V
r
Fig. 7. Het waterpasinstrument van C. Becker. Collectie Geodesie,
TH Delft.
maker bij zijn vader, later ging hij in de leer bij Humboldt
in Hannover, maar na onenigheid met zijn leermeester
vestigde hij zich in 1828 (of 1829) in Groningen als instru
mentmaker. Hij werd de rechterhand van professor Stra-
tingh van de Groninger Universiteit. Hij vervaardigde
diverse instrumenten voor de universiteit, welke hij veel
al naar eigen inzicht had ontworpen of verbeterd, zoals
een luchtpomp, fijne balansen, een elektromagnetische
wagen en heliostaten [2]. Voor zijn werk kreeg hij in 1836
een aanmoedigingspremie van Koning Willem II.
Becker schijnt geen gemakkelijk karakter te hebben ge
had, want ook hier kreeg hij onenigheid, nu met het
stadsbestuur en hij verhuisde naar Arnhem. In Arnhem
stichtte hij in 1841 (of 1842) een instrumentenfabriek, die
vooral bekend was om haar balansen, verdeelmachines,
elektrische apparaten en barometers. In 1854 emigreerde
hij naar de Verenigde Staten, nadat hij wederom moei
lijkheden had gekregen met de overheid. In 1890 over
leed hij in New Rochelle in de staat New York [3].
Uit diverse bronnen blijkt dat Becker een bijzonder in
ventief man was, die zich op velerlei terreinen bezig
hield. Opvallend is echter, dat het vervaardigen van
landmeetkundige instrumenten niet of nauwelijks wordt
genoemd, terwijl het waterpasinstrument dat van zijn
hand is, zeer sterk afwijkt van de gebruikelijke typen,
wat een ander bewijs is van zijn grote vindingrijkheid.
Beschrijving van het instrument
Op een foto (fig. 2) en een tekening (fig. 3) zijn de onder
delen van het instrument te zien. De kijker AB heeft
twee kegelvormige armen D en E die te zamen een verti
cale as vormen, waarom de kijker in een horizontaal vlak
draaibaar is. Q is een knop waarmede het objectief kan
worden in- en uitgeschoven ten behoeve van de scherp-
stelling. Met behulp van de schroeven m kunnen de
kruisdraden in verticale zin worden bewogen. Op de kij
ker bevindt zich een kompas C waarvan de noord-zuid
lijn samenvalt met de kijkeras. Het buisniveau FG is
voorzien van een holle kegel die op een van de armen D
of E kan worden geplaatst. Het niveau heeft twee regel-
schroefjes P en H om de richtlijn van het niveau even
wijdig aan de vizierlijn van de kijker te brengen [4],
Onderaan de kijker is een holle buis, waarin de onderste
arm van de kijker past en waarmede het instrument op
Fig. 2. De onderdelen van het instrument van Becker.
Fig. 3. Tekening van de onderdelen naar de afbeelding in Geode
sie" van G. A. van Kerkwyk.
NGT GEODESIA 85
137
