geomatic b.v.
De redactie van NGT Geodesia wenst u
prettige feestdagen en een voorspoedig 1983
landmeetkunde
leidingenregistratie
b.
c.
r - r*
r
-!d(
n ■-£ c a c -2iit
x az x az
-2xfx! -4x *3 - xï
ingenieurs- en adviesbureau
zijn van het azimut en daardoor systematische fou
ten kan geven in de verticale en de horizontale geo
detische plaatsbepaling met Doppler-satellieten.
Het hele looptijdeffect van de ionosfeer verloopt van
verticale tot horizontale interval niet meer dan met
ongeveer een factor 3.
Zoals uit onderstaand tabelletje blijkt, is J*0fgdX,
dus ook s0, sA en sB, ongeveer omgekeerd even
redig met de elevatiehoek op een zekere hoogte in
de ionosfeer. Bij ons model komt deze hoogte over
een met r rx 6,82 Mm. Merkwaardigerwijs
verloopt zelfs Asc op dezelfde manier. Het krom
mingseffect verloopt echter heel anders.
elevatiehoek bij waarnemer 0a
0°
2°
10°
40°
70°
90°
<C fo ">ea/(C ro "'w»
2,80
2,79
2,52
1,42
1,054
1
r
sec 0 sec arccosfcos 0.
x ra
X
2,80
2,79
2,55
1,43
1,055
1
d. Bij het gebruik van twee frequenties ter eliminatie
van het hoofdeffect worden de resteffecten ver
groot.
e. De resteffecten zijn aanmerkelijk groter voor de
groeplooptijd dan voor de faselooptijd.
Literatuur
1. Munck, J. C. de. „Astronomische refractie voor radiogolven
van hoge frequentie". NGT Geodesia 1982, p. 389.
2. Weiffenbach, G. C. „Tropospheric and ionospheric propagation
effects on satellite radio doppler geodesy" in „Electromagnetic
Distance Measurement", Hilger and Watts, Londen 1967, p.
337-351.
3. Clynch, J., Altenburg R. „Ionospheric residual range error
model". Proc. Second Int. Geodetic Symp. Doppler Positioning
Vol. I p. 113 (Austin 1979).
4. Rosa, A. V. da. „Propagation errors in VHF satellite to air
craft ranging". IEEE Trans Ant. Prop. AP 17 no. 5 (sept. 1969),
p. 628-634.
5. Moritz, H. „Zur Reduktion elektronisch gemessener Strecken
und beobachteter Winkel wegen Refraktion". Zeitschr. f. Ver-
mess. 86 (1961), p. 246-252.
6. Rawer, K. „Die lonosphare". Groningen 1953.
7. Hagfors, T. „The ionosphere" in Meeks, M. L. (ed) „Astro
physics", part B. „Radio Telescopes", volume 12, Academic
Press 1976, p. 119-135.
8. Klobuchar, J. A. „Ionospheric effects on satellite navigation
and traffic control systems". AGARD lecture series no. 93
(1978).
9. Munck, J. C. de. „The theory of dispersion applied to electro-
optical distance measurement and angle measurement". Neth.
Geod. Comm. New Series 3 no. 4 (Delft, 1970).
Appendix
Enige formules
Voor het hoofdeffect op de frequentie f geldt de formule (A 1):
4. <r)
■3 V 1 \n /r u t -1 A -A
3 m em e aaa e m c
2 2
r - r
m e
4(X3-X3) (X2-X2)r sin 0 (r2-r2)(x,-X
3 t mt m aa a t t m
2 2
m t
(Al)
Doordat in de ionosfeerformule (1 n2) voorkomt in plaats van
(1 n), geldt de formule (A2):
(X5-X5)+r sin 0 •(x''-x'l)+f<2r2 sin2e ,r2-r2)'
(r2_f2j2 p m e a a ia e 3 a a a e
(X3-X3) 2ra sin 0„-(rf-rf)()tf-xf' l"2-r2Xm-Xej
Pp-(X?-X;|) r sin 6 -(xJ-xS -(2r2 sin2 6 r2-r2)
(r _r 15 m a a t m 3a a at
(A2)
(X?-X*h 2r sin MlV-r2)(X2-X2) (r2-r2)(X -X
tm a aattm attraj
Als de satelliet zich buiten de ionosfeer bevindt, dan geldt voor het
krommingseffect formule (A3):
x
x ar2
X
e
x az-
e
xt
f1
x ar x ar
(A3)
sF x ar
£idt»r tar
xt[xe az
x. ar
t_o
x az
die na enige elementaire bewerkingen te schrijven is als (A4):
4- x''-2 x2x2 -|x x3 - x1"
,4 m m e j n e e
(r2-r2)2X
ra e n
.-1, "n-Xc1(Xt-Xn,>?
't 1, 2 2.2 2
v2 2
m e
i r rif tt.
5(r--r.>(VrmiXt
(All)
xt
(X-1-s-1)
A
Hoofdkantoor: Dordrecht - tel. 078 - 14 70 53*
Afd. landmeten - tel. 078 - 14 58 38
Bijkantoren: Utrecht, Den Haag, Dordrecht
NGT GEODESIA 82
433
