Fig. 5. Deelvergroting van een 70 mm opname van schaal 1/60 000 gelegd op een 1/18 000
contactafdruk van een 9 inch opname.
A. Verkleinde weergave.
B. Weergave op ware grootte van een deel van A.
C. Drievoudige vergroting.
De 70 mm opname is gemaakt met een 50 mm lens vanaf ruim 3 000 meter op Plus-X-
Aerographic met een W25 roodfilter 11/500 bij f15,6-8) en ontwikkeld in D-19 (8 minuten bij
20° Cl.
lijk slechte weersomstandigheden moet worden ge
werkt.
Tot nu toe slaagt het team daar aardig in, en beant
woordt daarmee aan de verwachtingen ten aanzien van
de inzetbaarheid van 70 mm luchtfotografie in eigen
beheer.
9 inch, 70 mm en 35 mm
De „verloren tijd" tijdens aan- en afvluchten van objec
ten leent zich goed voor het maken van proefopnamen
van allerlei slag. Daarbij schuwen we ook het gebruik
van een 35 mm kleinbeeldcamera niet.
Dat een opname met zo'n camera niet bij voorbaat slech
ter is dan een 70 mm Hasselbladopname blijkt uit de ver
gelijking van fig. 4a en 4b. Dat een 70 mm Plus-X op
name op een schaal van ca. 1 60 000 ontwikkeld in D 19
(het tegenovergestelde van een fijnkorrel ontwikkelaar)
de detaillering mist van een 9 inch 1 18 000 contactaf
druk, valt te verwachten. Zonder vergroting is het ver
schil echter niet overduidelijk (zie fig. 5a, b en c).
Bovendien was het ten tijde van de opname niet bepaald
ideaal luchtfotoweer (6 km horizontaal zicht). Door de
richtkijker was vanaf de vlieghoogte weinig detail op de
grond te zien. Indien dezelfde fijnkorrelige film was
gebruikt als voor fig. 4a, zou het verschil nog aanzienlijk
kleiner zijn geweest.
Conclusie
Luchtfotografie met 35 en 70 mm camera's kan een wel
kome aanvulling vormen op de gebruikelijke 9 inch (verti-
caaOfotografie. De uitvoering vergt evenwel een hoge
graad van perfectie en dat is en blijft mensenwerk; alle
hulpmiddelen ten spijt.
NGT GEODESIA 82
Het bereiken en behouden van die perfectie kost arbeids
tijd en dus geld. In dat opzicht is er geen verschil ten op
zichte van 9 inch fotografie.
De investering die voor 70 mm luchtfotografie nodig is,
bedraagt een fractie van die voor een 9 inch uitrusting.
Bovendien wordt met een gangbaar filmformaat gewerkt
(zie fig. 6), zodat de verwerking van het filmmateriaal in
een gewone doka kan gebeuren. Deze twee aspecten
maken het bedrijven van luchtfotografie in eigen beheer
aantrekkelijk voor het uitvoeren van experimenten.
Fig. 6. Filmspoelen, filmcassettes en opbergdozen voor 35 mm,
70 mm en 9 inch film. De camera's vertonen een overeenkomstige
verhouding in volume Ien gewicht!).
327