Grens van 20.000 ha kavelruil overschreden
Functie van de notaris
Nadat het landinrichtingsproject is afgerond, worden
aan de eigenaren kavels toegedeeld, tenzij deze van
hun recht op toedeling afstand hebben gedaan. Hier
aan vooraf gaat een uitgebreide procedure, die beslo
ten wordt met een beschrijving van de toegedeelde
rechten in de akte van toedeling. Voor de uitvoering
van deze procedure draagt de landinrichtingscommis
sie zorg. Zo stelt zij o.a. de lijst van rechthebbenden
op.
De Koninklijke Notariële Broederschap stelt echter
voor om in de wet de mogelijkheid te openen, dat de
notaris als plaatsvervanger kan worden toegevoegd
aan de landinrichtingscommissie. Gezien de vele juri
dische kwesties, waarmee de landinrichtingscommis
sie te maken kan krijgen, zoals de vraag wie eigenaar
is en of er erfdienstbaarheden of kettingbedingen zijn,
wordt advies van een deskundige op dit gebied (bij
voorbeeld een notaris) zeer nuttig geacht. De landin
richtingscommissie gaat er bijvoorbeeld bij het opstel
len van de lijst van rechthebbenden, welke de basis is
voor toedeling van de kavels, van uit, dat zij die bij het
Kadaster als eigenaar bekend staan afzonderlijk van
het landinrichtingsplan op de hoogte worden gesteld.
In de kadastrale registers dient de akte, die een notaris
van verkoop van onroerend goed maakt, te worden
overgeschreven. In de praktijk komt men echter niet al
tijd aan deze overschrijving toe. Bijvoorbeeld wordt in
de kadastrale registers niet altijd vermeld, dat de eigen
dom door het overlijden van de eigenaar naar anderen
(de erfgenamen van de oorspronkelijke eigenaar) is
overgegaan. Het Kadaster is dus niet altijd een geheel
betrouwbare bron. De notaris is bij uitstek de deskun
dige om deze onvolledigheid van het Kadaster te
onderkennen en de eventueel daaraan verbonden pro
blemen te ondervangen. Het voorstel van de Broeder
schap biedt het praktische voordeel, dat de notaris
kan worden ingeschakeld zodra zijn deskundigheid is
gewenst.
De tijdelijke ingebruikgeving
Het ontwerp Landinrichtingswet biedt de mogelijk
heid, dat de grond tijdelijk aan anderen, dan de op dat
moment gebruiksgerechtigden, in gebruik wordt ge
geven. Met deze voorgestelde regeling wordt een in
de praktijk gegroeide handelwijze vastgelegd.
De Broederschap dringt er in haar commentaar op
aan bij deze tijdelijke ingebruikgeving duidelijke toe
zeggingen te doen over de termijn, gedurende welke
de gronden tijdelijk in gebruik worden gegeven. Zij
acht dit voor de tijdelijke gebruiker, met het oog op
het doen van eventuele investeringen, gewenst.
Koninklijke Notariële Broederschap
Op 26 juni j.l. is in Huis ter Heide (gem. Norg) de notariële akte gepasseerd voor de
kavelruil ,,Koelenweg". Hiermee is een mijlpaal bereikt in de geschiedenis van de
regeling Kavelruil en perceelsvergroting". Het gereedkomen van deze kavelruil
heeft tot resultaat, dat de totale in Nederland tot stand gekomen oppervlakte aan
kavelruilen de grens van 20.000 ha heeft overschreden.
Bij de voor deze gelegenheid openbare aktepassering door notaris mr. J. Huisman te
Smilde, fungeerden als getuigen de minister van Landbouw en Visserij, ir. G. J. M.
Braks, en het hoofd van de afdeling Projekten van het Kadaster in de provincie
Drenthe, ir. P. J. Pronk. Minister Braks gaf zijn visie op de kavelruil in ons land.
Zijn inleiding laten wij hieronder volgen.
Aanleiding tot het introduceren van de mogelijk
heid tot kavelruil en perceelsvergroting
Een goede verkaveling is voor het moderne land
bouwbedrijf van het allergrootste belang om efficiënt
te kunnen werken. Dit betekent dat een boer, wil hij
een redelijk inkomen kunnen verwerven bij verant
woorde arbeidstijden, zal moeten kunnen beschikken
over kavels en percelen van voldoende omvang met
een acceptabele vorm en zo dicht mogelijk bij de
bedrijfsgebouwen. Het aangewezen middel om de
verkaveling alsmede de ontsluiting en waterbeheer
sing te verbeteren, vormt de ruilverkaveling uit kracht
van wet. Maar gezien de grote belangstelling hiervoor
en de beperkte geldmiddelen moet er soms lang op
gewacht worden voor men aan de beurt is. Gebieden
met relatief grote achterstand krijgen voorrang. Dit,
samen met de tegenwoordig helaas noodzakelijk
lange voorbereidingstijd om tot een voor iedereen
aanvaardbaar plan te komen, heeft echter tot gevolg
dat een groot aantal gebieden vooralsnog van de
nodige verbetering van de verkaveling verstoken blijft.
Om aan de grote behoefte aan een betere verkaveling
van bedrijven in gebieden, die niet of voorlopig niet
NGT GEODESIA 80
voor een ruilverkaveling uit kracht van wet in aan
merking komen, te voldoen, is in 1971 de regeling
Kavelruil en perceelsvergroting" geïntroduceerd. Dit
is een vereenvoudigde vorm van de vrijwillige
ruilverkaveling bij overeenkomst, die haar wettelijke
basis in de tweede titel van de Ruilverkavelingswet
1954 vindt. De regeling is in beginsel vooral admini
stratief van aard, heeft een landbouwkundig doel en is
in hoofdzaak gericht op ruiling en vergroting van
kavels, zo nodig in samenhang met enige aanpas-
singswerken. Om een eenvoudige en vlugge totstand
koming te bevorderen wordt gestreefd naar een be
perkte omvang van de objecten met een beperkt aan
tal deelnemers.
Daarnaast geeft een aantal rijksdiensten hun mede
werking bij de voorbereiding en uitvoering van kavel
ruil. De overheidshulp bestaat uit de gratis dienstver
lening door de Landinrichtingsdienst, de Dienst voor
de Bedrijfsontwikkeling, het Kadaster en het Staats
bosbeheer. De notariële kosten komen geheel voor
rekening van het Rijk. De regeling voorziet verder in
de mogelijkheid van eenvoudige aanpassingswerken,
waarin 50% subsidie tot een maximum van f 800,—
383
