nominale laser golflengte
532 of 539 nm
uitgezonden energie
0,01 J
pulsduur
0,2 ns
pulsfrequentie
600/min
opening ontvangeroptiek
40 cm
Tabel II: Technische gegevens betreffende het nieuwe transpor
tabele SLR-systeem.
De MTLRS zal zowel over de weg, per schip als per
vliegtuig kunnen worden verplaatst, in korte tijd (onge
veer binnen één dag) op een waarnemingspunt kunnen
worden opgesteld en ook afstanden naar signalen op de
grond, op afstanden tussen 100 m en 150 km, kunnen
meten, voor zover topografische en atmosferische om
standigheden dit toelaten. Figuur 5 laat zien hoe men
zich de MTLRS in het veld kan voorstellen.
Fig. 5. Het Modular Tansportable Laser Ranging System (MTLRS)
te velde. De telescoop met de laser en ander toebehoren is voor het
doen van de waarnemingen naar buiten gerold. De transportabele
behuizing biedt ruimte aan de besturingsapparatuur en aan de
waarnemers tekeningTPD).
Te verwachten is dat TPD in de loop van 1983 één
MTLRS zal leveren aan IfAG en één aan de THD, deze
laatste te gebruiken door het Observatorium te Kootwijk.
Zeker in het begin zullen deze systemen onderling
slechts verschillen in hun manier van transport en het is
de bedoeling deze onderlinge gelijkheid van de instru
menten ten volle te benutten door ze in samenspel voor
eenzelfde wetenschappelijk hoofddoel te gebruiken. Dit
hoofddoel is het bepalen van bewegingen in de aard
korst over gemiddelde tot grote afstanden, door herhaal
de nauwkeurige meting van geodetische netten, om op
die manier bij te dragen tot onderzoek betreffende het
optreden van aardbevingen.
Met het oog op de belangstelling, door verschillende
Europese en Amerikaanse aardwetenschappers uitge
sproken, voor het in tectonisch opzicht ingewikkelde
aardbevingsgebied van de Middellandse Zee, kozen de
THD en de IfAG dat gebied voor het eerste gebruik van
de MTLRS-apparatuur in operationeel transportabel be
drijf. Zij stelden voor, dat het daarmee samenhangende
onderzoek deel zou uitmaken van NASA's „Crustal Dy
namics Project" (zie onder 3), zulks in nauwe samen
werking met onderzoekers uit de betrokken landen in het
gebied. Deze keuze vormde de kern van het al genoem
de WEGENER-voorstel en de doelgerichte inzet van de
MTLRS-apparatuur kan nog steeds worden gezien als
het basiselement ervan.
IWilson en Aardoom, 1982 bl gaven een overzicht van
het WEGENER-plan; IVan Gelder en Aardoom, 1982 a]
en [Van Gelder en Aardoom, 1982 bl beschreven het pa
troon van tectonische bewegingen dat wordt geacht in
het oostelijk deel van de Middelandse Zee te bestaan,
en wel met het oog op het ontwerpen van een optimaal
netwerk om de veronderstelde relatieve bewegingen, die
in dat gebied wel nergens meer dan 4 cm/jaar zullen be
dragen, te bevestigen en eventueel nauwkeuriger te
schatten. Figuur 6 toont een stadium van het netsont-
15 wet
16 KOO
MAT
19 ii-
I AM
10 15 20 25 30 35 40
Fig. 6. Het laserafstandmeetwerk in de oostelijke Middellandse Zee in ontwerp. Door periodieke hermeting van de afstanden tussen een aan
tal, voorlopig gekozen, punten zou het verwachte patroon van relatieve aardkorstbewegingen in het gebied in hoofdzaken kunnen worden
bepaald.
154 NGT GE0DESIA 83