A Wk| (SS - S°) 1 Af0 Y° Beide modificaties hebben betrekking op de berekening van de satellietbaan, de grootste foutenbron bij Doppler satelliet plaatsbepaling. Gebleken is, dat de berekende posities van de satelliet door deze modificaties nauw keuriger zijn, en dat de afwijkingen tussen de satelliet posities berekend met broadcast (door de satelliet uitge zonden, dus voorspelde) ephemeris en precise (achteraf bepaalde) ephemeris een lineair verloop hebben in de tijd (gedurende een passage). Zo'n lineaire afwijking is dan gemakkelijker te modelleren in de vereffening. Het programma is gebaseerd op het volgende mathema tische model: <Sk Atkj Zlf Y - (Nkj ekj) - 0 (1) j 1, 2, k j 1 32 waarin: S, Si <4tki Y N de afstanden tussen de ontvanger en de satel liet op momenten tk en tj c/f de nominale golflengte (schaal); tk tj tijdinterval, waarin het aantal perioden wordt geteld; systematische modelfouten (o.a. van die van de satellietbaan); de waargenomen Doppler telling gecorrigeerd voor de ionosferische en troposferische effec ten. De gelineariseerde waarnemingsvergelijking wordt in de volgende vorm geschreven: AX CY W - V 0 (2) waarin A en C coëfficiëntmatrices zijn, X de onbekende coördinaten van de waarnemer, en Y de systematische modelfouten volgens: X en Y do df dt dk .df J (3) De vector do hierin bevat de zes onbekende Keplerse baanparameters van de satelliet volgens de gebruikelijke notatie [6]: do da adM adi adfi ade _adu> (4) terwijl: df frequentie-offset; dt tijdcorrectie; dk troposferische correctie; df frequentiedrift. Hierin is dus een groot aantal onbekenden in twee groe pen gesplitst, de X-parameters die per station constant zijn, en de Y-parameters die bij iedere satellietpassage opnieuw moeten worden bepaald. Het aantal onbeken den kan overigens worden gewijzigd door invoerpara- meters, of worden onderdrukt door voorwaarden. Zo is bijvoorbeeld het aantal te bepalen Keplerse baanpara meters te kiezen tussen 1 en 6. De sluitterm W in vergelijking (2) wordt tenslotte be rekend uit de waarnemingen en de benaderde waarden volgens: N kj (5) Met behulp van vergelijking (2) kan men de onbekenden uit een vrijwel onbeperkt aantal satellietpassages op lossen volgens het tweede standaardvraagstuk, met toe passing van zogenaamde sequentiële data processing. Het aantal stations in de vereffening is beperkt tot 15. Dit aantal is uit te breiden, afhankelijk van de beschik bare geheugenruimte van de computer. 3. Positiebepaling in Kootwijk Doppler satelliet waarnemingen worden sinds 1 februari 1984 routinematig uitgevoerd op het Satelliet Observato rium in Kootwijk met behulp van een Marconi CMA-761 ontvanger. De waarnemingen worden geregeld gecon troleerd en verwerkt met GEODOP-V. Het is interessant om de resultaten aan een verdere studie te onderwer pen. In tabel 2 wordt een voorbeeld gegeven van de positie bepaling in het driedimensionale Cartesiaanse coördina tenstelsel (in meters) achtereenvolgens uit 48 satelliet passages. Een passage wordt telkens weer opgelost samen met de voorgaande passages. Zo krijgt men steeds een hogere precisie voor de X,Y,Z-coördinaten, die uiteindelijk ca. 2 meter bedraagt na 40 a 50 satelliet passages. Overzicht station Kootwijk Pas Sat. Dag Lockon Max. X S IXI Y S (Y) Z S IZI sage nr. nr. tijd elev. 1 11 121 19 16 56 3899219,98 13,76 396757,05 13,88 5015074,76 12,79 2 48 121 20 14 16 224,33 8,81 755,27 5,78 69.99 5,57 3 20 121 20 34 18 221,88 7,77 753,40 4,74 70,00 4,82 4 13 121 21 32 43 221,92 7,62 756,60 4,02 71,44 4,84 5 48 121 22 2 67 223,78 6,67 757,99 3.82 71,29 4,51 6 13 121 23 20 44 224,21 6,27 756,80 3,54 72,37 4,21 7 48 121 23 52 31 225,36 5,85 757,79 3,24 71,80 3,86 8 19 122 5 8 56 224,34 5,28 756,62 3,05 73,33 3,58 9 20 122 5 42 34 223,44 5,01 756,78 2,78 73,68 3,33 10 11 122 6 20 73 222,16 4,58 756,54 2,64 74,04 3,12 11 20 122 7 28 45 221,85 4,29 756,44 2,32 74,24 2,90 12 11 122 8 6 27 221,26 4,11 756,73 2,18 74,46 2,78 13 13 122 8 36 21 222,88 4,12 756,08 2,18 73,32 2,72 14 48 122 12 14 23 221,73 4,04 755,61 2,13 73,74 2,64 15 19 122 14 26 18 221,66 3,84 755,37 2,02 73,59 2,47 16 19 122 16 12 73 221,17 3,71 755,07 2,02 73,47 2,43 17 11 122 16 42 18 221,09 3,64 754,85 1,97 73,46 2,37 18 20 122 17 40 35 221,14 3,51 754,82 1,86 73,36 2,28 19 19 122 17 58 30 220,89 3,39 754,99 1,79 73,24 2,19 20 11 122 18 28 80 220,74 3,25 755,05 1,77 73,41 2,15 21 20 122 19 26 47 221,19 3,21 753,89 1,72 74,01 2,12 22 11 122 20 14 24 221,11 3,18 753,84 1,68 74,02 2,09 23 13 122 20 42 23 220,81 3,12 754,14 1,65 74,39 2,05 24 48 122 21 40 53 221,00 3,03 754,13 1,59 74,19 1,99 25 13 122 22 28 82 221,44 3,02 754,17 1,65 74,32 2,02 26 48 122 23 28 39 221,99 2,95 754,83 1,58 73,81 1,97 27 13 123 0 15 19 222,23 2,90 755,05 1,55 73,55 1,93 28 11 123 5 36 39 222,42 2,88 754,95 1,52 73,42 1,90 29 20 123 6 20 65 221,57 2,90 754,57 1,54 73,50 1,93 30 11 123 7 18 49 221,55 2,92 755,14 1,53 73,14 1,94 31 13 123 9 32 49 221,12 2,88 754,96 1,49 73,19 1,90 32 48 123 11 50 29 220,04 2,84 755,29 1,46 72,82 1,88 33 19 123 17 8 54 220,06 2,79 755,29 1,46 72,74 1,86 34 11 123 17 38 43 220,34 2,74 755,00 1.41 72,62 1,82 35 20 123 18 16 65 220,24 2,71 754,31 1,39 72,36 1,81 36 11 123 19 26 44 220,55 2,67 754,32 1,37 72,36 1,79 37 20 123 20 2 25 220,71 2,65 754,13 1,35 72,46 1,76 38 48 123 21 16 41 222,12 2,61 753,84 1,32 72,14 1,74 39 13 123 21 38 53 222,42 2,57 753,80 1,31 72,11 1,72 40 48 123 23 6 50 222,90 2,53 754,28 1,28 71,62 1,69 41 13 123 23 25 35 223,07 2,50 754,16 1,26 71,63 1,66 42 19 124 3 28 44 223,29 2,45 754,11 1,23 71,55 1,63 43 11 124 4 42 21 223,25 2,43 754,08 1,23 71,60 1,61 44 19 124 5 16 47 223,41 2,41 753,89 1,22 71,67 1,61 45 11 124 6 28 88 223,25 2,36 753,87 1,22 71,68 1,59 46 20 124 6 56 67 223,56 2,33 753,76 1,21 71,62 1,57 47 48 124 9 36 55 223,19 2,29 754,07 1,19 71,78 1,55 48 13 124 10 27 73 222,93 2,27 754,16 1,19 71,72 1,54 Tabel 2. Enkelstationberekening: coördinaten en standaardafwij kingen in meters. NGT GEODESIA 85 99

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1985 | | pagina 29