we te maken met digitale kaartbestanden. Een digi
tale afbeelding is voor de mens vaak lastig te inter
preteren, omdat het menselijke waarnemingsver
mogen nu eenmaal is ingesteld op het waarnemen
en verwerken van analoge beelden. Omdat een
digitaal bestand nauwelijks direct kan worden ge
ïnterpreteerd, is integratie van de gegevens opeens
veel moeilijker geworden.
Zien we dus bij de landinrichting een toenemende
vraag naar geïntegreerde informatie, dan constateren
we dat door de automatisering en de bijbehorende
decentralisatie deze integratie moeilijker is dan vroe
ger. Het antwoord op deze technische problematiek is
standaardisatie van het begrippenapparaat. De ele
menten die voor standaardisatie in aanmerking ko
men, hebben betrekking op: ligging, gebruik, hoeda
nigheden, rechtstoestand en waarde.
In de werkgroep „Uniformering" van de Rijkscom
missie voor Geodesie is een begin gemaakt met stan
daardisatie, maar een groot aantal problemen moet
nog worden opgelost.
Bij standaardisatie gaat het om:
classificatie van gegevens. Classificatie is een be
langrijk hulpmiddel bij de integratie van gegevens.
In het buitenland bijvoorbeeld richt men zich bij de
classificatie op het gebruik van vastgoedobjecten
(geografische eenheden). Door de ervaringen die
hiermee zijn opgedaan, is de werkgroep Uniforme
ring eerst begonnen met de topografische objecten
te classificeren. Dit onderzoek is thans voor een
groot gedeelte gereed, zodat nu het gebruik aan de
beurt komt;
precisie, betrouwbaarheid en actualiteit van de ge
gevens. Ook naar deze aspecten wordt thans on
derzoek verricht, met name naar de precisie en de
betrouwbaarheid van gegevens in een bestand dat
is samengesteld uit meerdere gegevensbestanden
met verschillende nauwkeurigheid. Naar goed geo
detisch gebruik richt dit onderzoek zich op de coör
dinatie van de geografische eenheden, dus op de
ligging. Mevrouw Beneder-Blitz breekt in het april
nummer van NGT Geodesia een lans voor onder
zoek naar precisie en betrouwbaarheid van de
andere categorieën gegevens, zoals gebruik, hoe
danigheid, waarde en rechtstoestand. In feite heeft
zij gelijk dat geodeten hoognodig ook deze aspec
ten nader moeten bestuderen;
het structureren van gegevens. Hiermee wordt be
doeld het aanduiden, afbeelden en relateren van
gegevens. Om de chaotische toestand op het ge
bied van het aanduiden van vastgoedgegevens te
bestrijden, staan een aantal voorstellen in ons land
ter discussie voor een unieke vastgoedaanduiding.
Het resultaat van de onderzoekingen is zeker ook
voor de landinrichting van belang. Bij het afbeel
den van de geografische eenheden in informatie
systemen kan men kiezen uit punten, lijnen en
oppervlakken.
Altijd treedt in meer of mindere mate informatie
verlies op. In feite is dit een kostenvraagstuk, hoe
eenvoudiger, dus goedkoper, het systeem des te
meer informatieverlies treedt er op.
Voor wat betreft de logische structuur van ge
gevens kan men kiezen tussen centroïdbestanden,
rastersystemen, lijnsegmentenstructuren en op
pervlaktestructuren. Twee bekende centroïdbe-
276
standen, t.w. de Cultuurtechnische Inventarisatie
en de kadastrale registratie, zijn zeer moeilijk te
koppelen vanwege verschillende keuze van de re
presentatieve coördinaten van de eenheden. Bin
nen de landinrichting komt aarzelend onderzoek op
gang naar het koppelen van gegevensbestanden
via lijnsegmenten. Zeker als men dit vergelijkt met
het buitenland, zijn de onderzoeken te laat gestart
en is het tempo te traag;
de conversie van analoge naar digitale bestanden is
in het algemeen bij vastgoedsystemen erg moeilijk,
dus ook bij de landinrichting. De moeilijkheid ligt
voornamelijk op het gebied van de kartografische
informatie. Ook bij de landinrichting zal binnenkort
op dit gebied meer gecoördineerd onderzoek moe
ten worden verricht.
Tot zover de technische problematiek, aan de oplos
sing waarvan de geodeten hun steentje kunnen bij
dragen.
3. De organisatorische problematiek. Het af
stemmen van de informatie op de planvor
ming in de landinrichting
Ontwerpen en plannen maken is een creatieve bezig
heid. Het is ook een ingewikkelde bezigheid. Bijvoor
beeld bij het plannen maken in de landinrichting moet
het ontwerp passen in een groot aantal randvoor
waarden, zoals terrein, landschap, milieu, intermen
selijke relaties, juridische regels, toekomstverwachtin
gen, enz. Bij het plannen maken moeten vaak beslis
singen worden genomen in gevallen waarin het moei
lijk is een keuze te maken, wat wil zeggen dat plannen
maken in eerste instantie een menselijke bezigheid is.
Bij dit werk is het verstandig gebruik te maken van de
moderne verworvenheden van de computertechnolo
gie, omdat daarmee snel de benodigde gegevens
kunnen worden opgezocht, gegevensbestanden aan
gepast, moeilijke berekeningen worden uitgevoerd en
snel een grafische presentatie van de geplande situa
tie wordt verkregen.
Wanneer vroeger een plan van toedeling in een rede
lijk omvangrijke ruilverkaveling manuaal werd vervaar
digd, nam dat ongeveer 9 maanden in beslag. Het
werk was zo omvangrijk dat geen alternatieve plannen
konden worden vervaardigd. Daarna werden compu
terprogramma's vervaardigd voor het maken van
plannen (zoals het ATOR- en het Kik-systeem). Be
zwaren van deze automatische plannenmakerij zijn
dat de modellen te eenvoudig zijn en dat de ontwer
pers pas in een laat stadium de puntjes op de i
mogen zetten. Inmiddels zijn interactieve grafische
systemen op de markt gebracht. Dit zijn ideale hulp
middelen voor het ontwerpen van plannen, omdat
daarmee een optimaal gebruik wordt gemaakt van de
computerfaciliteiten, terwijl de ontwerper continu het
ontwerpproces kan beïnvloeden. Ook is het mogelijk
de informatievoorziening en de planvorming te inte
greren, omdat tijdens het ontwerpproces de gege
vensbank kan worden geraadpleegd en aangepast.
Met behulp van deze techniek is het mogelijk dat de
plannen in de landinrichting beter worden geïnte
greerd, waardoor een optimaal resultaat wordt ver
kregen. Thans is naar mijn mening het plan van toe
deling teveel een sluitstuk op de, in een eerder sta
dium van landinrichting vervaardigde, plannen voor
wegen, waterlopen en landschap. Op deze manier
worden geen optimale resultaten verkregen van de
NGT GEODESIA 81