stes.":
De Landmeetkundige Afdeling levert aan het archi
tectenbureau films op maatvast materiaal (gemiddeld
formaat ca. 1,00 x 1,00 m), waar op de schaal 1 20
door een tekenautomaat een vakindeling met recht
hoeken van 1,00 x 1,60 m is aangebracht (door mid
del van kruisjes op de hoekpunten van de recht
hoeken).
Op deze films wordt door het architectenbureau de si
tuatie van een gehele, een half of een kwart gedeelte
van een parterre getekend, afhankelijk van de grootte
en de symmetrie. Tevens wordt de vakindeling van
een nummering voorzien. Van een rechthoek, groot
2,00 x 3,20 m (4 vakken), wordt een microfilm
opname op de schaal ca. 1 100 gemaakt (zie figuur
14). Deze opname wordt vervolgens met behulp van
een diaprojector met een lens met een lange brand
puntafstand van 20 cm (om vertekening van het te
projecteren beeld zoveel mogelijk te voorkomen), ge
projecteerd op een verticaal staand bord op een af
stand van ca. 20 m van het projectieapparaat. Op het
bord, voorzien van de nodige paspunten, wordt trans
parant tekenpapier aangebracht.
Na inpassing op de paspunten wordt het geprojec
teerde beeld, dat de situatie op schaal 1 1 weergeeft,
in vier delen van 1,00 x 1,60 m met een tekenstift op
het transparante tekenpapier gekopieerd. Van de op
deze wijze verkregen werktekeningen worden licht
drukken op papier van 110 gram per m2 in het formaat
1,20 x 1,80 m (inclusief overlappen van 10 cm)
gemaakt. Zo ontstaan handzame mallen op ware
grootte.
Vermeld dient te worden, dat voor het vervaardigen
van de werktekeningen naar een alternatieve werk
wijze is gezocht. Gebleken is, dat met de beschreven
methode aanmerkelijk lagere kosten zijn gemoeid dan
met het maken van werktekeningen c.q. mallen langs
fotografische weg of met behulp van een digitizer en
een tekenautomaat.
In het terrein worden voor de aanleg van een parterre
eerst de hoekpunten van de vakindeling (1,00 x 1,60
m) langs de buitenomtrek uitgezet en met piketten
met spijkers verzekerd (zie figuur 15). Door middel
van het spannen van draden vanuit de omtrekspiket-
ten kunnen de andere hoekpunten binnen de parterre
op snelle wijze worden uitgezet. Daarna worden de
papieren mallen met de paspunten op de spijkers vast-
|ÉK
Fig. 15. Uitzettingen t.b.v. aanleg proefparterre.
gezet. Vervolgens worden de lijnen op het papier met
lange draadnagels doorgeprikt.
Na verwijdering van de lichtdruk wordt langs de
draadnagels met een scherpe graskantsteker een
sleufje in de grond gemaakt. In het sleufje wordt een
kunststof opsluitband van hostalith met afmetingen
van 1,5 x 120 mm c.q. 2 x 200 mm aangebracht. Op
deze wijze wordt een nauwkeurige weergave in het
terrein van de op de tekening uitgewerkte figuren ver
kregen.
Bij de aanleg van de proefparterre bleek de ontwikkel
de methode goed te voldoen. Wel is het noodzakelijk,
dat het terrein van tevoren vlak wordt afgewerkt en
gerold.
Voor de uitzetting van de proefparterre zijn 58 micro
filmopnamen en 220 werktekeningen gemaakt. Het
projecteren van de microfilmopnamen vond plaats in
de Rook- en Wapenzaal van het Paleis. Het inpassen
van de beelden op de paspunten op het projectiebord
gaf weinig moeite. De werktekeningen kwamen op
zeer snelle wijze tot stand.
Voor de aanleg van de gehele tuin zullen ca. 650
microfilmopnamen, ca. 2600 werktekeningen en ruim
4000 lichtdrukken (elke lichtdruk maximaal 4 x te ge
bruiken) moeten worden gemaakt. Voorts is bere
kend, dat ca. 20 km hostalithband voor de parterres
nodig zullen zijn.
160cm
Fig. 14. Fragment parterre de broderie Iproefparterre). Fig. 16. Fragment proefparterre.
108 NGT GEODESIA 82