Charles Richter, naar wie de schaal is genoemd, was
een Amerikaans seismoloog. Hij was verbonden aan
het „California Institute of Technology" (CIT). In
1935 werd de bewuste schaal door hem ontworpen.
Zij wordt thans, behoudens kleine wijzigingen, alge
meen aanvaard, en overal op aarde door iedere seis
moloog gebruikt.
De schaal van Mercalli heeft een wat complexer ge
schiedenis. Zij komt voort uit een oudere intensiteits-
schaal, die in 1883 werd ontworpen door de Italiaan
M. S. de Rossi en de Zwitser F. G. Forel. Zij werd
daarom de „Rossi-Forel"- of ,,R.F."-schaal ge
noemd. In deze schaal waren de gevolgen van een
aardbeving in tien „trappen van intensiteit" gegroe
peerd. De schaal bleek echter te „Europa-centrisch"
te zijn bedacht, om bruikbaar te zijn voor algemene
toepassing. De Italiaan G. Mercalli ontwikkelde daar
om in 1902 een betere schaal van intensiteiten. Deze
kreeg dan ook zijn naam. Ook deze Mercalli-schaal
had tien trappen. Op suggestie van een andere Ita
liaan, A. Cancani, werd dit getal later vergroot tot
twaalf. In 1923 publiceerde Sieberg, een Duitse seis
moloog, een uitgebreide en meer gedetailleerde
schaal, gebaseerd op het werk van Mercalli en Can
cani. Ook deze Mercalli-Cancani-Sieberg-schaal had
twaalf trappen.
Ten slotte stelden de Amerikaanse seismologen H. O.
Wood en F. Neumann in 1931 een gewijzigde en be
korte versie van de voorgaande schalen samen. Deze
schaal werd de „Gewijzigde schaal van Mercalli"
(Modified Mercalli Scale) genoemd. Het is deze
schaal die sedert dat jaar (1931) algemeen bekend
staat als de schaal van Mercalli. Zij lag ten grondslag
aan de omschrijving van fig. 5. Als kleine technische
bijzonderheid ziet men in dezelfde figuur nog dat
Mercalli Romeinse schaal-getallen als trapaanduidin-
gen gebruikte, en dat Richter daarvoor Arabische cij
fers toepaste. Wellicht ten overvloede laat ik hier
onder, met Engelse tekst, volgen de:
Modified Mercalli Intensity Scale of 1931
I. Not felt except by a very few under especially
favourable circumstances.
II. Felt only by a few persons at rest, especially on
upper floors of buildings. Delicately suspended
objects may swing.
III. Felt quite noticeably indoors, especially on up
per floors of buidings, but many people do not
recognize it as an earthquake. Standing motor
cars may rock slightly. Vibration like passing of
truck. Duration estimated.
IV. During the day felt indoors by many, outdoors
by few. At night some awakened. Dishes, win
dows, doors disturbed. Walls make cracking
sound. Sensation like heavy truck striking build
ing. Standing motor cars rock noticeably.
V. Felt by nearly everyone; many awakened. Some
dishes, windows, etc., broken; a few instances
plaster; unstable objects overturned. Distur
bance of trees, poles, and other tall objects
sometimes noticed. Pendulum clocks may stop.
VI. Felt by all; many frightened and run outdoors.
Some heavy furniture moved; a few instances
of fallen plaster, or damaged chimneys. Dam
age slight.
VII. Everybody runs outdoors. Damage negligible in
buildings of good design and construction; slight
to moderate in well-built ordinary structures;
considerable in poorly built or badly designed
structures; some chimneys broken. Noticed by
persons driving motor cars.
VIII. Damage slight in specially designed structures;
considerable in ordinary substantial buildings
with partial collapse; great in poorly built struc
tures. Panel walls thrown out of frame struc
tures. Fall of chimneys, factory stacks, columns,
monuments, walls. Heavy furniture overturned.
Sand and mud ejected in small amounts. Chang
es in well water. Disturbed persons driving
motor cars.
IX. Damage considerable in specially designed
structures; well-designed frame structures
thrown out of plumb; great in substantial build
ings, with partial collapse. Buildings shifted off
foundations. Ground cracked conspicuously.
Underground pipes broken.
X. Some well-built wooden structures destroyed;
most masonry and frame structures destroyed
with foundations. Ground badly cracked. Rails
bent. Landslides considerable from river banks
and steep slopes. Shifted sand and mud. Water
splashed (slopped) over banks.
XI. Few, if any (masonry) structures remain stand
ing. Bridges destroyed. Broad fissures in
ground. Underground pipe lines completely out
of service. Earth slumps and land slips in soft
ground. Rails bent greatly.
XII. Damage total. Waves seen on ground surfaces.
Lines of sight and level distorted. Objects thrown
upward into the air.
Ik zou dit artikel nooit hebben kunnen schrijven alleen
uitgaande van mijn eigen kennis op dit terrein. Want
die is gering, om niet te zeggen nihil. Ik schreef dus,
zoals gezegd, aan het KNMI in De Bilt. Van die kant
kreeg ik prompt antwoord, met veel documentatie
materiaal, o.a. een overdruk uit het „Earthquake In
formation Bulletin" Vol. no. 5. Er werd al iets uit aan
gehaald. Ook de „Mod. Merc. Sc. of 1931" werd aan
die bron ontleend. Het KNMI verschafte mij tevens de
„Concordantie" tussen Richter en Mercalli die als fi
guur 5 in mijn verhaal voorkomt. In de „Eerste Neder
landse Systematisch Ingerichte Encyclopedie"
(ENSIE) vond ik in deel V (de Aarde) een interessant
artikel over seismologie van de hand van prof. dr.
S. W. Visser. Ook daaraan heb ik een en ander kun
nen ontlenen. In de „Spectrum Wereldatlas" komt
een hoofdstuk voor gewijd aan „vulkanisme en aard
bevingen". Daaraan werd figuur 2 ontleend. De heer
Kovacs van het ITC ten slotte verschafte mij de for
mules die het verband leggen tussen E, I en M. Aan
hem dank ik ook een overdruk van het hoofdstuk
„Aardbevingen" uit het boek „Geofysica" van prof.
J. Veldkamp. Daaraan werden de figuren 1, 3 en 4
ontleend.
II. De schaal van Beaufort
(Bófert of Bofört)
In het eerste deel van dit artikel heb ik het gehad over
de „schaal van Richter". In het tweede deel wil ik iets
vertellen over de „schaal van Beaufort". De enigszins
NGT GEODESIA 81
99
