3. Het uitvoeren van metingen
kalibratiemetingen aan hyperbolische plaatsbe
palingssystemen;
sonarmetingen t.b.v. diensten die zelf geen
aanschaf van sonarapparatuur kunnen moti
veren.
Plaatsbepaling
Plaatsbepaling is de kern van de mariene geodesie
genoemd, en het is ook de hoofdmoot van het werk
van de Stafafdeling Mariene Geodesie en Bijzondere
Metingen. Op alle drie genoemde taakgebieden komt
het element plaatsbepaling voor.
Het onderzoek en de advisering m.b.t. plaatsbepa
lingssystemen gaan hand in handhet eerste vormt de
basis voor het tweede. Deze beide deeltaken kunnen
zowel betrekking hebben op de optimalisering van het
gebruik van bestaande systemen als de aanschaf van
nieuwe systemen, al of niet ter vervanging van een
oud systeem. Voor het grootste deel van deze syste
men wordt met een economische levensduur gere
kend van 8 a 10 jaar. Vanwege de grote hoeveelheid
plaatsbepalingssystemen van de Rijkswaterstaat in
Nederland betekent dit, dat een bijna voortdurende
inspanning op dit gebied wordt gevraagd van de
Meetkundige Dienst. Bovendien worden nog steeds
plaatsbepalingssystemen geïnstalleerd op plaatsen
waar voorheen nog geen dergelijk systeem was.
Motorola Roti WitorMg
Fig. 3.
Overzicht van permanent opgestelde plaatsbepalingssystemen.
Een adviesaanvraag, die doorgaans van een andere
Rijkswaterstaatsdienst afkomstig is, houdt voor de
Meetkundige Dienst meestal vrij veel werk in. Aan de
hand van de systeemeisen, die in overleg met de toe
komstige gebruiker (de aanvragende dienst) worden
opgesteld, worden een aantal conceptoplossingen
onderzocht door het verrichten van proefmetingen.
In een aantal gevallen is de reeds aanwezige ervaring
met het te onderzoeken systeem al voldoende, soms
zijn de toepassingen en omstandigheden waarin het
systeem zal moeten functioneren dermate specifiek,
dat aparte metingen moeten worden verricht.
Nadat m.b.v. de computer de aan boord geregistreer
de meetgegevens zijn uitgewerkt, wordt nogmaals
met de betreffende dienst overleg gevoerd over de
resultaten van de meting. Ten slotte wordt dan een
472
gefundeerd advies uitgebracht. Dit is niet alleen een
overweging van technische aspecten, ook het kosten
aspect speelt uiteraard een belangrijke rol.
Als voorbeeld kan worden genoemd de optimalisering
van het gebruik van het reeds bestaande Hi-Fix 6
systeem op de Noordzee (fig. 4) en het onderzoek ter
vervanging van het oude Mini-ranger III systeem langs
de Nieuwe Waterweg. Beide activiteiten zijn nodig
om aan de hogere eisen van het uitbreidingsbagger-
werk aan de Eurogeul (tot een diepte van 72 voet) te
kunnen voldoen. Op het ogenblik zijn voor dit doel
metingen gaande.
Fig. 4. Het dekkingsgebied van de Hi-Fix 6 Noordzeeketen.
Ten behoeve van het Rijksinstituut voor de Zuivering
van Afvalwater (RIZA) worden de mogelijkheden
onderzocht om tot een plaatsbepalingssysteem te
komen, dat de grote rivieren moet gaan bedekken; dit
vanwege de automatisering die het RIZA doorvoert bij
zijn waterkwaliteitsmetingen. Het probleempunt bij
dit onderzoek is, dat de meeste plaatsbepalingssyste
men niet geschikt zijn om de lange, lintvormige opper
vlakken van de Nederlandse rivieren efficiënt te be
dekken.
Een ander voorbeeld is de op handen zijnde vervan
ging van de Decca Deltaketen, een hyperbolisch
plaatsbepalingssysteem dat t.b.v. de Deltawerken
werd opgericht (fig. 5). Het systeem is nu ongeveer
20 jaar oud en alleen al om de hoge onderhouds
kosten aan vervanging toe. Bovendien voldoet het
niet meer aan de eisen die de huidige werkzaamheden
in dat gebied aan de plaatsbepaling stellen.
Fig. 5. De 20 jaar oude Decca Deltaketen.
NGT GEODESIA 81
