berichten
In memoriam B. H. van Grafhorst
Op één der eerste mooie zomerdagen namen zijn vrienden
voor de laatste keer afscheid van Barend Hendrik van
Grafhorst.
Op 4 juli j.l. overleed hij volkomen onverwachts, na enkele
maanden tevoren ziek te zijn teruggekomen uit Sarawak;
zo onverwachts dat velen niet eens wisten dat Henk weer
terug in Nederland was en door het overlijdensbericht wer
den overvallen. Ook voor zijn naaste familie en vrienden, die
de laatste maanden zijn ziekte volgden, kwam het einde als
een volkomen verrassing. 32 jaar oud was Henk, nog veel te
jong om te sterven. Als geodeet werd nog veel van hem
verwacht.
Reeds tijdens de HBS-jaren was Henk geïnteresseerd in de
landmeterij. Als padvinder leerde hij het tekenen van kaartjes,
en de erbij behorende noodzaak tot volledigheid. Bij de
activiteiten ter gelegenheid van het lustrum van Snellius in
1965 werd de burgerij betrokken in het schatten van de af
stand tussen torens van de Nieuwe Kerk en stadhuis in Delft.
Henk won hierbij een bierlaars als tweede prijs.
Logisch vervolg was in 1966 zijn inschrijving als student
geodesie aan de TH Delft. Zijn jaargenoten leerden hem
kennen als een der scherpste studenten, met speciale inte
resse in de technisch/wiskundige kant van zijn studie. De
administratief/juridische zijde had veel minder zijn belang
stelling, hoewel hij een aantal keuzevakken in deze richting
volgde.
Nog steeds was Henk' actief in de padvinderij en ook Snellius
maakte gebruik van zijn organisatorisch kunnen; als excur
siecommissaris organiseerde hij een excursie naar Dene
marken.
In de technische richting voelde Henk zich volkomen thuis;
het oplossen van problemen zonder daarover veel te hoeven
praten had zijn interesse. Zijn zeer snelle wijze van denken
hielp hem erbij. De studie verliep vlot, zonder dat hij de
makkelijkste wegen koos. Hoewei toen niet meer verplicht,
ging hij in de tweede helft van het vierde studiejaar voor een
half jaar naar Prakla-Seismos in Duitsland, waar hij zijn
enthousiasme voor veldwerk kon uitleven. Voor het afstu
deren, wat wij samen deden, zijn gedurende een maand
gravimetrische metingen in de mijnen en grotten van Lim
burg uitgevoerd. Ook hier weer het praktisch meten, ge
koppeld aan theoretische beschouwingen.
De bovengeschetste belangstelling bleef na het afstuderen
in februari 1972, toen Henk in Engeland bij Decca Surveys
begon te werken. Veel geodeten waren nog niet in de hy
drografie werkzaam. In die tijd werd bij de plaatsbepaling op
zee nog met twee positielijnen genoegen genomen. Dit bleek
telkens fouten op te leveren door onjuiste stationscoördi
naten, verschillen in projecties, ontbreken van calibraties.
Henk begon nadruk te leggen op de noodzaak tot overbe-
paling in de metingen en systematiek in de rekenmethodes.
Inmiddels getrouwd, ging Hennie met Henk mee voor de
opzet van Decca Surveys Overseas in Bahrain.
In 1974 trad Henk in dienst bij de meetdienst van Stevin
Baggeren, en werd hij belast met speciale metingen. Eerst
de controlemetingen aan de elementen van Drecht- en Kil
tunnel, waarna hij de meetkundige aspecten van transport
en afzinken verzorgde. Kort hierop verkreeg de meetdienst
opdracht voor het meetkundig gedeelte van het transport
van het Andoc-platform. Dit geschiedde onder Henks ver
antwoordelijkheid en het succes hiervan was mede aanlei
ding tot het oprichten van een gespecialiseerde survey-
contractor ,,lntersite Surveys". Hierbij bleef Henk tot be
gin 1980. De begintijd was zeer druk, waarbij een kleine
groep medewerkers zeer veel werk verzette.
Door schade en schande had Henk inmiddels geleerd dat hij
alles zelf moest controleren. Dit betekende lange dagen en
weinig tijd voor het huisgezin, inmiddels uitgebreid met
zoontje Maarten. Henk ging in dit technisch werk volkomen
op en werd hierin door zijn Hennie volledig gesteund.
Het groter worden van Intersite-Surveys gaf echter de
noodzaak aandacht te besteden aan algemeen-organisatori
sche aspecten en hiervoor was Henks belangstelling ver
minderd. Het oog voor detail, gepaard aan zijn grote theore
tische kennis en zijn ruime praktische ervaring leidden tot
een betrekking bij zijn laatste werkgever: Shell Internatio
nale Petroleum Maatschappij.
Enkele maanden na indiensttreding vertrok het gezin naar
Sarawak. Onbekend was toen dat de spanningen van de
afgelopen jaren hun tol begonnen te eisen. Had hij al enkele
jaren last van vage klachten, deze kregen bij het relatief rus
tiger en huiselijker bestaan in Sarawak, waarvan hij zeer ge
noot, de kans zich heviger te uiten.
In maart verbleef Henk aldaar enkele weken in het zieken
huis en werd vervolgens naar Nederland gestuurd voor
grondig onderzoek en herstel.
Inmiddels was hij echter zeer verzwakt en na een buik
operatie was het Henk onmogelijk te accepteren dat de
pijnen van de afgelopen maanden tot het verleden konden
gaan behoren.
Zijn plotselinge overlijden acute hartstilstand verloste
hem van zijn lijden. Familie en vrienden bleven vol ver
bijstering achter. In ons technische denken is het zwaar te
beseffen dat de psyche zo sterk kan zijn dat het einde on
vermijdelijk wordt.
Nog veel tijd zal voorbijgaan voordat de pijn die wij allen
voelen draaglijk wordt.
Hennie en Maarten, weet dat jullie niet alleen staan in jullie
verdriet. Ik hoop dat je kracht zult putten uit de enorme
waardering die Henk in zijn werken, en als vriend, had.
Siebe Stel/ingwerff Beintema
SEMINAR: INSTITUT FÜR PHOTOGRAMMETRIE DER
UNIVERSITAT STUTTGART
Am26./27. November 1981 veranstaltet das Institutfür Photogram-
metrie Stuttgart unter Leitung von Prof. F. Ackermann im Rahmen
der Arbeitsgruppe III/1 der ISP und der Commission A der OEEPE
ein Seminar mit dem Thema: „Mathematische Modelle zur Erfas-
sung grober und systematischer Fehler bei der geodatisch-photo-
grammetrischen Punktbestimmung". Das Programm enthalt fol-
gende Vortrage: „Entwicklung der mathematischen Modelle für die
Photogrammetrische Punktbestimmung" (Prof. Ackermann),
„Fiktion und Wirklichkeit der Normalverteilung" (Dr.rer.nat. Göt-
ze), „Stochastische Modelle für Punktfelder" (Prof. Grafarend),
„Multivariates GaulS-Markoff-Modell und Zeitreihen" (Prof. Koch),
„Leistungsfahigkeit und Grenzen des Funktionalmodells" (Prof.
Pelzer), „Entscheidungstheorie zur Prüfung von Parameterschat-
zungen" (Prof. v. Mierlo), „Zuverlassigkeit von Parameterschat-
zungen" (Dr. Förstner), „Sequentielle Verfahren zur Bereinigung
von Meftdaten" (Dr. Molenaar), „Robuste Schëtzer in nichtlinearen
Modellen" (N.N.). Die Vortrage und Diskussionen sind überwie-
gend in deutscher, teilweise in englischer Sprache. Anmeldungen
nimmt das Institut für Photogrammetrie, Keplerstr. 11, Postfach
560, entgegen.
324
NGT GEODESIA 81
