Besluit
De gemeente Barneveld bestaat uit een aantal woon
kernen. Deze kernen leverden in de loop der jaren een
groot aantal bestemmingsplankaarten op, die vrijwel
allemaal verschillend van afmeting zijn. Het was ui
terst moeilijk die kaarten voor het publiek toonbaar te
houden. Tot onze schande moet worden erkend, dat
de vaak niet geringe belangen van de inwoners dik
wijls waar zij bij zijn moeten worden afgelezen van
kaarten, die de tand des tijds duidelijk niet hebben
kunnen doorstaan.
De Grootschalige Basiskaart van Nederland
Het gebruik van de GBKN als basis voor bestem
mingsplankaarten biedt thans belangrijke voordelen.
Een eerste voordeel is het gebruik van een vaste
schaal. Bestuurders en ambtenaren, die veelvuldig
bestemmingsplannen moeten inzien, hoeven zich niet
in te stellen op steeds wisselende schalen. Het gevoel
voor verhoudingen en maten wordt daardoor beter.
Een duidelijk winstpunt is de zuiverheid van de GBKN.
Het publiek kan de zekerheid worden gegeven, dat de
in het bestemmingsplan aangegeven maten de werke
lijkheid bij realisering van het plan zeer dicht bena
deren.
De GBKN biedt volop informatie, die het publiek
nodig heeft om zich goed te kunnen oriënteren. Nog
maals moet worden gewezen op de noodzaak hieraan
veel aandacht te besteden. De basiskaart moet tot
een zo recent mogelijk tijdstip worden bijgewerkt, zo
dat bijvoorbeeld ook pas-voltooide bebouwing er op
voorkomt.
Artikel 11 van het Besluit op de Ruimtelijke Ordening
vereist vermelding van kadastrale gegevens. Onze er
varing is, dat het publiek hier doorgaans niet op iet.
De mensen kennen meestal de kadastrale aanduiding
van hun eigendom niet eens.
Het besluit vereist voorts vermelding van de namen
van de belangrijkste wegen, straten en waterwegen.
Dit voorschrift is ons inziens te beperkt. Uiterst be
langrijk is een complete en correcte vermelding van
huisnummers van gebouwen en de namen van alle
bestaande wegen, straten en waterwegen. Dit zijn de
In dit artikel hebben wij u een indruk willen geven van
het gebruik van kaartmateriaal, in dit geval de GBKN,
als ondergrond voor bestemmingsplannen bij de ge
meente Barneveld. Een belangrijk voordeel van dit
kaartmateriaal is de systematische kaartbladindeling
en de inhoud, met name de topografische details.
Een nadeel is het gemis aan kadastrale informatie.
Een gemeente, die reeds beschikt over goed kaart
materiaal met deze voordelen, zal weinig behoefte
hebben de GBKN te gebruiken als ondergrond voor
bestemmingsplannen. Een gemeente, die de beschik
king heeft over GBKN-bladen, kan hiervan dankbaar
gebruik maken bij de vervaardiging van ondergronden
voor bestemmingsplannen. De specifieke toepas
singen, zoals de ver doorgevoerde handhaving van de
kaartbladindeling en de kleurentoepassing, zijn na
tuurlijk niet in alle omstandigheden bij alle gemeenten
gewenst en uitvoerbaar. Wij willen hier ook niet pro
pageren om deze werkwijze overal in te voeren. Wij
hebben wel ervaren dat in onze situatie deze werk
wijze voordelen heeft.
Een laatste opmerking betreft nog het gemis aan
gegevens, waarnaar het publiek onmiddellijk zoekt.
De stedebouwkundige moet zorgen voor een zo rustig
en duidelijk mogelijk kaartbeeld. Discussie is mogelijk
over de vraag of de bestaande bebouwing wel of niet
gearceerd moet worden weergegeven. Vanuit onze
ervaring met het publiek zijn we er geen voorstander
van. De mensen herkennen de vormen van hun ge
bouwen meestal goed. Als de huisnummers maar
correct zijn vermeld, komen ze er best uit. Ons inziens
maakt arcering het kaartbeeld al gauw onrustig.
Uit meerdere kaartbladen bestaande bestem
mingsplannen
Bij een systematische indeling, zoals dat bij de GBKN
het geval is, worden de bestemmingsplankaarten uni
form van afmeting: geen kleine plankaartjes meer, die
zo gemakkelijk ergens tussen schieten.
Een nadeel van die uniformiteit is, dat een plangebied
wel eens op meerdere bladen valt, hoewel dit gebied,
voor wat betreft de omvang, wel op één blad zou
passen. Dit lijkt op het eerste gezicht wat hinderlijk.
Bedacht moet echter worden, dat ieder systeem nu
eenmaal voor- en nadelen heeft.
Wel moeten de verschillende bladen goed op elkaar
aansluiten, zodat een goed overzicht van het totale
bestemmingsplan kan worden verkregen. Dit vereist
een ingreep, die in eerste instantie, vooral bij de
stedebouwkundige en zijn tekenaars, een schrikreac
tie veroorzaakte. Alle kaarten moeten consequent aan
twee zijden tot op de rand van het kaartbeeld worden
afgesneden. Uiteraard moeten, vooral aan de randen,
die kaarten behoorlijk worden geconserveerd. Het
verdient aanbeveling om, tijdens de periode van ter-
inzagelegging van het bestemmingsplan, de kaarten
aansluitend op een bord te prikken, zodat het publiek
niet behoeft te zoeken naar de aansluitingen.
Enkele nieuwe plannen zijn reeds in de procedure de
Provinciale Planologische Commissie gepasseerd. Op
het gebruik van de GBKN als basiskaart en het meer-
bladige systeem, dat nu in onze gemeente wordt ge
hanteerd, is daarbij nog nimmer een aanmerking
gemaakt.
kadastrale informatie op de GBKN-bladen. Het aan
brengen van deze gegevens op de ondergrond is
natuurlijk een omvangrijk werk. Gezien de overige
werkzaamheden, verbonden aan de totstandkoming
van een nieuw bestemmingsplan, valt dit stuk werk
misschien in het niet, maar het blijft veel werk. Uit
breiding van de inhoud van de GBKN met kadastrale
informatie zou voor de gemeenten dan ook een groot
winstpunt zijn.
Gelukkig heeft de voorlopige Centrale Kaarterings-
raad hieraan de nodige aandacht besteed en de minis
ter van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening ge
adviseerd de mogelijkheden van combinatie van de
GBKN met de kadastrale kaart in onderzoek te
nemen.
Deze ontwikkeling is uiterst belangrijk. Niet alleen
wordt de GBKN met deze informatie voor meer doel
einden bruikbaar, maar bovendien zullen de kosten
van bijhouding daardoor sterk kunnen worden ver
minderd. De bijhouding van twee aparte kaarten is
waarschijnlijk een veel te dure aangelegenheid. Dui
delijke gegevens hierover zullen in de proefprojecten
moeten worden verzameld.
468
NGT GEODESIA 80