X-\\ v
n
A \r
A\\ \i
U
1
Voor elke proef waren gegevens nodig. Soms waren deze in ge
automatiseerde vorm beschikbaar en in andere gevallen waren al
leen registers of kaartenbakken aanwezig. Bureau RAET heeft in de
meeste gevallen gezorgd dat de gegevensbestanden werden geau
tomatiseerd en in geschikte vorm werden aangeleverd voor verwer
king met het ruimtelijk informatiesysteem SALADIN van het Plano
logisch Studiecentrum (PSC).
Om aan te tonen wat verbeterde software ten behoeve van de
(karto)grafische presentatie kan betekenen, zijn een aantal kaarten
(van Apeldoorn) op het Interactief Grafisch Systeem van de Af
deling der Geodesie vervaardigd. Daarnaast is getracht om met de
beschikbare software tot een zo'n verantwoord mogelijke grafi
sche weergave te komen. Overigens is niet getracht om tot de
meest mooie kaarten te komen, maar om dié kaart te maken die het
best voor een bepaalde toepassing geschikt was.
Vervolgens zullen een viertal proeven worden behandeld. Uitdruk
kelijk zij vermeld dat het om een samenvatting gaat. Lang niet alle
vervaardigde kaarten kunnen worden afgedrukt en ook niet alle
proeven behandeld.
Proef 1: Voetgangerstelling Apeldoorn
Doelstelling van de proef
Voor verkeerscirculatieplannen en andere ruimtelijke ordenings
vraagstukken, zoals distributie planologisch onderzoek, wordt vaak
van tellingen op straat gebruik gemaakt. Zo zijn in 1975 en 1982 op
een aantal plaatsen in het centrum van Apeldoorn voetgangers
tellingen gehouden. In 1975 zijn de passanten op 55 punten geteld,
in 1982 op 18 telpunten. Om een vergelijking tussen beide jaren
mogelijk te maken, is uitgegaan van de gemeenschappelijke punten
(in totaal 16).
Voor een proef met het ruimtelijk georiënteerd informatiesysteem
is het aantal telpunten gering. Toch is besloten deze proef uit te
voeren, omdat enerzijds de proef in Apeldoorn handmatig was uit
gevoerd en anderzijds de proef een beeld kan geven van de moge
lijkheden bij projecten van grote omvang. De doelstelling van de
proef was als volgt geformuleerd:
a. maak één thematische kaart waarop de stroomdiagrammen
voor beide tijdstippen zijn weergegeven en de verschillen daar
tussen zijn af te leiden;
b. maak een thematische kaart waarop de telpunten zijn afge
beeld;
c. maak twee thematische kaarten waarop de stroomdiagrammen
van de voetgangerstellingen voor de situatie 1975 en 1982 zijn
weergegeven.
Invoerbestanden
De gegevens van de voetgangerstellincjen bestaan uit een kaart van
het centrum met telpunten en stroomdiagram, en een lijst met aan
tallen passanten per telpunt. Voordat de resultaten van de tellingen
met behulp van het segmentensysteem zijn weer te geven, dient
eerst een geautomatiseerd bestand voor de tellingen te worden ge
maakt.
Resultaten
Allereerst moet worden opgemerkt dat om reproduktie-technische
redenen (kosten!) geen kleur bij deze proeven kan worden gebruikt.
Dit is een nadeel, want hierdoor gaat een extra uitdrukkingsmoge
lijkheid verloren.
Het meest geschikte kaarttype voor dit probleem is de bewegings-
kaart. Deze kaart geeft de richting en de omvang van een beweging
weer. Bij deze proef gaat het om voetgangers die zich door de
Apeldoornse binnenstad bewegen en op bepaalde punten zijn ge
teld. De omvang van het verschijnsel wordt weergegeven door
dikte van de lijnsegmenten.
De tellingsresultaten van 1975 en 1982 kunnen worden weer
gegeven door bijvoorbeeld steeds links van het lijnsegment de
waarden van 1975 uit te zetten en rechts die van 1982. Door het
symbool van 1975 een andere structuur te geven dan dat van 1982,
zijn beide jaren in de kaart te onderscheiden. Dit levert tevens de
nodige visuele hiërarchie op in het kaartbeeld. Voor de duidelijkheid
van het kaartbeeld zijn de tellingsresultaten ingedeeld in vier klas
sen. Voor het aflezen van de absolute aantallen passanten per tel
punt kunnen deze aantallen eventueel door middel van cijfers bij de
betreffende telpunten worden geplaatst.
Op grond van deze overwegingen is kaart 1 gemaakt. Deze kaart
is op een interactief grafisch systeem vervaardigd om aan eerder
genoemde beperkingen van bestaande software-pakketten tege
moet te komen en te laten zien wat met eenvoudige wijzigingen ten
aanzien van die pakketten mogelijk is.
Het resultaat biedt de gebruiker de mogelijkheid om in één oog
opslag een indruk van het verschijnsel te krijgen. Een vergelijk tus
sen de beide tellingsjaren is mogelijk. Wil men echter de absolute
verschillen weten tussen de beide jaren of de verschillen tussen
twee telpunten in een jaar, dan is dat alleen mogelijk wanneer de
absolute aantallen bij de telpunten vermeld staan. Is dit niet het ge
val, dan moet men terug naar de oorspronkelijke gegevens.
Kosten/baten analyse
Naast de algemene en eenmalige kosten voor het aanmaken van
het segmentenbestand waren de kosten voor de proef met de seg
mentenmethode:
arbeidstijd 18 uur a f 70,— f 1 260,—
computerkosten f 1 440,—
totaal f 2 700,
In deze kosten zijn inbegrepen het automatiseren van het gege
vensbestand, het aanmaken van zes thematische kaarten en het in
teractief opschonen van bestanden en kaarten.
Van de gemeente Apeldoorn is vernomen dat de verwerking van de
telgegevens op de handmatige manier heeft gekost:
\xAv^>xv/)
PASSANTENTELLING
CENTRUM APELDOORN
jy y.
DATUMi 7 JUNI 1875
v 'JbiilL
18 SEPTEMBER 1882 1
v
TIJD> 14. 30 - 15. 30 UUR
LEGENDA
1 300 - 1250 PASSANTEN PER UUR
13 1251 - 3000 PASSANTEN PER UUR
ffgpfl 3001 - 5800 PASSANTEN PER UUR
^5|§ig3£
WÊtt/yi 5801 - 8700 PASSANTEN PER UUR
v l|||||r\
.se: .976 TELPUNT
\r\
:oo~
y
'on'9"..™" «.«'.'"n Ï'w""
Kaart 1.
4g NGT GEODESIA 84
