inzicht in de zich voorgedaan hebbende en toekomstige ontwikke
lingen. Het richt zich niet op een bepaald land. Daartoe dienen de
„invited papers".
Omdat het volgende congres in 1983 te Sofia plaatsvindt, kunnen
door commissie 7, vanwege de korte tijd tussen Montreux en Sofia,
geen algemene rapporten worden voorbereid. Er werd nagegaan en
geselecteerd welke mogelijkheden er voor de „invited papers"
waren. Deze mogelijkheden bleken niet gering te zijn.
Om te beginnen zijn dat acht papers uit Bulgarije. Deze papers, die
voor een deel zullen worden gecombineerd met die van andere
commissies, zullen een goed beeld geven van de ontwikkelingen op
het gebied van informatiesystemen (administratief en kartogra-
fisch/landmeetkundig) en landhervorming in het gastland Bulgarije.
Belangrijke bijdragen zullen voorts worden geleverd door Frankrijk,
Duitsland en Nederland. Echter ook Groot-Brittannië, Scandinavi
sche landen, Oostbloklanden, enkele Afrikaanse landen en landen
uit Noord-Amerika zullen niet onbelangrijke bijdragen leveren.
Ontwikkelingslanden zullen worden gestimuleerd bijdragen te leve
ren, gezien de grote betekenis van een kadaster na hun
ontwikkeling.
Uit de titels van de te leveren bijdragen komen enkele algemenere
items naar voren, die zich mogelijk lenen voor een algemeen rap
port voor het volgende congres. Het betreft de volgende
onderwerpen:
één grondwaarde-index t.b.v. meerdere doeleinden;
verhouding landinrichting/landhervorming met het oog op de
natuurbescherming;
maatregelen en instrumentarium voor de overgangsgebieden
tussen stad en land;
verdere uitdieping van de betekenis en eisen van een kadaster,
ook met het oog op de ontwikkelingslanden.
De door Nederland voor Sofia te leveren papers zijn:
De wettelijke basis voor het Kadaster door mr. ir. J. L. G.
Henssen.
De rol van de kadastergeodeet in de landinrichting door ir. J. K.
B. Sonnenberg.
Het toedelingsproces door ir. W. H. de Vos.
Experiment stedelijke herverkaveling in Groningen door ir.
H. Middel.
Relatie ruimtelijke ordening/landinrichting door ir. J. H. W.
Makkinga.
Zoals gebruikelijk zal mr. ir. J. L. G. Henssen als president van het
Office International du Cadastre et du Régime Foncier (OICRF) in
het kader van de goede samenwerking met commissie 7 in Sofia,
gedurende een zitting van deze commissie, verslag doen van de
activiteiten van het Office. Daarbij zal hij waarschijnlijk dit hangt
af van de beschikbare tijd tot Sofia een nadere uitwerking geven
van zijn in Montreux gebracht „General Report" over de betekenis
van het kadaster in ontwikkelingslanden.
3. Kadaster en landinrichting in Beieren
Het is een goede gewoonte van commissie 7, dat zij tijdens haar bij
eenkomst kennis neemt van de ontwikkeling op kadastraal en land-
inrichtingsgebied in het bezoekende land. In dit geval Duitsland,
doch meer specifiek gericht op Beieren. Zowel de directeur van het
Kadaster als de directeur van de Landinrichting in Beieren gaven
een zeer duidelijk overzicht van de wettelijke kaders, de beleidsuit
gangspunten, de organisatie en de omvang van het werk van de
onderscheiden terreinen.
Opvallend is de voorname rol, die de geodeten spelen in de landin
richting in Beieren. Zowel de beleidsfuncties, de leidinggevende
functies als de projectmanagementsfuncties worden bezet door
geodeten.
Mede door dezelfde studie en vakkennis is de relatie goed tussen
het Kadaster (Ministerie van Financiën) en de Landinrichting
(Ministerie van Landbouw), hoewel de werkterreinen zijn geschei
den.
De doelstellingen van de Duitse Landinrichtingswet (in 1976 aange
past) zijn:
1verbetering van produktie en arbeidsvoorwaarden in land- en
tuinbouw;
2. verbetering van leefomstandigheden in het landelijke gebied;
3. bevorderen van de ontwikkeling van het landelijke gebied.
In wezen wordt in Beieren het ruimtelijke ordeningsbeleid voor het
landelijk gebied - inclusief de dorpen - uitgevoerd door middel van
landinrichting. Belangrijke punten bij deze uitvoering zijn:
landbouwverkavelingen (verbetering wegen en waterlopen en
kavelconcentratie);
dorpsvernieuwing in ruilverkavelingsverband;
vorming van bouwkavels voor huizenbouw in ruilverkavelings
verband;
aanpassingsverkaveling in combinatie met grote infrastructurele
werken;
natuurbescherming en landschapsbouw in ruilverkavelingsver
band.
Vrij principieel worden grote infrastructurele werken (aanleg auto
banen, aanleg waterbekkens e.d.) en dorpsvernieuwing aangepakt
in ruilverkavelingsverband om een betere toedeling en kavelindeling
te bereiken.
De omvang van de landinrichting in Beieren (tweemaal zo groot als
Nederland) laat zich als volgt omschrijven:
1900 ruilverkavelingen in voorbereiding en uitvoering, met een
oppervlakte van 1,5 miljoen ha (20% van Beieren);
jaarlijkse produktie plannen van toedeling 70 000 ha;
jaarlijkse begroting van landinrichting bijna 400 miljoen gulden.
Met betrekking tot de kadastrale aspecten, welke door Beierse col
lega's naar voren werden gebracht, het volgende:
Mede in verband met de regelgeving van het Kadaster en het
Grundbuch, alsmede met de automatisering van beide informa
tiesystemen, wordt benadrukt dat het Kadaster (kaarten en
registers) een „Lander"-aangelegenheid is en het Grundbuch
een „Bundes"zaak; dus de „Lander" regelen het Kadaster
afzonderlijk, en Bonn regelt in principe het „Grundbuch".
Omdat ernaar wordt gestreefd in de Bondsrepubliek ook tot een
„einheitliches" Kadaster te geraken, is de samenwerking van
de Lander onderling, alsmede die van het „Grundbuch" met die
van het Kadaster van groot belang. Hierbij zij nog opgemerkt
dat het Grundbuch onder Justitie valt en het Kadaster in de
diverse „Lander" onder andere ministeries dan die van Justitie.
In Beieren valt het Kadaster onder Financiën.
Er wordt getracht, zoals reeds uit het voorgaande blijkt, het
Kadaster en het Grundbuch in één geautomatiseerd systeem
samen te brengen; d.w.z. in één databank zitten nu het rechts-
object, het rechtssubject en het recht (het verbindend element
tussen object en subject).
Aan bepaalde „Lander" zijn facetten van de te ontwikkelen
Grundstücksdatabank (o.m. Grundbuch Kadaster) ter bestu
dering en ontwikkeling toebedeeld. Beieren heeft „het Grund-
buch"-facet op zich genomen waarbij het Ministerie van Justitie
een belangrijke rol speelt.
Of de thans in ontwikkeling zijnde „Grundstücksdatabank" zal
worden ingevoerd, hangt mede af van de resultaten van de
tests, die eind van dit jaar bekend worden gemaakt. Gebleken
is, dat de kosten vooral in deze tijd ook een belangrijke
rol zullen spelen bij deze invoering.
Reeds vanaf de tijd dat het Kadaster in Beieren is ingevoerd (en
in geheel Duitsland) heeft het verschillende doelen nagestreefd.
Conform de kadasterinstructies moet het Kadaster „alle
Zwecken der Staatswirtschaft dienen". Het invoeren van een
Mehrzweckskadaster is evenals in Nederland niet een no
vum, zoals weieens wordt beweerd.
In het kader van het tot stand brengen van een efficiënt en
effectief werkende „Grundstücksdatabank" werd de goede
samenwerking naar voren gebracht tussen het Kadaster (karto-
grafisch en registratief gedeelte), het Grundbuch, de
gemeenten, het spoorwezen, de belastingdienst en de
ruilverkavelingsdienst.
Aandacht werd ook gevraagd voor het kort geleden ingevoerde
nieuwe „Abmarkungsgesetz" voor Beieren. De afpaling is in
Beieren, en trouwens in geheel Duitsland, van groot belang
voor de rechtsbescherming van de burgers en voor de betekenis
die de kadastrale aanduiding heeft in het „Grundbuchwesen".
De fysieke afpaling is een taak van het Kadaster, natuurlijk op
aanwijzing van de rechthebbenden.
Vermeldenswaard is ook het feit dat, in tegenstelling tot andere
„Lander", alle kadastermetingen, evenals in Nederland, door
kadasterambtenaren plaatsvinden en niet door „Öffentlich
Bestellte" (privatisering).
4. Slotopmerkingen
a. Onder de bezielende leiding van prof. dr. A. de Leeuw heeft
commissie 7 in de FIG met vrucht haar werkzaamheden ter
voorbereiding op Sofia kunnen verrichten.
b. Dank is verschuldigd aan de Beierse collega's voor de uitsteken
de organisatie van deze zitting, de excursies en de voor
drachten.
c. Afgezien van de ook in Duitsland voelbare economische reces
sie, wordt er bij de enthousiaste en gemotiveerde collega's naar
gestreefd hun werkzaamheden aan te passen aan de maat
schappelijke behoeften.
Mr. ir. J. L. G. Henssen
Ir. J. H. W. Makkinga
404
NGT GEODESIA 82
