Een ruimtelijk informatiesysteem op basis van lijnsegmenten
Bij de gemeenten zijn grote hoeveelheden administratieve gege
vens, per adres, in de gemeentelijke registers opgeslagen, zoals de
woningcartotheek, het leegstandsregister, het woningzoekenden
systeem, enz. De gegevens verstrekken over het algemeen infor
matie over hoedanigheid, gebruik, rechtstoestand en waarde van
vastgoedelementen, die een vaste plaats hebben ten opzichte van
het aardoppervlak en waaraan informatie kan worden gekoppeld.
Het is met name deze informatie, die van essentieel belang is bij het
beantwoorden van vragen ten behoeve van beleids- en plannings
doeleinden. Om deze vragen op een snelle en efficiënte wijze te
kunnen beantwoorden, dient men te beschikken over een ruimtelijk
informatiesysteem ofwel een vastgoedinformatiesysteem. De basis
van een ruimtelijk informatiesysteem wordt gevormd door twee
bestanden, namelijk:
een geografisch basisbestand (de ruimtelijke gegevensstruc
tuur);
administratieve bestanden, ook wel beleidsbasisbestanden ge
noemd.
De gebruiksmogelijkheden van een dergelijk systeem worden voor
namelijk bepaald door de wijze waarop de informatie is opgeslagen
en de wijze waarop de informatie kan worden bewerkt en gepresen
teerd.
Bij het opslaan van de gegevens moeten de relaties tussen de ele
menten, waarop de gegevens betrekking hebben, worden vast
gelegd. Deze relaties worden vastgelegd middels een ruimtelijke
gegevensstructuur. Het onderzoek naar deze ruimtelijke gegevens
structuren en met name lijnsegmentenstructuren is op theoretisch
gebied voldoende ver gevorderd. Er bestaat nu echter behoefte
nader onderzoek te doen naar de praktische opbouw en het gebruik
van deze structuren. Hierbij zal aan de kostenaspecten ruime aan
dacht worden besteed.
Omdat een interim-financiering een periode van een half jaar
besloeg, is uitgegaan van bestaande theoretische en praktische
kennis en ervaring, software-pakketten en apparatuur. Daarom is in
eerste instantie gekozen voor een topografische lijnsegmenten-
structuur. In een volgende fase van het onderzoek kan ook de
rasterstructuur in beschouwing worden genomen. Op dit moment
zijn er echter in tegenstelling tot de lijnsegmentenstructuur
geen voldoende mogelijkheden beschikbaar om daarmee prak
tische proeven uit te voeren.
De lijnsegmentenstructuur geeft daarbij in ons geval een schema
tische afbeelding van het stratenpatroon (fig. 1).
Geodetensingel
Thijsseweg
Oude
Langend
Fig. 1. Vastlegging stratenpatroon door lijnsegmenten.
De basis van een lijnsegmentenbestand is de topologische keten
structuur. Deze structuur bestaat uit ketens. Dit zijn scheidings
lijnen tussen twee oppervlakken die niet worden doorsneden door
andere ketens. Hoe gecompliceerd een grens tussen twee opper
vlakken ook is, de punten op die grens zijn kartografisch wel, maar
topologisch niet interessant. Zij veranderen de structuur namelijk
niet. De complexiteit van de structuur hangt niet af van de karto-
grafische details, maar alleen van de topologische complexiteit
(fig. 2).
In het basisbestand worden aan elke keten aanduidingen van
begin- en eindknooppunten en de oppervlakken links en rechts ge
koppeld. De volgorde van begin- en eindknooppunt geeft de rich
ting van de keten aan, evenals de positie van de oppervlakken links
en rechts. In feite zijn aldus alle topologische relaties tussen de geo
grafische eenheden vastgelegd. Toevoeging van andere gegevens
verandert deze basisstructuur niet meer (fig. 3).
Voor geometrische toepassingen is toevoeging van coördinaten
noodzakelijk in de vorm van een lijst van coördinaten van knoop
punten en is een bestand nodig dat de vorm van de keten vastlegt,
bijv. door een lijst van coördinaten van tussenpunten of een functie
van een lijn of lussen.
Ook kunnen gemakkelijk hulpbestanden worden gevormd, zoals
bijv. per oppervlak de omliggende ketens. Een uitgebreide topo
logische ketenstructuur is te zien in fig. 4.
Noordzee
NL
Noordzee
NL
Noordzee
NL
Fig. 2. Topologisch equivalent.
2 16
Naam
Knooppunt
Oppervlak
van naar
links rechts
41
1 2
0 A
42
2 3
B A
43
1 3
A C
20 19
Fig. 3. Basis topologische ketenstructuur.
Oppervl
Fig. 4. Topologische ketenstructuur.
De afbeelding van het stratenpatroon en het geografisch basis
bestand (GBB) in deze structuur gaat als volgt. Voor de beschrij
ving van het stratenpatroon wordt voor elk straatstuk één segment
gebruikt. Naar analogie van bovenstaande wordt elk segment be
schreven door (zie fig. 5):
137
583
47
DIJKSTRAAT
(4711
215
55
268
Begin knooppunt
137
Eind knooppunt
268
Geocode
Bloknummer linkerzijde
583
Bloknummer rechterzijde
215 J
Koord, begin knooppunt
X137 'Y137
Metriek
Koord, eind knooppunt
X268 'Y268
Straatnaam
Dijkstraat
Straatcode/segmentnummer
4711020
Nominaal
Adressen linkerzijde
11-31
Adressen rechterzijde
20-40
Gebiedsnrs. linkerzijde
47.
Gebiedsnrs. rechterzijde
55,
Attributen
Classificatie straattype
3
Fig. 5. Het geografisch basisbestand.
NGT GEODESIA 84
45
