CgeotteeléL
nederlands geodetisch tijdschrift
Ruimtelijke gegevensstructuren voor
vastgoed-informatiesystemen
door ir. A. A. Ph. J. M. van Lamsweerde, wetenschappelijk medewerker bij de
Afdeling der Geodesie van de Technische Hogeschool Delft.
SUMMARY
Spatial datastructures for land information systems
In land information systems enormous quantities of data have to be gathered for different purposes.
Not only data concerning use, ownership, properties, value but above all the location. The location is
in fact the only common element and is therefore eminently suited to function as a linking element
between various land information systems. To fulfil the requirements, especially stated by spatial
planning, it is necessary to structure the location data: the spatial datastructure. It is often assumed
that spatial datastructures are primarily developed for cartographic purposes, but although a map
is very important spatial datastructures may be even more important for making a link between
geodetic/cartographic data and registrative/statistical data, for the exchange of land information and
for analysis of the data.
1. Inleiding
Veelal gaat men ervan uit dat ruimtelijke gegevens
structuren voornamelijk voor kartografische doelein
den zijn ontwikkeld. Dit is een te beperkte benade
ring, want ruimtelijke gegevensstructuren zijn moge
lijk nog meer van belang voor het koppelen van land-
meetkundige/kartografische gegevens en administra
tieve/statistische gegevens, het uitwisselen van vast-
goedgegevens en de gegevensanalyse; van belang
dus voor het verschaffen van die informatie die voor
een bepaald probleem relevant is.
Problemen kunnen liggen op gebieden als planning,
stads- en landinrichting, rechtsbescherming, belastin
gen enz. Dergelijke problemen ontstaan, doordat
steeds meer functies beslag gaan leggen op steeds
minder ruimte, zoals in een land als Nederland.
Steeds meer belangen gaan botsen, omdat hun acti
viteiten, zoals wonen, milieu, verkeer, economie enz.
zich in -hetzelfde stukje van de ruimte moeten af
spelen.
Gezien de noodzaak tot beheersing en planning van al
deze activiteiten, moet rekening worden gehouden
met de dynamiek van het ruimtelijke gebeuren. Dat
betekent dat het in relatie met elkaar brengen van al
lerlei vastgoedgegevens steeds noodzakelijker, maar
ook steeds complexer wordt, zodat een computer
voor ondersteuning zal moeten zorgen.
Het zal duidelijk zijn dat voor dergelijke vastgoed
informatiesystemen ontzaglijk veel gegevens moeten
worden verzameld. In de praktijk gebeurt dit door ver
schillende instellingen en diensten die alle, voor hun
eigen specifieke doeleinden, de liggingsgegevens van
hun vastgoedelementen op de een of andere manier
hebben vastgelegd: adressen, coördinaten, postco
des, perceelnummers enz. Nu is de ligging in feite het
enige gemeenschappelijke element en daarom bij uit
stek geschikt om te dienen als koppelingselement van
NGT GEODESIA 81
de verschillende vastgoed-informatiesystemen. Door
het ontbreken van systematiek bij het vastleggen van
de liggingsgegevens is de mogelijkheid tot koppelen
niet al te groot en het koppelen zelf is zeer tijdrovend
en kostbaar. Gemeenschappelijke of in relatie met el
kaar te brengen liggingsgegevens kunnen uitkomst
brengen.
Vanuit deze problematiek wordt onderzoek verricht
naar logische samenhangen van de liggingsgegevens
van geografische eenheden, waaraan informatie is ge
koppeld, nl. de ruimtelijke gegevensstructuren.
Deze problematiek speelde ook bij de vraag voort
vloeiende uit de studieopdracht van de Overleggroep
Topografie en Leidingen van de Bestuurlijke Overleg
Commissie Overheidsautomatisering (BOCO) aan de
Werkgroep Uniformering van de Rijkscommissie voor
Geodesie die aan een deelgroep van die werkgroep
werd gesteld: „welke rol kunnen plaatsaanduidingen
en ruimtelijke gegevensstructuren spelen bij de uit
wisseling en/of koppeling langs automatische weg
van geografische eenheden, zoals percelen, adressen,
enz.?"
Dit artikel is dan ook mede een bewerking van het
rapport dat die deelgroep met de niet zo verwon
derlijke naam „Plaatsaanduiding en gegevensstructu
ren" heeft vervaardigd.
2. De geografische eenheid
Om een reëel vastgoedsysteem in zijn totaliteit geau
tomatiseerd af te beelden, moet in de computer een
éénéénduidige afbeelding van de werkelijkheid wor
den gerealiseerd. Dit houdt in dat van elk mathema
tisch punt in de ruimte alle kenmerken zouden moeten
worden vastgelegd. Uiteraard is dit in zijn gehele
consequentie door de veelheid van kenmerken en
relaties niet mogelijk.
Toch kan worden getracht deze afbeelding in elk toe-
353
