Hoe hanteren wij fouten
door ir. T. A. Nieman, Grontmii.
Eenieder spreekt op een dag als vandaag vanuit de
ervaringen die hij heeft opgedaan. Mijn ervaringen
heb ik opgedaan tijdens mijn werk voor de Grontmij.
Dit bedrijf verricht landmeetkundig werk voor derden
op een commerciële basis en dat betekent dat elke
opdracht gebaseerd is op een overeenkomst. Boven
dien wordt van elke opdracht een financieel overzicht
bijgehouden en na gereed komen van een project
staat vast of het winst of verlies heeft opgeleverd.
Wij zijn niet de enige organisatie die landmeetkundig
werk voor derden verricht en daarom moeten wij onze
opdrachten in concurrentie met andere landmeet
kundige bureaus verwerven. Deze positie maakt ons
kwetsbaar, immers wij zijn afhankelijk van het ver
trouwen dat de opdrachtgevers in ons stellen. Dat
vertrouwen mogen wij niet beschamen, op straffe van
uitsluiting van nieuwe of vervolgopdrachten in de toe
komst.
De basis van iedere opdracht die wij uitvoeren is een
overeenkomst tussen de opdrachtgever en ons be
drijf. In concurrentie opdrachten verwerven betekent
een voor de potentiële opdrachtgever aantrekkelijk
aanbod doen tot het aangaan van een overeenkomst;
daarom wil ik wat langer bij die overeenkomst stil
staan.
Elke overeenkomst bestaat uit de onderdelen presta
tie, kwaliteit, prijs en condities. De condities van een
overeenkomst, zoals levertijd, betalingsregeling en
leveringsvoorwaarden, zijn bijzonder belangrijk, maar
lenen zich minder voor een bespreking op deze studie
dag.
De prestatie die moet worden geleverd, met name het
soort werk, de omvang van het werk en de ligging van
het project, wordt door de opdrachtgever aange
geven en geeft weinig aanleiding tot discussie. De
concurrentie, de strijd om de opdrachtgever een zo
aantrekkelijk mogelijk aanbod te doen, speelt zich
daarom af op het gebied van de kwaliteit en de prijs.
Allereerst moeten we ons afvragen watkwaliteit" is.
Wij als landmeters denken dan direct aan nauwkeurig
heden, uitgedrukt in centimeters bij de opname in het
veld en in tienden van millimeters bij het tekenen.
Toch zou ik het veel algemener willen omschrijven:
Kwaliteit leveren staat gelijk aan het voldoen aan de
behoeften van de opdrachtgever".
Deze algemene omschrijving kies ik, omdat een zeer
groot deel van het in Nederland verrichte landmeet
kundig werk betrekking heeft op de „lagere" land
meetkunde. Veel van onze metingen moeten de basis
Inleiding gehouden op 30 mei 1980 in Bunnik op de NGL-
studiedag „Fouten maken en fouten zoeken".
vormen van nieuwe ontwerpen. Daarnaast zetten wij
veel uit; wegen en waterlopen bijvoorbeeld in ruil
verkavelingen of bouwblokken in uitbreidingsgebie
den. Meer en meer verzamelen wij ook gegevens voor
beheer en onderhoud. Het meten van kringnetten of
waterpasnetten is belangrijk werk, maar wel een klein
deel van ons totale werkpakket.
Met dit werkpakket worden wij veel vaker geconfron
teerd met opdrachtgevers die civiele techniek bedrij
ven, dan met landmeters die ons scherp gedefinieerde
toleranties voorschrijven.
De eerste gesprekken met de opdrachtgever dienen er
dan ook meestal voor zijn behoeften beter te leren be
grijpen, zodat we een produkt kunnen aanbieden dat
wat inhoud en nauwkeurigheid betreft op het toe
komstig gebruik is afgestemd. Onze ervaring is dat
een grote betrouwbaarheid van de meeste opgemeten
punten niet vereist is. Controle moet vooral worden
uitgeoefend op de grondslag, die immers de samen
hang van de verschillende metingen bepaalt, en op
sommige punten, die voor het toekomstig gebruik van
bijzonder belang zijn: de knelpunten.
De resultaten van het overleg met de opdrachtgever
worden vastgelegd in de keuze van meetproces en
meetopzet en in de instructie voor het meten, be
rekenen en tekenen.
Als we uitgaan van de veronderstelling dat de behoef
ten van de opdrachtgever èn goed geïnventariseerd
èn goed vertaald zijn in instructies, zou er nu niets
meer fout mogen gaan. Mensen maken echter fou
ten! Naast de tolerantie-overschrijdingen zien wij dat
er incompleet of verkeerd wordt gemeten, berekend
of getekend.
De invloed van al deze fouten is, dat ze de kwaliteit
van het te leveren produkt aantasten en dat herstel
van fouten kosten meebrengt. Kosten, die indirect in
de prijs van onze produkten moeten worden verre
kend en die daardoor onze concurrentiepositie onder
mijnen. Daarom zullen wij trachten fouten bij de bron
te bestrijden, n.l. bij de mens die faalt.
Als middelen om die bron van fouten te bestrijden
kozen wij daarom:
opleiding
begeleiding van het personeel.
motivatie
Bovendien rusten we hen uit met moderne gereed
schappen. De opleiding, begeleiding en motivatie van
het personeel blijven echter het belangrijkste.
Desondanks worden fouten gemaakt en die zijn kost
baar, omdat de oorzaak van de fout moet worden op
gespoord en als die niet wordt gevonden er opnieuw
moet worden gemeten.
322
NGT GEODESIA 80
