stes.": De Landmeetkundige Afdeling levert aan het archi tectenbureau films op maatvast materiaal (gemiddeld formaat ca. 1,00 x 1,00 m), waar op de schaal 1 20 door een tekenautomaat een vakindeling met recht hoeken van 1,00 x 1,60 m is aangebracht (door mid del van kruisjes op de hoekpunten van de recht hoeken). Op deze films wordt door het architectenbureau de si tuatie van een gehele, een half of een kwart gedeelte van een parterre getekend, afhankelijk van de grootte en de symmetrie. Tevens wordt de vakindeling van een nummering voorzien. Van een rechthoek, groot 2,00 x 3,20 m (4 vakken), wordt een microfilm opname op de schaal ca. 1 100 gemaakt (zie figuur 14). Deze opname wordt vervolgens met behulp van een diaprojector met een lens met een lange brand puntafstand van 20 cm (om vertekening van het te projecteren beeld zoveel mogelijk te voorkomen), ge projecteerd op een verticaal staand bord op een af stand van ca. 20 m van het projectieapparaat. Op het bord, voorzien van de nodige paspunten, wordt trans parant tekenpapier aangebracht. Na inpassing op de paspunten wordt het geprojec teerde beeld, dat de situatie op schaal 1 1 weergeeft, in vier delen van 1,00 x 1,60 m met een tekenstift op het transparante tekenpapier gekopieerd. Van de op deze wijze verkregen werktekeningen worden licht drukken op papier van 110 gram per m2 in het formaat 1,20 x 1,80 m (inclusief overlappen van 10 cm) gemaakt. Zo ontstaan handzame mallen op ware grootte. Vermeld dient te worden, dat voor het vervaardigen van de werktekeningen naar een alternatieve werk wijze is gezocht. Gebleken is, dat met de beschreven methode aanmerkelijk lagere kosten zijn gemoeid dan met het maken van werktekeningen c.q. mallen langs fotografische weg of met behulp van een digitizer en een tekenautomaat. In het terrein worden voor de aanleg van een parterre eerst de hoekpunten van de vakindeling (1,00 x 1,60 m) langs de buitenomtrek uitgezet en met piketten met spijkers verzekerd (zie figuur 15). Door middel van het spannen van draden vanuit de omtrekspiket- ten kunnen de andere hoekpunten binnen de parterre op snelle wijze worden uitgezet. Daarna worden de papieren mallen met de paspunten op de spijkers vast- |ÉK Fig. 15. Uitzettingen t.b.v. aanleg proefparterre. gezet. Vervolgens worden de lijnen op het papier met lange draadnagels doorgeprikt. Na verwijdering van de lichtdruk wordt langs de draadnagels met een scherpe graskantsteker een sleufje in de grond gemaakt. In het sleufje wordt een kunststof opsluitband van hostalith met afmetingen van 1,5 x 120 mm c.q. 2 x 200 mm aangebracht. Op deze wijze wordt een nauwkeurige weergave in het terrein van de op de tekening uitgewerkte figuren ver kregen. Bij de aanleg van de proefparterre bleek de ontwikkel de methode goed te voldoen. Wel is het noodzakelijk, dat het terrein van tevoren vlak wordt afgewerkt en gerold. Voor de uitzetting van de proefparterre zijn 58 micro filmopnamen en 220 werktekeningen gemaakt. Het projecteren van de microfilmopnamen vond plaats in de Rook- en Wapenzaal van het Paleis. Het inpassen van de beelden op de paspunten op het projectiebord gaf weinig moeite. De werktekeningen kwamen op zeer snelle wijze tot stand. Voor de aanleg van de gehele tuin zullen ca. 650 microfilmopnamen, ca. 2600 werktekeningen en ruim 4000 lichtdrukken (elke lichtdruk maximaal 4 x te ge bruiken) moeten worden gemaakt. Voorts is bere kend, dat ca. 20 km hostalithband voor de parterres nodig zullen zijn. 160cm Fig. 14. Fragment parterre de broderie Iproefparterre). Fig. 16. Fragment proefparterre. 108 NGT GEODESIA 82

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1982 | | pagina 18