gevoegd met die voor automatiseringsingenieur. Erg diepgaand was dit onderwijs niet
meer, want alle bekwame hoogleraren werden weggelokt naar Amerika of Rusland.
Zakelijk gezien was het daarom niet zo'n vreemde gedachte om de leiding van het
Kadaster, of eventueel de gehele Dienst toe te vertrouwen aan een buitenlands bedrijf,
wat daarvan ook de kosten mochten zijn. Politiek gezien lag het echter niet zo een
voudig, want het druiste rechtstreeks in tegen het regeringsbeleid, dat erop was gericht
ondanks alles onafhankelijk van het buitenland te blijven. Zelfs was het niet onmogelijk,
dat de opvolgingskwestie van Vermeulen zou leiden tot een moeilijk oplosbare rege
ringscrisis!
Eigendom van grond en juridische problemen speelden nauwelijks meer een rol. De om
vangrijke Kadasterwet uit 1985 bleek zo moeilijk te interpreteren, dat er een reeks van
processen uit voortvloeide. Deze werden zelfs meestal tot bij de Hoge Raad uitgevoch
ten, die dan volstond met een cryptische uitspraak, welke opnieuw onzekerheden
opriep. Het gevolg was een dusdanige verwarring, dat in 1998 regering en Kamer be
sloten tot een verkorting van de verjaringstermijn tot vijf jaar. Daarmee waren de proble
men weliswaar niet opgelost, maar het loonde niet meer de moeite om er jarenlange pro
cessen over te voeren. Tevens paste de korte verjaringstermijn goed in het beleid van
de regering. Om de vele miljarden hypotheekbelegging niet te laten afvloeien naar het
buitenland, werd bovendien een zware boete gesteld op het aflossen van hypotheken,
waardoor eveneens de belangstelling voor de eigendom van onroerend goed ver
minderde.
Voor de bewaarders bleven er aldus weinig interessante juridische zaken meer te behan
delen. De meeste bewaarders verlieten dan ook de Dienst. „Bewaarder" dacht Vermeu
len ietwat wrang; de functie had nauwelijks iets te maken met het bewaren van akten
die juridisch of fiscaal van belang waren, zoals het bijna 200 jaar geleden was begonnen.
De taak van de bewaarder betrof nu voornamelijk algemeen juridische adviezen en inter
nationaal recht! Hij had de enig overgebleven bewaarder, Velthuis, naar diens beoorde
ling gevraagd over de gevolgen van een ontregeling van de kadastersatelliet. Deze had
te kennen gegeven, dat hij weinig moeite zou hebben met de verdediging van het
Kadaster in civiele procedures, die zeker het gevolg zouden zijn van fouten in de eigen
domsregistratie en in de grenzen. Velthuis verwachtte echter meer problemen als de uit
voering van werken er nadelig door zou worden beïnvloed. Wat te denken van een knik
in de dijk, die werd aangelegd ter afsluiting van de Waddenzee, of wanneer woonruimte
voor jongerenhuisvesting werd toegewezen aan ouderen! En zo waren er meer voorbeel
den van onaangename fouten! Nee, wat Velthuis betrof, adviseerde hij een dergelijke
ontregeling indien maar enigszins mogelijk te voorkomen, zeker als ook rekening werd
gehouden met de internationale consequenties, zoals variatie in rijksgrenzen, onjuiste
geleiding van vliegtuigen, verstoring van de straalverbindingen voor telefoon, radio en
televisie.
Een vraag die hem op de tong brandde, stelde Vermeulen maar niet hardop; wat zouden
de gevolgen zijn van een verkeerd gebruik of een beetje misbruik van de kadastrale laser-
apparatuur. Velthuis zou hem hierin niet kunnen adviseren, en hij wist zelf heel goed hoe
de kaarten lagen. Het gunstigst zou het voor hem persoonlijk zijn als hij het kon doen
lijken op een vergissing.
Na nog eens te hebben nagedacht, meldde Vermeulen de computer van het BOAKR,
dat hij de situatie van de kadastersatelliet in detail ging bekijken. Hij liet zijn vingers over
de knoppen van zijn bedieningspaneel glijden en schakelde vervolgens over op hand
bediening. Onmiddellijk verscheen het beeld van de aarde en de kadastersatelliet op het
projectiescherm in zijn kamer. Ook de Albanese kunstmaan was goed te zien; die was
dichterbij dan hij had verwacht. Hij schakelde de laserstraal uit en liet de stroom op
hopen in de condensatoren. Vervolgens richtte hij op de Albanese kunstmaan. Het
beeld op het scherm veranderde tegelijkertijd; de aarde werd vager en de Albanese
kunstmaan kwam groot in beeld. Weer liet hij zijn vingers over de knoppen glijden, en
schakelde de laserapparatuur weer in. Op het scherm verscheen een lichtflits; de Alba
nese kunstmaan brak in verschillende stukken, die langzaam uiteenbewogen. Langs de
kadastersatelliet verdwenen ze in het zonnestelsel. Terwijl hij terugschakelde op de
automatische piloot, bracht Vermeulen een gesproken verslag uit over wat hij had
geconstateerd; hij sprak daarin de hoop uit, dat er niets mis was gegaan. Later zou men
desgewenst de zaak kunnen uitzoeken. Hij ging weer achter zijn bureau zitten. Wat was
het werk vroeger toch veel plezieriger. Hij had het hoofdgebouw van het Kadaster in
Apeldoorn nog gekend. Dat was nu ingericht voor huisvesting van kleine gezinnen. Hij
had genoten van het uitzicht op de bossen, die je er in de verre omtrek kon zien. Hier
in Woerden waren alleen nog maar hoge flats en kassen voor tuinbouw en fruitteelt. Hij
staarde uit het raam en vroeg zich af of de ruimtepolitie zou bellen.
N.B. Dit verhaal is een verdichtsel. Eventuele gelijkenis met huidige personen of situa
ties berust dus op puur toeval!
NGT GEODESIA 84
391
