HOOFDAFD.
BUITENDIENST
HID
STAFBUREAU
PERSONEELSZAKEN
DIRECTIESECRETARIS
HOOFDAFD.
SYSTEMEN EN
INSTRUMENTEN
HOOFDAFD.
LUCHT-
KARTERING
HOOFDAFD.
NAPEN
NUM. VERW.
HOOFDAFD.
BEAZ
Fig. 1. Organisatieschema Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat.
(jaarbudgetten). De omgeving („setting"), voorzover
gevormd door de opdrachtgevers, bestaat uit de
directies en diensten van de Rijkswaterstaat, waar
over dadelijk meer.
4. Bedrijfseconomie in een RWS-dienst
Tot 1970 werd de bedrijfseconomie bij de Rijks
waterstaat slechts op ad hoc-basis bedreven. Er werd
destijds een werkgroep (TSABEZ) gevormd, om aan
deze langzamerhand zeer ongewenste situatie een
einde te maken. In 1974 bracht de werkgroep haar
eindrapport uit, waarin voor een bedrijfseconomische
afdeling (BEZ) een zevental taken werden onderschei
den:
het verzorgen van een planmatige aanpak van
activiteiten;
het vastleggen en analyseren/beoordelen van be-
sluitvormings- en informatieprocessen;
het ontwikkelen en inbrengen van nieuwe technie
ken op het gebied van besluitvorming;
het verzorgen van kosteninformatie;
het ontwikkelen van kostennormen;
het toepassen van economische criteria bij de
aanschaf van materieel en de voorbereiding/uit
voering van (waterstaats-)werken;
het verkrijgen, beheren en verantwoorden van de
financiële middelen van de Directie.
Voor het uitoefenen van die taken heeft een afdeling
BEZ vier onderafdelingen, t.w.: Financiën, Bestek
ken, Kostprijszaken en Planning.
Bij de MD zijn aan de BEZ de activiteiten t.b.v. alge
mene zaken gekoppeld en zo ontstond een hoofd
afdeling Bedrijfseconomische en Algemene Zaken
(BEAZ).
BEAZ en de andere hoofdafdelingen laten zich be
schrijven in het organisatieschema dat in figuur 1 is
weergegeven. Uit dit organisatieschema blijkt, dat de
MD meer is dan een fotogrammetrisch bedrijf. De MD
is een landmeetkundig bedrijf met een grote buiten
dienst, een rekenafdeling en in de hoofdafdeling
Luchtkartering een fotogrammetrische en een karto-
grafische afdeling.
Het produktenpakket van de MD is dan ook breder
dan het produktenpakket van een zuiver fotogramme
trisch bedrijf kan zijn. Dit produktenpakket omvat:
kaartvervaardiging voor de directies van de Rijks
waterstaat;
het verzorgen van het Normaal Amsterdams Peil
(NAP);
258
het vervaardigen van de Hoogtekaart van Neder
land;
het vervaardigen van de Rivierkaart van Neder
land;
het verzorgen van hulp bij de voorbereiding en uit
voering van RWS-werken.
5. Planning
Ik zal mij nu beperken tot de kaartvervaardiging, ove
rigens wel de belangrijkste MD-bezigheid. Daarbij zal
ik mij richten op de plannings- en bedrijfsvoerings
aspecten in het proces van kaartvervaardiging, omdat
zoals zal blijken op dit punt de bedrijfseconomie een
ondersteunende functie kan vervullen.
Het proces van kaartvervaardiging is in een vereen
voudigd stroomschema weergegeven in figuur 2.
Zoals uit dit schema blijkt moeten de werkprogram
ma's van veel afdelingen uit diverse hoofdafdelingen
op elkaar worden afgestemd, teneinde de kaartver
vaardiging zo efficiënt mogelijk tot stand te laten
komen. Hoe minder wachttijden er ontstaan in de
diverse schakels betrokken bij de kaartvervaardiging,
des te sneller een opdrachtgever over de kaart kan be
schikken.
Vaak wordt bij de toekomstige behoefte aan kaart
materiaal slecht geanticipeerd door de opdracht
gevers. Ook komt het vaak voor dat door politieke
beslissingen bepaalde projecten plotseling in een
stroomversnelling komen en de kaart eigenlijk, als
deze vandaag wordt besteld, gisteren klaar had moe
ten zijn. Onder deze omstandigheden is de uitge
sproken taak van de centrale planning bij de MD het
streven naar de grootst mogelijke efficiency in de
kaartvervaardiging.
Als we dan teruggaan naar het stroomschema, dan
volgt uit het voorgaande dat de werkprogramma's
van de afdelingen Buitendienst, Voorbereiding, Foto-
grammetrie, Rekenafdeling (incl. Automatisering) en
Kartografie bij voortduring op elkaar moeten worden
afgestemd en de contacten met de opdrachtgevers
intensief moeten worden onderhouden. Dit is geen
gemakkelijke taak: De buitendienst, nodig voor pas-
puntenmetingen en voor- en naverkenningen, is voor
zijn activiteiten afhankelijk van het weer. Dat is ook in
versterkte mate het geval bij het maken van de lucht
opnamen. Tevens zijn bij de kaartvervaardiging nogal
veel schakels betrokken: Onzekerheid bij de activitei
ten van de ene afdeling heeft gevolg voor de activitei
ten van de andere afdeling.
Hoewel we over dit planningsonderwerp gemakkelijk
NGT GEODESIA 80
