De geodeet en zijn produkt
Met wat verbaal geweld heb ik getracht de geodeet in
ruime zin ervan te overtuigen dat hij een (groeiende)
maatschappelijke taak heeft en dat hij het recht en de
plicht heeft die taak te vervullen. Naar mijn mening is
het niet toevallig dat in het lijstje van werkloze (TH
Delft-) ingenieurs het vakgebied geodesie niet voor
komt en dat in het tijdschrift NGT Geodesia veel per
soneelsadvertenties staan. Dat betekent dat de maat
schappij mensen met kennis van geodesie zelfs in
deze moeilijke tijd niet kan missen. Dat betekent ook
dat we voorzichtig moeten zijn met verandering van
studieprogramma's op elk niveau en geen stukken
daaruit weg moeten laten vallen op basis waarvan die
maatschappelijke waardering berust.
Maar wat doet de geodeet en wat kan hij gaan doen in
het gehele vastgoedgebeuren? Hij houdt zich bezig
met gegevensverkrijging, -verwerking, -beheer, -ver-
strekking en -gebruik. Opgesplitst naar deze trefwoor
den zal nader worden ingegaan op de technische pro
blematiek bij het operationeel maken en houden van
vastgoedinformatiesystemen.
Gegevensverkrijging
Gegevensverkrijging is de eerste fase van het registra
tiegedeelte van de informatietaak.
In onderstaand schema is o.a. deze fase aangegeven.
Topografische gegevens
Gegevensverkrijging voor de plaatsbepaling van de
elementen van een vastgoedsysteem kan gebeuren
op vele manieren. De gebruikelijke technieken van
digitaliseren van foto's of kaarten, fotogrammetrie en
landmeten zijn wel de bekendste.
Digitaliseren gebeurt met een digitiser. Digitisers zijn
Registeren
I
eigenlijk coördinatografen, nu niet om punten te kaar
teren maar om van punten de coördinaten uit te lezen.
Met een loep met kruisdraad worden op een tafel met
een ingegoten dradenpatroon elektronisch de x- en y-
draden uitgelezen en na interpolatie worden tafelcoör
dinaten door de computer ingelezen en getransfor
meerd naar elk ander gewenst coördinatenstelsel.
Foto's (al dan niet ontschrankt) en bestaande kaarten
kunnen zodoende worden gedigitaliseerd, hetgeen
nodig is om computerverwerkbaarheid mogelijk te
maken. Een fotogrammetrisch uitwerkingsinstrument
kan ook worden gebruikt als digitiser. Met een meet-
merk in een stereomodel (in plaats van met een loep
met kruisdraad op een foto of kaart) worden markante
terreinpunten aangewezen en via een mechanisch of
elektronisch meetsysteem omgezet in afleesbare ma
chinecoördinaten. Veel uitwerkingsinstrumenten zijn
tegenwoordig direct of via ponskaart of papertape
met de computer verbonden, zodat aflezing van de
coördinaten en de daaropvolgende transformatie au
tomatisch plaatsvindt. De techniek van het landmeten
bepaalt allerlei grootheden die na een rekenproces
coördinaten in elk gewenst stelsel opleveren.
Naast deze bekende technieken zijn in de loop der
jaren allerlei plaatsbepalingssystemen ontstaan die in
eerste instantie waren bedoeld voor navigatie, pa
troonherkenning enz., maar langzamerhand zo per
fect zijn geworden, dat de resultaten voor de plaats
bepaling wat betreft precisie en betrouwbaarheid aan
trekkelijk gaan worden voor het topografische gedeel
te van sommige vastgoedsystemen. En hier ligt nu
weer een duidelijke inbreng voor de geodeet. Hij kent
niet alleen de technieken van gegevensverkrijging,
maar hij heeft ook een grondige kennis van het af
wegingsproces, dat moet plaatsvinden om voor be
paalde toepassingen het juiste instrumentarium en de
juiste technieken te kiezen.
Ontwerpen
Gegevensverkrijging
Gegevensverwerking/Beheer
Gegevensverstrekking
Gegevensgebruik
Uitvoering
Data
acquisitie
Data
definitie
Landmeten
Fotogrammetrie
Data
manipulatie
Digitaliseren
foto's en kaarten
Mathematische
geodesie
Administratief
aspekt
DE GROND
DE GROND
Administratief
Kodering
Kiassifiseren
Toetsen
Kwaliteits
bepaling
Validatie
Vereffenen
DE GROND
Topografisch
aspekt
DE GROND
Digitaal
Planning
Figuur 1. Kringloop van informatie met betrekking tot grond.
NGT GEODESIA 81 127
