Fig. 5. Deelvergroting van een 70 mm opname van schaal 1/60 000 gelegd op een 1/18 000 contactafdruk van een 9 inch opname. A. Verkleinde weergave. B. Weergave op ware grootte van een deel van A. C. Drievoudige vergroting. De 70 mm opname is gemaakt met een 50 mm lens vanaf ruim 3 000 meter op Plus-X- Aerographic met een W25 roodfilter 11/500 bij f15,6-8) en ontwikkeld in D-19 (8 minuten bij 20° Cl. lijk slechte weersomstandigheden moet worden ge werkt. Tot nu toe slaagt het team daar aardig in, en beant woordt daarmee aan de verwachtingen ten aanzien van de inzetbaarheid van 70 mm luchtfotografie in eigen beheer. 9 inch, 70 mm en 35 mm De „verloren tijd" tijdens aan- en afvluchten van objec ten leent zich goed voor het maken van proefopnamen van allerlei slag. Daarbij schuwen we ook het gebruik van een 35 mm kleinbeeldcamera niet. Dat een opname met zo'n camera niet bij voorbaat slech ter is dan een 70 mm Hasselbladopname blijkt uit de ver gelijking van fig. 4a en 4b. Dat een 70 mm Plus-X op name op een schaal van ca. 1 60 000 ontwikkeld in D 19 (het tegenovergestelde van een fijnkorrel ontwikkelaar) de detaillering mist van een 9 inch 1 18 000 contactaf druk, valt te verwachten. Zonder vergroting is het ver schil echter niet overduidelijk (zie fig. 5a, b en c). Bovendien was het ten tijde van de opname niet bepaald ideaal luchtfotoweer (6 km horizontaal zicht). Door de richtkijker was vanaf de vlieghoogte weinig detail op de grond te zien. Indien dezelfde fijnkorrelige film was gebruikt als voor fig. 4a, zou het verschil nog aanzienlijk kleiner zijn geweest. Conclusie Luchtfotografie met 35 en 70 mm camera's kan een wel kome aanvulling vormen op de gebruikelijke 9 inch (verti- caaOfotografie. De uitvoering vergt evenwel een hoge graad van perfectie en dat is en blijft mensenwerk; alle hulpmiddelen ten spijt. NGT GEODESIA 82 Het bereiken en behouden van die perfectie kost arbeids tijd en dus geld. In dat opzicht is er geen verschil ten op zichte van 9 inch fotografie. De investering die voor 70 mm luchtfotografie nodig is, bedraagt een fractie van die voor een 9 inch uitrusting. Bovendien wordt met een gangbaar filmformaat gewerkt (zie fig. 6), zodat de verwerking van het filmmateriaal in een gewone doka kan gebeuren. Deze twee aspecten maken het bedrijven van luchtfotografie in eigen beheer aantrekkelijk voor het uitvoeren van experimenten. Fig. 6. Filmspoelen, filmcassettes en opbergdozen voor 35 mm, 70 mm en 9 inch film. De camera's vertonen een overeenkomstige verhouding in volume Ien gewicht!). 327

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1982 | | pagina 45