Vertikale Luchtfotografie. Bij aankoop van vertikale luchtfotografie kunnen we kiezen uit een groot aantal variaties t.a.v.: opnameschaal, brandpuntsafstand van de lens, vlieghoogte, type film, tijd van het jaar. De optimale combinatie hangt af van het doel. Daarbij spelen een rol: bestemd voor stereo- kaartering of niet, kosten, nauwkeurigheid, meteorologische omstandig heden, type terrein, veiligheidsvoorschriften. Soms zijn deze factoren tegen strijdig en is een compromis nodig. In dit artikel bespreken we opnameschaal, brandpunts afstand en vlieghoogte. Tussen deze dne bestaat een verband: 30 cm lens minder geschikt, gelet op de vlieghoogte. Een ander nadeel is, dat de relatieve hoogteverschillen in één stereopaar er minder nauwkeurig mee te meten zijn dan met groothoeklenzen (15,2 cm), dit wegens de grotere vlieghoogte. De 21 cm lens is een relatief nieuw type met hoge optische kwaliteiten. De 15,2 cm (groot hoek) lens is het standaardtype, geschikt voor zeer veel toe passingen. De 8,8 cm (super groothoeklens) is bedoeld om kleine schalen op zo gering mogelijke hoogte te kunnen vliegen. De lens geeft zeer goede relatieve hoogte informatie. De zeer grote beeldhoek (120°) geeft het risico van enige vertekening aan de rand van de opname, Alle lenzen zijn geschikt voor alle typen films, zij het dat de 8,8 cm niet optimaal voor kleuropnamen is. opnameschaal brandpuntsafstand vlieghoogte boven het object NB: de afmeting p is in de praktijk steeds 23 cm, want de afmeting van één foto is 23 x 23 cm. Brandpuntsafstanden. Uit de formule volgt dat voor dezelfde schaal bij kortere brandpuntsafstand lager gevlogen moet worden, zoals blijkt uit het onderstaande: Voor de schaal 1:5000 is de vlieghoogte: met een 30 cm lens 1500 m, met een 21 cm lens 1050 m, met een 15,2 cm lens 760 m, meteen 8,8 cm lens 440 m. Elk van de lenzen heeft zijn eigen karakter. De 30 cm lens heeft als voor deel dat de 'omval' aan de rand van de opname beperkt is. Men kijkt 'in' nauwe straten, Met de lange brandpunts afstand kan men een grote schaal bereiken zonder onder de vlieghoogtelimiet te komen. Voor kleinschalig werk is de Vlieghoogte. Laten we met enkele voor beelden nagaan welke invloeden hier een rol spelen. Vliegtechnische redenen. a. Bij grootschalige opnamen bijv. 1:2500-1:3500 zullen we bij voorkeur langere brand puntsafstanden gebruiken omdat: minimum hoogte toegestaan boven het hoogste obstakel is 300 m (slechts incidenteel ontheffing mogelijk), minder beeldomval, dus 'in' nauwe straten kijken, minder remous. Remous (dit is vertikale lucht beweging) kan fotografie praktisch onmogelijk maken. Zij kan verschillende oorzaken hebben. Op zonnige dagen (goed fotoweer) door op warming van grond en gebouwen; deze opwarmings- onstabiliteit kan 's zomers tot 4000 a 6000 m reiken. Ook kan remous ontstaan door wind die hoge obstakels ontmoet. Deze vorm reikt meestal niet hoger dan 1000 m en is sterk afhankelijk van de windsnel heid. b. Bij kleinschalige fotografie gebruiken we liever een kortere brandpuntsafstand. Men is sneller op hoogte en meteorologisch gezien zijn de opnamemogelijkheden groter. Nauwkeurigheidseisen bij stereokaartering. Schaal en brandpuntsafstand hebben een grote invloed op de nauwkeurigheid van stereokaartering. In het algemeen geldt hoe groter de schaal, hoe groter de nauwkeurigheid. T.a.v. de brandpuntsafstand is het probleem gecompli ceerder, Enerzijds kijkt men met langere brandpunts afstand (30 en 21 cm) beter in de straten, de meetnauw- keurigheid van hoogtekaar- tering wordt echter groter bij kortere brandpuntsafstanden. Kostenoverwegingen. De oppervlakte die bedekt wordt door één opname neemt af met het kwadraat van de schaalvergroting, onafhankelijk van de brand puntsafstand. Dus, hoe groter de schaal hoe meer opnamen en dus hogere kosten: a. voor materiaal, b. voor vliegtijd, immers de- vlieglijnen liggen dichter bij elkaar, dus meer fotokilo meters, c. voor de verdere werkzaam heden bij kaartenng, onthoekingen, vergrotingen. Het bovenstaande illustreert dat bij aankoop van luchtfoto grafie een zorgvuldige afweging van de relevante factoren nodig is. KLM Aerocarto zal u hierbij gaame adviseren. Digitale Inwerking naverkenning Rijnsburg. De Heidemaatschappij heeft KLM Aerocarto opgedragen de door haar uitgevoerde intensieve naverkenning digitaal in te werken in de ook door KLM Aerocarto vervaar digde digitale kaartenng (1:500) voor de Gemeente Rijnsburg. De digitale inwerking geschiedt met behulp van het Interactieve Grafische Systeem. De definitieve kaart wordt gegraveerd op stabilene door de tekenautomaat van KLM Aerocarto. Vaklieden kwalificeren het resultaat als uitmuntend. KLM Aerocarto fotografeert Guinée Bissau. In het kader van Ontwikke lingshulp gaat KLM Aerocarto dit najaar (dus buiten het Nederlandse fotoseizoen!) 15000 km2 in Guinée Bissau fotograferen met twee synchroon werkende camera's geladen met verschillende filmtypen. De fotografie zal o.m. gebruikt worden voor planning van landbouwprojecten en op sporing van mineralen. Geheel Guinée Bissau (net zo groot als Nederland) zal dan door KLM Aerocarto gefoto grafeerd zijn. Vlieger en navigator bestuderen de weersinformatie die regelmatig per telex van de meteo komen. filmcassette opnamecentruir p. film OPNAMESCHAAL: f brandpuntsafstand H vlieghoogte P f 1 T H S voorbeeld: f 15 cm H 3000 m 15 1 300000 S 1 20000 1:20.000

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1980 | | pagina 23