Fig. 8. Minilir. gevoelige zoeker. Indien is ingesteld op een infrarood- bron zorgt een sturing via servomotoren ervoor, dat deze bron zowel in horizontale als in verticale richting wordt gevolgd. Bij het door de Meetkundige Dienst ontwikkelde meet systeem volgt de kijker van de langs de weg geplaatste Minilir een infraroodbron (lamp) welke is gemonteerd op een rijdende constructie (zie fig. 9). Op de Minilir is paral lel aan de kijker een afstandmeter gemonteerd (HP 3850), terwijl boven de lamp op gelijke afstand een re flector is geplaatst. De kijker van de Minilir volgt de lamp en geeft tienmaal per seconde een horizontale en verti cale richting door aan een tafelcomputer (HP 9825). De gekoppelde afstandmeter levert negenmaal per seconde een afstand naar de reflector; deze afstanden worden via een interface (HP 38001) eveneens in de tafelcomputer ingelezen. Bij een snelheid van 60 km/uur is de afstand op de weg tussen twee opeenvolgende verticale of twee opeenvolgende horizontale hoekwaarnemingen 1,85 m. Door in de tafelcomputer een tijdregistratie te laten mee lopen, is het mogelijk via interpolatie afstanden en hoe ken bij elkaar te brengen. Na correctie met de afstand tussen lamp en wegdek ontstaat een lengteprofiel (string) met een puntsinterval van 3,33 m; bij een snel heid van 90 km/uur wordt dit interval 5 m. Met dit systeem kan een nauwkeurigheid worden bereikt van crz - 1 cm en crxy 1 cm. Door de hoge kosten (f 500 000,-) en de schaarste aan middelen zijn er slechts enkele instrumenten aange schaft en is niet altijd een instrument beschikbaar. Na het beëindigen van de Oosterscheldewerken hoopt de Meetkundige Dienst echter over enige Minilirs te kunnen beschikken. Tot dat moment zijn verdere proefnemingen en metingen opgeschort en moest er dus naar iets an ders worden uitgezien. De oplossing waarvoor werd gekozen, bestaat uit een roterende laser en een zelf- registrerende laserbaak op een auto (zie fig. 10). Bovenaanzicht - Laserbund e Laservlak Roterende Lase r Scharnier met hoekopnemer Fig. 10. Een roterende laser en een zelfregistrerende laserbaak op een auto. Een roterende laser is een verticaal opgestelde laser, waarop een roterend pentagoonprisma is gemonteerd, zodanig dat de ronddraaiende laserstraal een horizontaal vlak beschrijft (zie fig. 11). De prismasnelheid is instel baar tot maximaal tien omwentelingen per seconde. De aan de auto gemonteerde zelfregistrerende laserbaak (receivermast) (zie fig. 12) meet met behulp van senso- Fig. 9. Lichtbron op rijdende constructie t.b.v. Minilir. NGT GEODESIA 85 125

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1985 | | pagina 7