i 31, 50, 7BS ui li "i "'"ii if,, f"ii17 V V Mark Reading is de techniek waarbij streepjes of mar keringen worden aangebracht op een document met een voorbedrukt merkrooster (zie fig. 1). Het nagaan GULDENS CENTEN REKENINGNUMMER 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 Fig. 1. Voorbeeld van een merkrooster. of er op een bepaalde plaats in het merkrooster een markering is aangebracht, gebeurde aanvankelijk met twee borsteltjes, die een stroomonderbreker vorm den, welke door de met een stroomgeleidende stof aangebrachte markering werd gesloten. Voor deze techniek van tekenwaarneming wordt ook wel de term Mark Sensing gebruikt. Tegenwoordig gebeurt deze tekenwaarneming op tisch in een merkrooster en wordt dan Optical Mark Reading (OMR) genoemd. Bij deze techniek is dus niet de vorm, maar de plaats van het teken bepalend voor de betekenis die de machine er aan geeft. OMR wordt vooral toegepast bij het verwerken van de antwoorden bij enquêtes, bij orderadministraties en bij examenopgaven volgens de meerkeuzetoetsen. OMR is minder geschikt voor de verwerking van alpha-numerieke gegevens. Magnetic Ink Character Reading (MICR) berust op het aanbrengen van tekens met een magnetiseerbare stof, welke wordt verwerkt in inkten en potloodstif- ten. Met deze inkt worden tekens in een bepaalde vorm afgedrukt. Door voormagnetisering van deze tekens in de leesmachine ontstaat boven de tekens een magnetisch veld, dat bij aftasting resulteert in een variabele waarneming, overeenkomstig de vorm van het teken. Hiermee kan dan het teken worden her kend. Voordat het optisch lezen van tekens opgang ging maken, bestond reeds dit magnetische lezen en werd deze methode toegepast bij Amerikaanse banken. Het schrifttype dat hierbij werd gebruikt, is het E13B schrift (zie fig. 2). Fig. 2. E13B schrift. In Frankrijk werd het CMC-7 schrift geïntroduceerd, dat eveneens magnetisch wordt gelezen. Bij dit schrift bestaan de tekens uit zeven verticale streepjes met onderling verschillende afstanden, waarvan op mag netische wijze, aan de hand van een patroon per teken, de machine de verschillende tekens kan her kennen (zie fig. 3). l|||||l ||lml 'Hull "'"II mi 11 'lmI' lil 'I "II' 'm Fig. 3. CMC-7 schrift. Deze beide schriftsoorten kunnen echter ook via optische waarneming worden gelezen. Het CMC-7 schrift, dat we kennen van het lottoformulier, wordt optisch gelezen. OpticaCharacter Recognition (OCR); het optisch herkennen van tekens is het uiteindelijke doel bij het lezen van documenten, omdat hier het oorspronke lijke basisdocument met normaal voor de mens lees bare gegevens direct als invoermedium door de com puter gebruikt kan worden. Optische leesmachines bestaan uit zes basisonder delen, t.w. een invoermagazijn/transporteenheid, een leesstation, een herkenningssysteem, een besturings eenheid, een uitvoermagazijn en een eenheid voor de uitvoer van de gelezen gegevens. De functie van de transporteenheid bestaat uit het transporteren van de formulieren van het invoer- magazijn via het leesstation naar het uitvoermagazijn. De functie van het leesstation is het afleiden van elek trische signalen om daarmee in het herkennings systeem de tekens te analyseren. De meest gebruikte types leesstations werken volgens een mechanisch principe, een lichtstraal, een beeldscherm, in een rij geplaatste fotocellen of met een fotocellenrooster. Volgens het mechanische leesprincipe worden de tekens één voor één met een aantal verticale beeld lijnen afgetast. Dit aftasten volgens beeldlijnen vindt plaats met een door een motor aangedreven schijf met gaatjes (zie fig. 4). Fig. 4. Principe van het aftasten van beeldlijnen. Voor de aftasting met een lichtstraal wordt een katho- destraalbuis toegepast, waarop een lichtstip wordt gevormd. Door middel van een lens wordt de lichtstip op het af te tasten document afgebeeld. Een deel van het gereflecteerde licht wordt via een andere lens op een fotomultiplicatorbuis geprojecteerd, waarmee de positie van de lichtstip op het beeldscherm bestuurd wordt. Door een gecompliceerde spiraalvormige be weging van de lichtstip vindt een contouraftasting van het teken plaats. Een dergelijk leesstation wordt een flying spot scanner genoemd (zie fig. 5). 90 NGT GEODESIA 82

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1982 | | pagina 12