkeling
van Indonesië meer systematisch aan te pakken,
waarvoor vijf-jaren plannen worden opgesteld (z.g.
Pelita's). Eén van de doelstellingen van de vijf-jaren
plannen is het beter kunnen beheren, ontwikkelen en
exploiteren van de natuurlijke hulpbronnen. Voor een
goede uitvoering daarvan dienen goede en betrouw
bare kaarten aanwezig te zijn. Dit leidde tot de vor-
20
GEODESIA 80